energia.edu.pl

  • energia.edu.plenergia.edu.pl
  • O portalu
    • O autorach
    • Polityka Cookies
  • Energetyka
    • Gaz
    • Elektroenergetyka
    • OZE
    • Ciepłownictwo
    • Atom
  • Klimat
  • Samorządy
  • Kontakt
  • Search

Specustawa dla elektrowni szczytowo-pompowych

2022-11-10Aktualności, Budownictwo, Ciepłownictwo, Elektroenergetykaelektrownia szczytowo-pompowa, magazynowanie energii, proces inwestycyjno-budowlanyMożliwość komentowania Specustawa dla elektrowni szczytowo-pompowych została wyłączona

O doniosłości magazynowania energii w transformacji energetycznej nie trzeba nikogo przekonywać. Może się to odbywać w różny sposób, a w jednym z naszych artykułów pisaliśmy o szansach związanych z magazynowaniem energii elektrycznej pod postacią wodoru. Akcent na to zagadnienie został położony także w Polityce energetycznej Polski do 2040 r. Zgodnie z jej założeniami na koniec okresu objętego tym dokumentem, odnawialne źródła energii mają stanowić prawie 50% łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej w polskim systemie elektroenergetycznym. Pożądany jest więc rozwój rozwiązań, które umożliwią postęp w zakresie magazynowania energii (elektrycznej i ciepła). Stąd 3 listopada 2022 r. w wykazie Rządowego Centrum Legislacji pojawił projekt ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych oraz inwestycji towarzyszących (453). Pomimo wielu zalet elektrowni szczytowo-pompowych oraz dynamicznego rozwoju OZE i generacji rozproszonej, w Polsce od wielu lat, oprócz działań modernizacyjnych, nie powstała żadna nowa elektrownia szczytowo-pompowa. Wejście w życie projektu ma zmienić ten stan rzeczy.

Definicje legalne

Projekt przewiduje wprowadzenie szeregu definicji legalnych dla kluczowych pojęć dotyczących bezpośrednio bądź pośrednio inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowych. Zdecydowanie najważniejsza z nich dotyczy samej elektrowni szczytowo-pompowej. Za takową będziemy uznawali wyodrębniony zespół urządzeń wraz z obiektami związanymi z nimi technicznie lub funkcjonalnie, służący do magazynowania energii elektrycznej poprzez wytwarzanie energii elektrycznej i wyprowadzanie mocy w wyniku procesu przemiany energii elektrycznej w energię potencjalną wody pompowanej do górnego zbiornika i przemiany energii potencjalnej wody magazynowanej w zbiorniku górnym w wyniku pompowania lub na skutek dopływu naturalnego w energię elektryczną.

Powiązanie elektrowni szczytowo-pompowych z magazynowaniem energii pozwoli im funkcjonować i rozliczać się na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne dla magazynów energii elektrycznej. Dzięki nowym przepisom elektrownie szczytowo-pompowe, traktowane do tej pory jako jednostki wytwórcze (np. ubiegały się o uzyskanie koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej i ponosiły opłatę koncesyjną z tym związaną), po raz pierwszy będą mogły wejść w „reżim” przepisów regulujących działalność gospodarczą w zakresie magazynowania energii elektrycznej. Pamiętać bowiem trzeba, że ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 1093) wprowadziła szereg ułatwień w obszarze magazynowania energii elektrycznej, z których będą mogły skorzystać także elektrownie szczytowo-pompowe.

Kolejna ważna definicja dotyczy pojęcia inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej. Chodzi o inwestycje w zakresie budowy lub przebudowy elektrowni szczytowo-pompowej w rozumieniu odpowiednio art. 3 pkt 6 i 7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Dzięki tej definicji zostaną rozwiane wątpliwości interpretacyjne odnośnie zaliczenia danej inwestycji do inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej. Pojęcia budowy lub przebudowy są bowiem przedmiotem bogatego orzecznictwa oraz doktryny prawa budowlanego;

Napisać wypada także o definicji pojęcia inwestycji towarzyszącej rozumianej jako inwestycja w zakresie budowy lub przebudowy sieci przesyłowej w rozumieniu art. 3 pkt 11 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne konieczna do wyprowadzenia mocy z elektrowni szczytowo-pompowej lub inna inwestycja niezbędna do wybudowania lub przebudowy, lub zapewnienia prawidłowej eksploatacji tej elektrowni. Rozwiązanie to pozwoli, aby inwestycje niezbędne do faktycznego uruchomienia inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo pompowej podlegały tym samym zasadom co inwestycja główna.

Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej

W związku z tym, że w obecnie obowiązującym stanie prawnym i zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą sądów administracyjnych elektrownia szczytowo-pompowa nie stanowi inwestycji celu publicznego, proponuje się określić wprost , że inwestycja w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej jest inwestycją celu publicznego w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami. Niezależnie od powyższego, na wzór rozwiązań istniejących w innych specustawach wskazane jest przesądzić, że dla inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo–pompowej wydaje się decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej, łączącą w sobie aspekty decyzji lokalizacyjnej, podziałowej i wywłaszczeniowej.

Decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej będzie, ze względu na skalę inwestycji, wydawał właściwy miejscowo wojewoda w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie decyzji. Organem wyższego stopnia w stosunku do wojewody w sprawach lokalizacji elektrowni szczytowo-pompowej będzie minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa. Na wojewodę nałożono szereg obowiązków informacyjnych na potrzeby nadzoru nad sprawną realizacją procedury administracyjnej oraz nakazów i ograniczeń, które mają sprawić, że decyzje będą szybko wydawane. Przykładowo wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie będzie ograniczone czasowo do jednego miesiąca od dnia złożenia wniosku, a w przypadku niewydania decyzji w tym terminie minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa wymierzy wojewodzie karę w wysokości 1000 zł za każdy dzień zwłoki. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej będzie wydawana na czas określony, nie dłuższy niż 5 lat.

Inwestor będzie nabywał z mocy prawa z dniem, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej stała się ostateczna, prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych należących w chwili złożenia wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej do Skarbu Państwa, znajdujących się w liniach rozgraniczających teren inwestycji oraz prawo własności budynków, innych urządzeń trwale z gruntem związanych i lokali znajdujących się na tych nieruchomościach. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej będzie także stanowić podstawę do wydania decyzji o wygaśnięciu trwałego zarządu ustanowionego na nieruchomościach lub zarządu w odniesieniu do gruntów w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe, przeznaczonych na inwestycję w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej, z wyłączeniem nieruchomości położonych na terenie parków narodowych. Jeżeli przeznaczona na inwestycję nieruchomość oznaczona w treści decyzji została uprzednio wydzierżawiona, wynajęta lub użyczona, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej stanowić będzie podstawę do wypowiedzenia umowy dzierżawy, najmu lub użyczenia ze skutkiem natychmiastowym.

Za nieruchomości, użytkowanie wieczyste oraz ograniczone prawa rzeczowe do nieruchomości, będzie przysługiwać odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między wojewodą a dotychczasowym właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub osobą, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe do nieruchomości. Jeżeli w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej stała się ostateczna, nie dojdzie do uzgodnienia, wysokość odszkodowania będzie ustalał wojewoda w drodze decyzji. W projekcie ustawy określono, że odszkodowanie będzie obliczane na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej przez organ pierwszej instancji oraz według jej wartości w dniu uzgodnienia albo w dniu wydania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Odszkodowanie będzie podlegać waloryzacji na dzień wypłaty, według zasad obowiązujących w przypadku zwrotu wywłaszczonych nieruchomości.

Pozostałe decyzje w procesie inwestycyjnym

Wzorem innych specustaw, projekt ma wprowadzać rozwiązania, które w procesie inwestycyjnym przewidują odmienności w stosunku do „zwykłego” trybu realizacji prac. Do usuwania drzew i krzewów znajdujących się na nieruchomościach objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej nie będzie się stosować przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody w zakresie obowiązku uzyskiwania zezwoleń na ich usunięcie oraz opłat z tym związanych, z wyjątkiem drzew i krzewów usuwanych z nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz objętych formą ochrony przyrody. Do gruntów rolnych i leśnych objętych decyzją o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej nie będzie się także stosować przepisów art. 6–10a ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Inwestycje w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej oraz inwestycje towarzyszące będzie należało realizować w sposób zapobiegający zmniejszeniu obszaru gruntów leśnych w rozumieniu ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, w szczególności poprzez budowę sieci elektroenergetycznych przy użyciu technologii umożliwiających utrzymanie w jak największym stopniu dotychczasowego sposobu i wielkości zalesienia.

Pozwolenie na budowę będzie wydawał właściwy miejscowo wojewoda. Organem wyższego stopnia w stosunku do wojewody w sprawach pozwolenia na budowę elektrowni szczytowo-pompowej lub pozwolenia na rozbiórkę tej elektrowni będzie zaś Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego. Analogiczne będzie w przypadku pozwolenia na użytkowanie elektrowni szczytowo-pompowej. Ważnym do podkreślenia jest, że przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę inwestor będzie zasięgał opinii zarządcy gruntów leśnych co do przebiegu tych sieci. Przepis ten wychodzi naprzeciw uwadze Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych i ma na celu zminimalizowanie zmniejszenia areału leśnego tak istotnego w dobie walki ze zmianami klimatycznymi.

Ograniczono również czas wydania zgody wodnoprawnej w odniesieniu do inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej do 30 dni od dnia złożenia wniosku o jej wydanie. Zgoda wodnoprawna w odniesieniu do inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej będzie mogła być udzielona przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej. Z kolei wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji inwestycji w zakresie elektrowni szczytowo-pompowej będzie następowało zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, z uwzględnieniem przepisów projektowanej ustawy. Termin wydania decyzji oraz termin ewentualnego rozpatrzenia przez organ wyższego stopnia odwołania od decyzji będzie wynosić 60 dni od dnia otrzymania odwołania.

***

Omawiany projekt jest kolejnym, który ma uprościć i przyspieszyć procesy inwestycyjne, zwłaszcza w przypadku inwestycji liniowych. Jednak tak jak wskazaliśmy w jednym z poprzednich artykułów omawiającym zmiany w ustawie o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych, szukanie udogodnień dla inwestorów w drodze przyjmowania specjalnych ustaw, które zawieszają stosowanie przepisów ogólnych musi następować z poszanowaniem interesu innych stron, przede wszystkim bezpośrednich sąsiadów inwestycji.

Projekt znajduje się obecnie w fazie konsultacji, wobec czego zachęcamy do składania uwag.

Autor: Marcel Krzanowski, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Tweet

Odwiedź też:

Portal zamówienia.org.pl
prawo-naprawcze
Restrukturyzacja

Portal tworzony przez:

Kancelaria Wawrzynowicz i Wspólnicy
ISSN 2719-4140
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Akceptuję Czytaj politykę cookies
Polityka Cookies

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT