W przyjętej 8 lipca 2020 r. unijnej strategii wodorowej Komisja Europejska wskazała na potencjalną potrzebę transportowania wodoru na duże odległości w Europie. W tym zakresie rozpatrywane są dwie główne możliwości:

• budowa nowych rurociągów do transportowania czystego wodoru lub
• zmiana przeznaczenia istniejących rurociągów gazu ziemnego do transportowania czystego wodoru.

W lipcu br. Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) wydała stanowisko, w którym oceniła powyższe rozwiązania, w oparciu o szereg badań w zakresie technicznych i kosztowych aspektów przekształcenia istniejącej infrastruktury gazowej, celem dostosowania jej do transportowania czystego wodoru.

Przyjęte w stanowisku wnioski

W wyniku analizowanych badań, ACER sformułował szereg konkluzji. W pierwszej kolejności Agencja wskazała, iż zmiana przeznaczenia infrastruktury gazowej, co do zasady, nie wiąże się z niemożliwymi do pokonania przeszkodami technicznymi, a ponadto jest tańsza niż budowanie od podstaw nowych sieci do transportowania wodoru. Zauważono także iż, transport czystego wodoru może odbywać się analogicznie do transportu gazu ziemnego – przy użyciu ciężarówek i statków, przy czym transport morski wodoru nie jest obecnie opłacalny.

W zakresie sieci czystego wodoru, w stanowisku powołano się na badania wskazujące na rozbieżne wizje zasięgu tych sieci. Przedstawiono propozycje zarówno wielkoskalowej, paneuropejskiej infrastruktury przesyłowej opartej głównie na zmienionych sieciach gazu ziemnego, jak i regionalnych, podobnych do klastrów systemów obsługujących podaż i popyt na wodór w bliższej odległości geograficznej. ACER przywołał również wyniki badań, w których stwierdzono, że w oparciu o założenia dotyczące zapotrzebowania na wodór w przemyśle, technologię i koszty, nie istnieją przesłanki, zgodnie z którymi utworzenie ogólnoeuropejskiej sieci wodorowej na dużą skalę byłoby uzasadnione.

Z analizowanych badań wynika również, iż wykorzystanie kawern solnych do przechowywania wodoru, jest możliwe, a dodatkowo, obiekty te są geograficznie skupione na wybranych obszarach w kilku państwach członkowskich UE.

Zmiana przeznaczenia infrastruktury gazowej

W odniesieniu do przekształcenia istniejących rurociągów gazu ziemnego do transportu czystego wodoru, ACER wskazał trzy następujące kwestie od których proces ten może być uzależniony:

• obecność linii pętlowych (równoległych) w systemach gazociągów gazu ziemnego, tak aby przynajmniej jeden ciąg mógł być przerobiony na czysty wodór;
• zapewnienie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do odbiorców w fazie konwersji na czysty wodór;
• absorpcja rynku wodoru na obszarze obsługującym korytarz czystego wodoru.

Zgodnie z analizą, obecnie, nie można stwierdzić, kiedy, gdzie i czy powyższe warunki zostaną spełnione. Zmiana przeznaczenia gazociągów na transportowanie czystego wodoru, jest w znacznej mierze zależna od rozwoju rynku wodoru w danym regionie.

Problematyka podjęta w stanowisku podlegać będzie dalszym analizom, a w miarę pogłębiania wiedzy w przedmiotowym zakresie, także stosownej aktualizacji.

Autorka: Daria Pajdowska, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.