energia.edu.pl

  • energia.edu.plenergia.edu.pl
  • O portalu
    • O autorach
    • Polityka Cookies
  • Energetyka
    • Gaz
    • Elektroenergetyka
    • OZE
    • Ciepłownictwo
    • Atom
  • Klimat
  • Samorządy
  • Kontakt
  • Search

środowisko

Europejskie prawo o klimacie

2021-07-27Aktualności, Klimat55% do 2030, cele redukcyjne, emisja gazów cieplarnianych, European Climate Law, European Green Deal, europejski zielony ład, Europejskie prawo o klimacie, Komisja Europejska, neutralność klimatyczna, Parlament Europejski, Polska, Rada Europejska, redukcja emisji gazów cieplarnianych, rozporządzenie, środowisko, transformacja energetyczna, Unia EuropejskaMożliwość komentowania Europejskie prawo o klimacie została wyłączona

28 listopada 2018 r. Komisja Europejska opublikowała komunikat „Czysta planeta dla wszystkich”. Przedstawiona w dokumencie wizja opisuje konieczność osiągnięcia przez Unię Europejską dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki. Za najważniejszy cel strategii obrano osiągnięcie zerowej emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r. dzięki sprawiedliwej społecznie i racjonalnej kosztowo transformacji. Cel ten stanowi podstawę dążeń Europejskiego Zielonego Ładu. Już 12 grudnia 2019 r. Rada Europejska w swoich konkluzjach nie tylko przyjęła cel polegający na osiągnięciu neutralności klimatycznej w Unii do 2050 r., ale i potwierdziła, że konieczne jest stworzenie ram, które umożliwią jego realizację.

Przez wzgląd na powyższe Komisja Europejska 4 marca 2020 r. złożyła wniosek ustawodawczy w sprawie pierwszego Europejskiego prawa o klimacie. Głównym zadaniem projektu miało być uwzględnienie celu Europejskiego Zielonego Ładu w prawie unijnym. Oznacza to, że realizacja celu będzie przebiegała teraz zgodnie z określonymi ramami prawnymi. Cel polegający na osiągnięciu neutralności klimatycznej został bezpośrednio wyrażony w art. 2 ust. 1 rozporządzenia, według którego emisje i pochłanianie gazów cieplarnianych w całej Unii należy zrównoważyć najpóźniej do 2050 r., zmniejszając w tym terminie emisje do poziomu zerowego netto. Następnie Unia ma dążyć do osiągnięcia ujemnych emisji.

Europejskie prawo o klimacie stanowi gwarant tego, że wszystkie polityki Unii Europejskiej, sektory gospodarki i grupy społeczne będą dążyć do realizacji celu Europejskiego Zielonego Ładu, ale też tego, że przejście na neutralność klimatyczną będzie nieodwracalne. Dzięki prawnemu uregulowaniu tych kwestii zapewnia się też przewidywalność wszystkim podmiotom gospodarczym – inwestorom, przedsiębiorcom, pracownikom i konsumentom, którzy będą brali udział w redukcji emisji i inwestowaniu w zielone technologie. Zaangażowanie Unii Europejskiej na rzecz przejścia na neutralność klimatyczną ma być tym samym pewne i godne zaufania. Obowiązek realizacji celu osiągnięcia zerowej emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r. ma zgodnie z rozporządzeniem spoczywać na właściwych instytucjach unijnych i państwach członkowskich. Niezbędne środki będą zatem podejmowane zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym, z uwzględnieniem znaczenia wspierania sprawiedliwości i solidarności między państwami członkowskimi, jak i opłacalności. Dla ułatwienia realizacji obowiązków przez państwa członkowskie, Europejskie prawo o klimacie zostało uchwalone w formie rozporządzenia, aby zapewnić bezpośrednie stosowanie przepisów. W celu zagwarantowania spójności nowych regulacji z unijnym systemem prawnym, Komisja Europejska jest obowiązana do dokonania przeglądu przepisów unijnych pod kątem ich zgodności z celami określonymi w rozporządzeniu.

Z pierwotnej wersji wniosku ustawodawczego wynikało, że do września 2020 r. Komisja przedstawi plan zwiększenia unijnego celu redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2030 r. w odpowiedzialny sposób do co najmniej 50%, a potencjalnie do 55 % w stosunku do poziomu z 1990 r. oraz w razie potrzeby zaproponuje odpowiednią zmianę wniosku. Jako że zgodnie z planem w zakresie celów klimatycznych na 2030 r., opublikowanym 17 września 2020 r. w komunikacie Komisji „Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030 r.”, podniesienie unijnego celu redukcji emisji do 2030 r. do co najmniej 55% jest wykonalne i korzystne, wniosek ustawodawczy w sprawie musiał ulec zmianie. W rozporządzeniu wskazano zatem, że aby osiągnąć cel neutralności klimatycznej, należy zmniejszyć do 2030 r. emisję gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55% w porównaniu z poziomami z 1990 r. Komisja wskazuje, że reakcja europejska na pandemię COVID-19 stanowi możliwość przyspieszenia przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu i przyszłość opartą na zrównoważonym rozwoju, przy jednoczesnym łagodzeniu poważnych skutków kryzysu. Rozporządzenie zobowiązuje też Komisję do wniesienia wniosku ustawodawczego w sprawie zmiany Europejskiego prawa o klimacie z uwzględnieniem unijnego celu klimatycznego na rok 2040.

Akt uwzględnia również negatywne skutki zmian klimatu, które już oddziałują na Europę albo będą miały na nią wpływ w przyszłości. Z tego względu kładzie się nacisk na intensyfikację działań na poziomie unijnym i krajowym w związku ze zwiększeniem zdolności adaptacyjnych, wzmocnieniem odporności i zmniejszeniem wrażliwości na zmiany klimatu. Za działania te odpowiadać będą instytucje unijne oraz państwa członkowskie. Państwa członkowskie będą również zobowiązane do opracowania i wdrożenia planów i strategii przystosowawczych w celu zwiększenia odporności i zmniejszenia podatności na oddziaływanie zmiany klimatu.

Komisja podkreśla, że najważniejsze dla osiągnięcia celu neutralności klimatycznej jest zapewnienie regularnej sprawozdawczości. Z tego względu w rozporządzeniu zaproponowano system monitorowania postępów i podejmowania niezbędnych środków. System ten będzie oparty na informacjach, które Unia Europejska pozyskuje w oparciu o istniejące już procedury. Oprócz tego istotne będą najnowsze dowody naukowe dotyczące zmiany klimatu i jej skutków, uzyskane np. w drodze naziemnych obserwacji opartych na teledetekcji, takich jak informacje przekazywane w ramach programu Copernicus. W zakresie wiedzy naukowej organem doradczym Unii Europejskiej będzie Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmian Klimatu. Komisja do września 2023 r., a następnie co pięć lat, oceni:

  • zbiorowe postępy poczynione przez wszystkie państwa członkowskie na drodze do realizacji celu neutralności klimatycznej,
  • zbiorowe postępy poczynione przez wszystkie państwa członkowskie w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu,
  • spójność środków unijnych z celem neutralności klimatycznej,
  • spójność środków unijnych z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu,
  • spójność zidentyfikowanych środków krajowych, na podstawie zintegrowanych krajowych planów w zakresie energii i klimatu, długoterminowych strategii krajowych i dwuletnich sprawozdań z postępów przedłożonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999, odpowiednich do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej,
  • spójność odpowiednich środków krajowych z zapewnianiem postępów w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu.

Jeśli środki podjęte przez państwo członkowskie będą niespójne z celem neutralności klimatycznej lub z zapewnieniem ciągłych postępów w zwiększaniu zdolności do adaptacji, wzmacnianiu odporności i zmniejszaniu podatności – Komisja będzie miała prawo do wydania zalecenia temu państwu.

Procedura legislacyjna w sprawie wniosku Komisji została zakończona, a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) wchodzi w życie 29 lipca 2021 r.

Autorka: Julia Fischer, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Miejskie plany adaptacji do zmian klimatu oraz więcej zagadnień środowiskowych w polityce miejskiej – niedługo nowe przepisy

2021-07-12Aktualności, Klimat, Samorządy, Środowiskogmina, miasto, miejski plan adaptacji do zmian klimatu, miejskie plany adaptacji do zmian klimatu, Minister Klimatu i Środowiska, planowanie przestrzenne, polityka miejska, powiat, projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej, samorząd, środowisko, województwoMożliwość komentowania Miejskie plany adaptacji do zmian klimatu oraz więcej zagadnień środowiskowych w polityce miejskiej – niedługo nowe przepisy została wyłączona

W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej (UD246) przygotowany przez Ministra Klimatu i Środowiska. Jego celem jest wprowadzenie rozwiązań służących wzmocnieniu klimatycznego wymiaru polityki miejskiej, w szczególności aspektów transformacji ekologicznej miast. Zakres projektowanego aktu jest wynikiem prac analitycznych Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które zostały przeprowadzone m.in. w roku 2020 w ramach inicjatywy pn. „Miasto z Klimatem”.

Jednym z najważniejszych założeń projektu jest zobowiązanie miasta powyżej 20 000 mieszkańców do opracowania miejskich planów adaptacji do zmian klimatu (MPA). Jak wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, wnioski i rekomendacje z opracowanych MPA będzie należało uwzględniać w sporządzanych strategiach rozwoju gmin, studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Przedmiotem analizy MKiŚ było zidentyfikowanie funkcjonującego już dokumentu strategicznego opracowywanego przez gminy, który mógłby zostać uzupełniany o przedstawione kwestie. W kontekście proponowanej zmiany warto wspomnieć, że dotychczas miejskie plany adaptacji do zmian klimatu utworzyły samorządy, biorące udział w projekcie „Opracowanie planów adaptacji do zmian klimatu w miastach powyżej 100 tys. mieszkańców” (oraz Warszawa w ramach projektu ADAPTCITY). W latach 2017-2019 44 miasta w całej Polsce opracowały akty uwzględniające lokalne uwarunkowania i problemy miast, których następne wdrożenie ma poprawić bezpieczeństwo mieszkańców i zwiększyć ochronę przed szkodliwymi skutkami zmian klimatu.

Ponadto planowane jest wprowadzenie rozwiązań, które nakażą miastom powyżej 20 000 mieszkańców uwzględnienie w planowaniu przestrzennym, działań zmniejszających wrażliwość na zmiany klimatyczne. Ogólnym efektem wprowadzanych zmian, zdaniem projektodawców, będzie zmniejszenie wrażliwości oraz wzrost odporności miast, a także uniknięcie niekorzystnych skutków zmian klimatu, w tym możliwych strat. Na skutek wejścia w życie ustawy ma także nastąpić wzrost powierzchni obszarów zieleni, rozwój zielono-niebieskiej infrastruktury i rozwiązań opartych na przyrodzie, które pełnią istotne funkcje adaptacyjne, ale także przyrodnicze, społeczne i gospodarcze, przyczyniając się do wzrostu komfortu życia ludzi. Efektem zmian będzie również przeciwdziałanie i zapobieganie zjawisku suszy oraz powodzi.

Klimat ma odgrywać większą rolę w ramach budżetów obywatelskich. Projektowana ustawa ma wprowadzić obowiązek przeznaczania co najmniej 30% środków zaplanowanych już ustawowo do wydatkowania w ramach budżetu obywatelskiego na ochronę środowiska miejskiego. Ma to dotyczyć jednak tylko gmin o statusie miasta na prawach powiatu, które są aktualnie zobowiązane do tworzenia budżetu obywatelskiego oraz do wydatkowania na ten cel co najmniej 0,5% wydatków gminy zawartych w ostatnim przedłożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu. W wykazie wskazano także, że projekt „przewiduje rozwiązanie problemu zbyt małego zaangażowania mieszkańców w kwestie związane z ochroną środowiska miejskiego oraz niewystarczającej wysokości środków finansowych przeznaczanych na działania środowiskowe w miastach”.

Nowe obowiązki adaptacyjne mają zostać nałożone także na samorządy województw. Mają one zostać zobowiązane do „tworzenia warunków dla prowadzenia działań na rzecz adaptacji sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu”. Twórcy projektu wskazują, ze jedynie poprzez jednoczesne zaangażowanie administracji rządowej i samorządowej wszystkich szczebli możliwe jest zapewnienie realizacji działań na rzecz wzmacniania polityki adaptacyjnej, zwłaszcza w sektorach i obszarach najwrażliwszych.

Projektodawcy zapowiadają także, że na skutek wejścia w życie projektowanej ustawy mają zostać doprecyzowane przepisy stawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko dotyczących zakresu i elementów niezbędnych dla przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w obszarze dotyczącym analiz klimatycznych.

Przyjęcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej planowane jest na IV kw.

Autor: Marcel Krzanowski, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Odwiedź też:

Portal zamówienia.org.pl
prawo-naprawcze
Restrukturyzacja

Portal tworzony przez:

Kancelaria Wawrzynowicz i Wspólnicy
ISSN 2719-4140
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Akceptuję Czytaj politykę cookies
Polityka Cookies

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT