inwestycje

PROJEKT STRATEGII PRODUKTYWNOŚCI 2030

Aktualności, , , , , Możliwość komentowania PROJEKT STRATEGII PRODUKTYWNOŚCI 2030 została wyłączona

13 listopada 2020 r. zakończono konsultacje publiczne dotyczące projektu Strategii Produktywności 2030, którą planuje się przyjąć w I kwartale 2021 r. Wzrost produktywności, o którym mowa w strategii, ma oznaczać zmianę relacji efektów określonej aktywności do nakładów poniesionych na jej wykonanie w określonym czasie. Z projektu wynika, że zwiększenie produktywności pracy wymaga podjęcia równoległego działania na dwóch uzupełniających się płaszczyznach – rozwoju technicznego oraz rozwoju kompetencji (umiejętności) pracowników. Realizacja projektowanej strategii ma przyczynić się również do zapewnienia spójności społecznej przez przeciwdziałanie bezrobociu i wykluczeniu technologicznemu. W projekcie podkreśla się konieczność likwidacji barier wewnętrznych przy uwzględnieniu trendów zewnętrznych. Projekt strategii składa się z kilku obszarów, w ramach których wskazuje się cele szczegółowe.

ZASOBY NATURALNE (ZIEMIA I SUROWCE)

            W dokumencie podkreślono, że surowce nieodnawialne mają nadal ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego i rozwoju gospodarczego Polski. Jednak aby zminimalizować ślad środowiskowy przy pozyskiwaniu tych surowców, należy odzyskiwać surowce i materiały z istniejących już odpadów. Dlatego konieczny jest rozwój regulacji dotyczących rynków surowców wtórnych. W ramach strategii planuje się następujące działania w tym obszarze:

  • wprowadzenie instrumentów wspierających przedsiębiorstwa przetwarzające odpady do formy surowca wtórnego/produktu oraz te wykorzystujące surowce wtórne w produkcji,
  • modyfikację istniejącego systemu EPR (Extended Producer Responsibility),
  • stworzenie eksperckiej platformy ekoprojektowania, dzięki której przedsiębiorcy będą mogli otrzymać pomoc ekspercką w postaci doradztwa, audytu oraz propozycji zmian w procesach produkcyjnych pod kątem gospodarki o zabiegu zamkniętym,
  • upowszechnienie narzędzia pomiaru śladu środowiskowego.

Drugi kierunek interwencji w zakresie zasobów naturalnych ma na celu zwiększenie wykorzystania zasobów odnawialnych w przemyśle. Szczególnie zaznaczono tu wykorzystanie biogospodarki jako sposobu dla  zwiększenia wydajności wykorzystywania zasobów, przede wszystkim przez zastąpienie surowców bazujących na nieodnawialnych zasobach węgla, ropy naftowej i gazu ziemnego. Projektowana strategia kładzie nacisk na sprzyjanie zrównoważonemu rozwojowi bioproduktów oraz wspieranie rozwoju innowacyjnych biotworzyw w celu przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym.

W Strategii podnosi się, że ekoinnowacje nie tylko pomagają spełnić wymogi dotyczące ochrony środowiska, ale i ułatwiają optymalizację potencjału w zakresie wzrostu gospodarczego. W celu rozwoju obszaru finansowania zielonych technologii ze środków publicznych planuje się przede wszystkim:

  • utworzenie punktu koordynującego działania na rzecz rozwoju i komercjalizacji zielonych technologii GIH (Green Innovation Hub),
  • dalsze upowszechnianie zielonych zamówień np. przez opracowanie materiałów/zaleceń stosownie do celów i priorytetów określonych w Polityce Zakupowej Państwa.

INWESTYCJE (KAPITAŁ TRWAŁY I FINANSOWY)

W projekcie strategii wskazuje się na konieczność trwałego podniesienia stopy inwestycji prywatnych w Polsce. To właśnie te inwestycje mają największy wpływ na wzrost produktywności, ponieważ dzięki inwestycjom w aktywa nowoczesnej gospodarki 4.0, czyli w automatyzację, robotyzację i cyfryzację, Polska będzie mogła ograniczyć zagrożenie związane z niedoborem zasobów pracy.

W tym kontekście szczególnie istotne jest wspieranie przemysłu energochłonnego. W wyniku konieczności dostosowania się do polityki klimatycznej Unii Europejskiej oraz braku dostatecznej modernizacji sektora energii w Polsce, przemysły energochłonne są obciążone coraz wyższymi opłatami i kosztami regulacyjnymi. Likwidacja tych branż wiązałaby się z negatywnym wpływem na gospodarkę lokalną. Aby zapobiec temu procesowi planuje się m. in. realizację nowego projektu strategicznego – Programu dla małych i średnich miast przemysłowych. Program ma na celu wprowadzenie zmian regulacyjnych pozwalających np. na zmianę parametrów uprawniających do stosowania obniżonej opłaty jakościowej. Dzięki takiemu wsparciu przedsiębiorstwa mają poprawić swoją rentowność i zwiększyć inwestycje.

WIEDZA

            W projekcie Strategii Produktywności zakłada się, że Polska w roku 2030 r. powinna osiągnąć poziom gospodarki opartej na wiedzy. Rozwój wiedzy ma być czynnikiem koniecznym do budowy gospodarki w warunkach stojących przed nią wyzwań rozwojowych. Pojęcie wiedzy z perspektywy produktywności rozumie się w sposób rozszerzający – jako wytwarzanie, rozprzestrzenianie i wykorzystywanie wszelkich efektów prac naukowych.

            W kontekście rozwoju produktywności w obszarze wiedzy zwrócono uwagę na sektor kosmiczny, który jest źródłem wielu nowych i innowacyjnych rozwiązań. Warto zaznaczyć, że technologie kosmiczne odpowiadają często wymaganiom neutralności klimatycznej i gospodarki o obiegu zamkniętym. Do poprawy produktywności może przyczynić się wykorzystanie danych satelitarnych i bazujących na nich aplikacji. Aplikacje oparte na technikach satelitarnych są stosowane m.in. we wszystkich rodzajach transportu, monitorowaniu środowiska, planowaniu przestrzennym i energetyce. W tym zakresie kluczowym projektem ma być budowa i wyniesienie w przestrzeń kosmiczną polskiego satelity, którego celem będzie świadczenie usług z wykorzystaniem danych satelitarnych.

            Kolejną okazją do zwiększenia produktywności polskiej gospodarki jest rozwój instytutów badawczych w ramach Sieci Badawczej Łukaszewicz. Kierunki prac działalności badawczo-rozwojowej mają odpowiadać najbardziej aktualnym wyzwaniom współczesnej gospodarki, takim jak Zdrowie, Inteligentna mobilność, Transformacja cyfrowa, Zrównoważona gospodarka i energia.

POZOSTAŁE, WYDZIELONE W STRATEGII OBSZARY:

  • Praca i kapitał ludzki

Wskazano, że wzrost jakości tego kapitału warunkuje rozwój gospodarczy związany z makrotrendami. Proponuje się zatem m.in. zwiększenie wpływu pracodawców na program nauczania. Priorytetem ma być kształtowanie kompetencji kluczowych, warunkujących powodzenie społeczne, w tym szczególnie kompetencji cyfrowych.

  • Organizacja i instytucje

Strategia odnosi się w tym zakresie zarówno do instytucji publicznych, jak i prywatnych. Wskazuje się, że instytucje publiczne mają stosować bardziej innowacyjne rozwiązania, prowadzić aktywną politykę sektorową. Planuje się również zintensyfikowanie kooperacji podmiotów prywatnych z publicznymi oraz prywatnych z prywatnymi.

  • Dane

W projektowanej strategii podkreśla się, że dane są kluczowym aktywem XXI w., podstawą rozwoju gospodarki cyfrowej na świecie. W ramach tego obszaru planuje się przede wszystkim zwiększenie ekonomicznego wykorzystania danych nieosobowych.

  • Umiędzynarodowienie

Strategia wskazuje na duże znaczenie dla podniesienia poziomu produktywności przedsiębiorstwa w umiędzynaradawianiu jego działalności. Państwo powinno zatem pokazywać korzyści, jakie może przynieść prowadzenie działalności eksportowej oraz udział w innych formach działalności na rynkach zagranicznych. Kluczowy jest też proces zwiększania innowacyjności polskiej gospodarki w ten sposób, aby mogła ona skutecznie konkurować na rynku globalnym.

Kolejne sprawozdanie Ministra Energii z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych

Aktualności, Energetyka, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Kolejne sprawozdanie Ministra Energii z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych została wyłączona

Z końcem lipca na stronie Ministerstwa Energii („ME”) opublikowany został raport z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za rok 2018 („Raport”). W Raporcie zawarte zostały informacje o sytuacji na rynku gazu ziemnego, stanie infrastruktury sektora gazowego oraz środkach zapewnienia bezpieczeństwa dostaw. Ponadto, wskazane zostały również zagrożenia zewnętrzne wpływające na bezpieczeństwo dostaw paliw gazowych do kraju.

Z Raportu wynika, iż stale wzrasta zużycie gazu ziemnego. W 2018 wzrost ten wyniósł 4%, przy czym już w lutym odnotowano najwyższe dotychczas zużycie dobowe, które wyniosło 888,7 GWh/dobę. ME odnotowało również, że bieżące zapotrzebowanie zostało pokryte z dostępnych źródeł, a systemy gazowe sprostały swym zadaniom bez zakłóceń.

Pomimo pozytywnych wyników, podkreślono także potrzebę dalszego zwiększenia bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych przede wszystkim poprzez wzrost krajowego wydobycia. W stosunku do roku poprzedniego, krajowe wydobycie całkowite zmniejszyło się o 1,45% i wyniosło 44,24 TWh, co spowodowane było stopniowym wyczerpywaniem eksploatowanych złóż i niesprzyjającą strukturą geologiczną nowych złóż.

Ze statystyk wskazanych w Raporcie wynika również, że na stałym poziomie utrzymuje się liczba podmiotów zajmujących się działalnością gospodarczą w sektorze paliw gazowych, a aż 97% importowanego gazu przeznaczone jest na dalszą odsprzedaż. Odnotowano ponadto zwiększony obrót paliwami gazowymi na Towarowej Giełdzie Energii (TGE), który jest dużego importu. W tym kontekście znaczenie ma także rosnąca liczba odbiorców końcowych, która w 2018 r. powiększyła się o 123 tysiące odbiorców przyłączonych do sieci.

W Raporcie zawarto również analizę funkcjonowania lokalnej infrastruktury, w ramach której stwierdzono jej niezawodność w nieprzerwanym dostarczaniu gazu ziemnego do odbiorców. Celem zapewnienia wszystkim nieprzerwanych dostaw gazu postanowiono bowiem wprowadzić prawne instytucje sprzedawcy awaryjnego i sprzedaży rezerwowej mających zapewnić dostawy gazu odbiorcy końcowemu w przypadku, gdy wybrany przez nich sprzedawca zaprzestałby dostaw gazu.

ME zasygnalizowało również zgodny z założeniami przebieg prac nad inwestycją dot. gazociągu Baltic Pipe oraz rozbudową terminalu LNG w Świnoujściu i realizacją połączeń międzysystemowych z państwami sąsiadującymi (Słowacja, Litwa, Czechy, Ukraina), które to przedsięwzięcia wspierane są z europejskich funduszy. Prognozuje się, iż wymienione inwestycje pozwolą w przyszłości na dywersyfikację źródeł paliw gazowych i pokrycie 143% ich krajowego zużycia.

W raporcie odnotowano również, że w 2018 r. Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. podjęła się realizacji Programu przyśpieszenia inwestycji w sieć gazową Polski w latach 2018 – 2022, w ramach którego nastąpi gazyfikacja terenów dotychczas nieobjętych siecią.

Zgodnie z treścią Raportu, w przyszłości konieczne będzie zwiększenia dostępnych zdolności na punktach wejścia oraz budowa pływającego terminalu do odbioru LNG w Zatoce Gdańskiej, jak również rozbudowa podziemnych magazynów gazu ziemnego. Wraz z nowymi inwestycjami zasygnalizowano potrzebę rewizji i aktualizacji obowiązujących przepisów, w celu ułatwienia realizacji ww. przedsięwzięć, w szczególności regulujących przebieg procesu inwestycyjno-budowlanego w zakresie infrastruktury liniowej. Powyższe działania – zdaniem Ministra Energii – stanowią warunki do stworzenia regionalnego centrum handlu i przesyłu gazu. Już w 2018 r. w ramach zapewnienia środków gwarantujących bezpieczeństwo dostaw, ME podjęło prace legislacyjne w celu wprowadzenia zmian w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego oraz dostosowania obowiązujących przepisów do rozporządzenia PE i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dot. środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010.

W Raporcie podkreślono wzrost liczby dostaw LNG do terminalu LNG w Świnoujściu oraz zwiększenie o 21% poziomu utrzymywanych obowiązkowych zapasów gazu ziemnego (także poza granicami kraju). Ponownie podkreślono konieczność dywersyfikacji dostaw gazu, a także budowy nowych zdolności regazyfikacyjnych na wybrzeżu Polski. W sprawozdaniu odnotowano także spadek udziału gazu ziemnego importowanego ze wschodu (w ciągu ostatnich 5 lat z 76% do 61%) wraz z jednoczesnym wzrostem importu tego produktu z innych regionów świata (m.in. Kataru, USA).

Jednocześnie odniesiono się do zewnętrznych zagrożeń mogących wpłynąć na bezpieczeństwo dostaw paliw gazowych do kraju, w szczególności związanych z budową gazociągu Nord Stream 2, który stanowi źródło monopolizacji rynków gazowych Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej.

W Raporcie wskazano również działania Polski przeciwdziałające dalszej monopolizacji na rynku gazowym oraz zmierzające do minimalizowania ryzyk dla bezpieczeństwa dostaw gazu poprzez zaskarżenie decyzji Komisji Europejskiej dot. gazociągu OPAR oraz doprowadzenie w 2019 r. do objęcia gazociągów z państw trzecich wymogami prawa unijnego. 

Link do pełnej treści raportu: https://www.gov.pl/web/energia/sprawozdanie-z-wynikow-monitorowania-bezpieczenstwa-dostaw-paliw-gazowych-za-2018-r

Autor: Barbara Wojciechowska, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.

Projekt opinii w sprawie transformacji społeczno – gospodarczej regionów górniczych w Europie

Aktualności, Energetyka, Klimat, , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Projekt opinii w sprawie transformacji społeczno – gospodarczej regionów górniczych w Europie została wyłączona

Podczas posiedzenia Komisji Polityki Gospodarczej, które odbyło się 9 lipca 2019 r., został omówiony projekt opinii w sprawie transformacji społeczno – gospodarczej regionów górniczych w Europie.

Celami europejskiej polityki klimatycznej są przede wszystkim obniżenie poziomu globalnego ocieplenia do poziomu poniżej 2°C w stosunku do poziomu sprzed epoki przemysłowej oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Na drodze ku tym dążeniom kluczowe jest znaczne ograniczenie produkcji energii z paliw kopalnych, w szczególności, gdy chodzi o tę wytwarzaną z węgla. Bezsprzecznie pociągnie to za sobą zamknięcie wielu rentownych kopalni węgla kamiennego i kopalni odkrywkowych, co spowoduje konieczność oparcia łańcuchów wartości dodanej na innych podstawach, a tym samym zmianę struktury gospodarczej omawianych regionów.

Liczba osób zatrudnionych w przemyśle węglowym (w Europie – 207 tysięcy) oraz pracowników przemysłu pośrednio z nim związanego (215 tysięcy) jest bardzo duża. Niesie to za sobą konieczność zapewnienia odpowiedniego wsparcia, szkoleń, a przede wszystkim pomocy finansowej dla tych pracowników. Dlatego też, zgodnie z projektem opinii, wyznaczone mają zostać dla nich nowe perspektywy (np. możliwość przekwalifikowania pracowników przemysłu węglowego, utworzenie nowych miejsc pracy w danym regionie czy w regionie sąsiadującym) i środki służące ich osiągnięciu.

Europejski Komitet Regionów zwraca uwagę, że zmiany strukturalne każdego z regionów powinny uwzględniać jego swoiste atuty i predyspozycje. Ażeby przedsiębrać efektywne rozwiązania dostosowane regionalnie, członkowie Komitetu postulują stałą wymianę informacji miedzy regionami. Od 11 grudnia 2017 roku umożliwia ją powołana przez KE „Platforma na rzecz transformacji regionów górniczych”, której celem jest, jak podaje sprawozdawca, wspieranie państw członkowskich i regionów w ich wysiłkach na rzecz modernizacji gospodarki oraz przygotowania ich do strukturalnych i technologicznych przemian w regionach górniczych.

W kontekście przemian podkreśla się potrzebę inwestycji w infrastrukturę energetyczną, transportową, a w szczególności cyfrową. Za istotne uważa się wpieranie przedsiębiorstw typu start – up oraz procesu innowacji przedsiębiorstw istniejących już w regionach. Pomocą należy objąć także mniejszych pracodawców regionalnych z sektorów przemysłu, handlu i rzemiosła. W procesie przekształcania regionów nie należy zapominać też o znaczącej roli, jaką mogą w nich odegrać środowiska naukowe – dlatego konieczne jest wsparcie dla tworzenia szkół wyższych, przede wszystkim tych zorientowanych na przyszłe technologie.

Oczywistym jest, że proces przemiany regionów pociąga za sobą konieczność zapewnienia pomocy finansowej regionom górniczym. Ich źródłem mają być w pierwszej kolejności środki publiczne zainteresowanych państw członkowskich, a następnie finansowanie na szczeblu europejskim. Jednak jako że nie jest ono satysfakcjonująco wysokie, EKR z zadowoleniem przyjmuje apel Parlamentu Europejskiego o dodatkowe finansowanie (4,8 mld EUR) na rzecz przekształceń strukturalnych regionów górniczych w ramach trwających negocjacji w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF). Sprawozdawca podkreśla, iż takie wsparcie będzie istotną motywacją ku przemianie w sytuacji utraty dochodów z produkcji energii.

W ostatniej części projektu opinii zwrócono uwagę na konieczność stworzenia odpowiednich wytycznych zachęcających regiony górnicze do przemian poprzez umożliwienie im takiego wycofania z produkcji energii z paliw kopalnych, który przyniesie korzyść. EKR wzywa jedocześnie do wyznaczenia specjalnych obszarów wsparcia dla regionów górniczych na mocy art. 107 ust. 3 lit. a) i c) TFUE. Żeby powyższe zagadnienia rozwiązać terminowo proponuje się niezwłoczne utworzenie wspólnej grupy roboczej składającej się z przedstawicieli zainteresowanych regionów i państw członkowskich, Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji i Polityki Regionalnej oraz Komitetu Regionów.

Autor: Barbara Wojciechowska, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.