gazociąg

Czekają nas zmiany w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego

Aktualności, Budownictwo, Gaz, , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Czekają nas zmiany w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego została wyłączona

15 czerwca 2023 r. w wykazie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego. Bazując na lekturze uzasadnienia opracowania rzeczonego projektu, można wskazać dwa podstawowe cele wprowadzanych zmian:

  1. dostosowanie przepisów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1158 z późn. zm.) do przepisów ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r., poz. 1093) (Rozporządzenie systemowe), która przewiduje, że infrastruktura niespełniająca wymogów pozwalających uznać ją odpowiednio za gazociąg bezpośredni lub sieć gazociągów kopalnianych jest udostępniana przez właściciela operatorowi systemu dystrybucyjnego gazowego w ciągu 36 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy;
  2. „uelastycznienie” procesu przyłączania instalacji wytwarzających biometan do sieci dystrybucyjnej gazowej.

Zmiany dostosowujące

W części związanej z włączeniem do sieci dystrybucyjnej infrastruktury, eksploatowanej dotychczas jako pozasystemowa, istotnym dla proponowanych zmian jest to, że objęta projektowaną regulacją infrastruktura stanowi gazociągi dostarczające gaz ziemny do odbiorców bezpośrednio z kopalni. Zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw właściciel infrastruktury niespełniającej wymogów pozwalających uznać ją odpowiednio za gazociąg bezpośredni lub sieć gazociągów kopalnianych udostępnia ją operatorowi systemu dystrybucyjnego, co wiąże się z koniecznością włączenia tych gazociągów do funkcjonującej sieci. Jednocześnie jednak konieczne jest uwzględnienie charakterystyki technicznej tej infrastruktury, zależnej od źródeł jej zasilania gazem ziemnym. Projektowane zmiany w § 16, § 38 oraz w nowym punkcie 1.5 załącznika do Rozporządzenia systemowego czynią zadość tej specyfice i uwzględniają możliwość wystąpienia braku możliwości zapewnienia m.in.:

  • ciągłości dostaw w przypadku infrastruktury podłączonej do kopalni ropy naftowej, w których gaz ziemny jest produktem ubocznym wydobycia i jego podaż nie może zostać zapewniona (z uwagi na związanie planem ruchu zakładu górniczego),
  • określonej jakości gazu ziemnego wydobywanego w kopalni.

W projektowanym punkcie 1.5 załącznika do Rozporządzenia systemowego określono, że wszelkie wymagania techniczne dotyczące urządzeń, instalacji lub sieci bezpośrednio przyłączanych do sieci dystrybucyjnej stanowiącej infrastrukturę, o której mowa w art. 28 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw lub do zamkniętego systemu dystrybucyjnego, o którym mowa w art. 9da ustawy – Prawo energetyczne określa przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci.

Z kolei modyfikacja w § 16 Rozporządzenia systemowego wprowadza warunki świadczenia usług dystrybucyjnych z wykorzystaniem gazociągów lub sieci gazociągów, które zostały włączone do sieci dystrybucyjnej na podstawie art. 28 ust. 1ustawy z dnia 20 maja 2021 r. i są zasilane wyłącznie z kopalni, której charakterystyka pracy nie gwarantuje ciągłości dostaw, a przyłączenie do alternatywnego źródła zasilania zapewniającego ciągłość dostaw nie jest technicznie lub ekonomicznie uzasadnione. Świadczenie usług dystrybucyjnych w takich warunkach będzie odbywać się na zasadach przerywanych, z zapewnieniem parametrów jakościowych określonych w nowym § 38 ust. 5a Rozporządzenia systemowego.

Projektowany § 38 ust. 5a Rozporządzenia systemowego, odwołując się do zmienionego § 16 ust. 2, umożliwia przedsiębiorcy energetycznemu dostarczanie paliw gazowych o innych parametrach jakościowych niż te standardowe, określone w § 38 ust. 1 Rozporządzenia systemowego. Dodatkowo możliwość dostaw takich paliw została uwarunkowana po pierwsze tym, iż nie spowoduje to zakłóceń pracy w systemie gazowym, po drugie odbiorca nie skorzysta z uprawnienia do wypowiedzenia umowy kompleksowej, którą otrzyma od operatora systemu dystrybucyjnego w chwili przejęcia przez niego operatorstwa nad infrastrukturą gazową przykopalnianą. Wypowiedzenie tej umowy jest równoznaczne z brakiem akceptacji warunków świadczenia usług dostarczania paliwa gazowego, w tym jakości tego paliwa, do odbiorcy.

Celem projektowanych zmian jest ograniczenie możliwości wyłączenia ogólnych standardów, którym podlegają sieci dystrybucyjne, jedynie do sieci gazowych spełniających łącznie następujące warunki:

  • sieci, które zostaną przekwalifikowane na mocy art. 28 ustawy z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw – oznacza to wyłącznie sieci już istniejące (brak możliwości powstawania nowych sieci tego typu w przyszłości), oraz
  • nie istnieją techniczne bądź ekonomicznie uzasadnione możliwości doprowadzenia tej infrastruktury do zgodności z parametrami przewidzianymi rozporządzeniem systemowym.

Biometan w sieci

Zmiany w zakresie przyłączania biometanowni do systemu gazowego obejmują zmianę w § 40 Rozporządzenia systemowego, która stanowi uzupełnienie ostatniej z nowelizacji Rozporządzenia systemowego, w której dostosowano przepis § 38 ust. 1 Rozporządzenia systemowego poprzez uzupełnienie go o minimalne wymagania jakościowe w zakresie substancji, które mogą powstawać w procesie produkcji biometanu. Pamiętać trzeba, że biometan może być transportowany za pośrednictwem gazowych sieci przesyłowych i dystrybucyjnych oraz mieszany z gazem ziemnym pod warunkiem, że zostaną zachowane odpowiednie parametry jakościowe zapewniające bezpieczną eksploatację infrastruktury gazowej oraz przyłączonych do niej odbiorców.

W Rozdziale 8 Rozporządzenia systemowego, który reguluje kwestię parametrów jakościowych paliw gazowych przesyłanych sieciami przesyłowymi i dystrybucyjnymi gazowymi, planuje się dodać w § 40 ust. 3a, który ma regulować możliwość wyboru przez przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych, w przypadku wprowadzania biometanu do sieci w określonym obszarze rozliczeniowym, przyjęcia takiej metodologii określania ciepła spalania paliw gazowych dla takiego obszaru, aby wyznaczona średnia wartość ciepła spalania paliw gazowych dla danej doby nie różniła się więcej niż o ±4% od wartości ciepła spalania paliw gazowych określonej w którymkolwiek punkcie tego obszaru.

Wprowadzenie tej zmiany ma na celu zapewnienie odpowiedniego wsparcia regulacyjnego dla procesu zatłaczania i dostarczania biometanu do odbiorców. Istotne jest tu wyjaśnienie, że wartość ciepła spalania biometanu jest przeciętnie niższa od tego uzyskiwanego przez gaz ziemny wysokometanowy grupy E, jednakże w wyniku koniecznych procesów oczyszczania uzyskuje poziom w granicach 38 MJ/m3 . W celu umożliwienia wprowadzenia do sieci biometanu o minimalnej wartości ciepła spalania na poziomie 38 MJ/m3 i wprowadzenia tego paliwa do sieci w ramach obszaru rozliczeniowego ciepła spalania, na którym średnia wartość ciepła spalania, co do zasady, jest wyższa i może osiągać nawet 43,2 MJ/m3, w projekcie podniesiono zakres różnic między uzyskiwanymi średni w ciągu doby wartościami średniego ciepła spalania z ± 3% do ± 4%. Zakres ten został dostosowany do rzeczywiście osiąganych maksymalnych średnich parametrów ciepła spalania odnotowywany w sieci dystrybucyjnej we wszystkich obszarach rozliczeniowych ciepła spalania. Istotne jest również to, że projektowany, poszerzony zakres zmienności będzie obowiązywał tylko w tych obszarach, gdzie będzie przyłączone źródło dostarczające biometan do sieci. Proponowane podejście wydaje się być optymalne z punktu widzenia obecnego poziomu rozwoju sektora biometanu w Polsce, który ma charakter lokalny. Takie rozwiązanie jest również przejawem elastycznego podejścia administracji do spełnienia wymogów jakościowych określonych prawem i w założeniu ma wspierać producentów biometanu oraz zapewnić dynamiczny rozwój tego segmentu rynku.

***

Modyfikacje przepisów zaproponowane w projekcie wpłyną korzystnie na działalność mikro, małych oraz średnich przedsiębiorców. Jak wskazano w uzasadnieniu projektu, przewidywane zmiany usprawnią proces przyłączenia biometanu do sieci, a to stworzy korzystniejsze warunki dla powstawania biometanowni w Polsce.

Zwracamy uwagę, że zaproponowane zmiany znajdują się wciąż na etapie projektowania, z związku z czym istnieje możliwość, iż poszczególne przepisy ulec mogą zmianie.

Autorzy: Marcel Krzanowski, Aleksandra Walczak, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

TSUE oddalił odwołanie Niemiec w sprawie gazociągu OPAL

Aktualności, Gaz, Orzecznictwo, , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania TSUE oddalił odwołanie Niemiec w sprawie gazociągu OPAL została wyłączona

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 15 lipca 2021 r. wyrok w sprawie z odwołania Republiki Federalnej Niemiec przeciwko Rzeczpospolitej Polskiej dotyczący korzystania z gazociągu OPAL, stanowiącego lądowe przedłużenie gazociągu Nord Stream na terytorium Niemiec. TSUE oddalił odwołanie Niemiec od wyroku Sądu UE (Sąd) z września 2019 r., który stwierdził nieważność decyzji Komisji Europejskiej (KE) umożliwiającej większe wykorzystanie przepustowości gazociągu przez Gazprom w związku z naruszeniem zasady solidarności energetycznej.

Stan faktyczny

Zarzewiem konfliktu jest decyzja Komisji Europejskiej wydana 28 października 2016 r., w drodze której KE zwolniła gazociąg spod niektórych wymogów tzw. III Pakietu Energetycznego. Odstępstwo od konkurencyjnych zasad pozwoliło Gazpromowi na zwiększenie stopnia wykorzystania gazociągu. Co istotne, przed wydaniem decyzji KE nie zbadała wpływu rozstrzygnięcia na bezpieczeństwo innych państw członkowskich UE, w tym na bezpieczeństwo Polski.

Z tego powodu, 16 grudnia 2016 r. Rzeczpospolita Polska złożyła skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji. Na poparcie skargi Rzeczpospolita Polska podniosła sześć zarzutów, z których pierwszy (i kluczowy dla sprawy) dotyczył naruszenia art. 36 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2009/73/WE z dnia 13 lipca 2009 r. dotyczącej wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego i uchylającej dyrektywę 2003/55/WE (dyrektywa 2009/73/WE) w związku z art. 194 ust. 1 lit. b) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), a także naruszenia zasady solidarności. W skardze wskazano, że z ogólnych zasad polityki energetycznej, określonych w Traktatach, Komisja Europejska była obowiązana do zbadania wpływu tego gazociągu na inne rynki, w tym rynek polski. Do sporu po stronie KE przyłączyła się Republika Federalna Niemiec, zaś po stronie Polski – Republika Łotewska oraz Republika Litewska.

Wyrok Sądu

Zaskarżonym wyrokiem Sąd stwierdził nieważność spornej decyzji w oparciu o zarzut pierwszy, nie orzekając, przy tym, w przedmiocie pozostałych podniesionych zarzutów. Ponadto, Sąd obciążył Komisję, nie tylko jej własnymi kosztami, lecz także kosztami poniesionymi przez Rzeczpospolitą Polską. W ramach badania zarzutu pierwszego, oddaliwszy zarzut pierwszy jako chybiony w zakresie, w jakim opierał się on na art. 36 ust. 1 lit. a wspomnianej dyrektywy, Sąd stwierdził, że sporna decyzja została wydana z naruszeniem zasady solidarności energetycznej sformułowanej w art. 194 ust. 1 TFUE. W odniesieniu do zakresu tej zasady Sąd zauważył, że obejmuje ona spoczywający na Unii i państwach członkowskich ogólny obowiązek uwzględniania interesów wszystkich potencjalnie zainteresowanych podmiotów tak, że zarówno Unia, jak i państwa członkowskie są obowiązane starać się w ramach wykonywania kompetencji przysługujących im w związku z polityką Unii w dziedzinie energetyki unikać podejmowania środków, które mogłyby naruszać te interesy w zakresie bezpieczeństwa dostaw, ich efektywności gospodarczej i politycznej, jak również dywersyfikacji źródeł zaopatrzenia. Ponadto, Sąd wskazał, iż zasada solidarności energetycznej nakazuje także akceptacje faktycznej współzależności i solidarności interesów. W orzeczeniu stwierdzono, że sporna decyzja Komisji Europejskiej została wydana z naruszeniem tej zasady, ponieważ KRE nie zbadała skutków zmiany warunków korzystania z gazociągu OPAL dla bezpieczeństwa dostaw gazu w Polsce oraz, zdaniem Sądu, nie wydawało się by KE „zbadała, jakie mogą być średnioterminowe skutki – zwłaszcza dla polityki Rzeczypospolitej Polskiej w dziedzinie energetyki – przekierowania na trasę tranzytu Nord Stream 1/OPAL części ilości gazu ziemnego przesyłanych uprzednio gazociągami Jamał i Braterstwo, ani by wyważyła te skutki ze stwierdzonym przez nią zwiększeniem bezpieczeństwa dostaw na poziomie Unii”.

Od wyroku Sądu RFN wniosła odwołanie żądając jego uchylenia, skierowania sprawy do ponownego rozpoznania oraz zastrzeżenia, że rozstrzygnięcie o kosztach nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie. Z kolei RP wniosła o oddalenie w całości odwołania ze względu na jego bezzasadność, zaś w zakresie zarzutu trzeciego ze względu na jego niedopuszczalność oraz o obciążenie Republiki Federalnej Niemiec kosztami postępowania.

Wyrok TSUE

W wyroku z dnia 15 lipca 2021 r. TSUE oddalił skargę Republiki Federalnej Niemiec, uznając tym samym argumentację strony polskiej. TSUE uznał, że Komisja Europejska, przy wydawaniu decyzji zwalniającej, uchybiła obowiązkom wynikającym z traktatowej zasady solidarności i nie zbadała wpływu swojej decyzji na rynki ościenne, w tym rynek polski.

W uzasadnieniu TSUE podzielił pogląd Sądu, który wskazał, ze zasada solidarności leży u podstaw całego systemu prawnego Unii i jest ściśle związana z zasadą lojalnej współpracy, ustanowioną w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, zgodnie z którą Unia i państwa członkowskie wzajemnie się szanują i udzielają sobie wzajemnego wsparcia w wykonywaniu zadań wynikających z traktatów. W tym względzie Trybunał orzekł w szczególności, że zasada ta nie tylko zobowiązuje państwa członkowskie do podjęcia wszelkich właściwych środków w celu zapewnienia zakresu mocy obowiązującej i skuteczności prawa Unii, ale nakłada również na instytucje Unii wzajemne obowiązki lojalnej współpracy z państwami członkowskimi.

Odnosząc się do argumentacji przedstawianej przez stronę niemiecką, TSUE wskazał, że nic nie pozwala uznać, że zasada solidarności figurująca w art. 194 ust. 1 TFUE nie może jako taka wywoływać wiążącego skutku prawnego dla państw członkowskich i instytucji Unii, a wręcz przeciwnie – leży u podstaw wszystkich celów polityki Unii w dziedzinie energetyki, czyniąc z nich spójną całość. Wynika stąd w szczególności, że akty przyjmowane przez instytucje Unii, w tym przez Komisję w ramach tej polityki, należy interpretować, oraz oceniać ich legalność, w świetle zasady solidarności energetycznej. Trybunał wskazał, że wbrew twierdzeniom RFN na zasadę tę można się powołać w zakresie polityki Unii w dziedzinie energetyki w ramach ustanawiania lub funkcjonowania rynku wewnętrznego gazu ziemnego. Przy czym owa zasada nie może być utożsamiana z wymogiem zapewnienia bezpieczeństwa dostaw lub ograniczać się do tego wymogu, o którym mowa w art. 36 ust. 1 dyrektywy 2009/73/WE, stanowiącego tylko jeden z przejawów zasady solidarności energetycznej. W konkluzji TSUE stwierdził, że Sąd słusznie orzekł, iż zasada solidarności obejmuje prawa i obowiązki zarówno dla Unii, jak i dla państw członkowskich, gdyż Unia jest związana obowiązkiem solidarności wobec państw członkowskich, a państwa członkowskie są związane obowiązkiem solidarności między sobą oraz w świetle wspólnego interesu Unii i prowadzonych przez nią polityk.

Wyrok w sprawie OPAL kluczowy w sprawie Nord Stream 2

Analizowany wyrok TSUE jest ostateczny, co oznacza że OPAL będzie podlegał regulacjom ograniczającym dominującemu dostawcy możliwość korzystania z całej przepustowości gazociągu. Jednak kluczowe znaczenie ma sprecyzowanie znaczenia zasady sprawiedliwości energetycznej. Polska od wielu lat zabiega o uwzględnianie zasady solidarności w polityce energetycznej, gwarantującej bezpieczeństwo energetyczne wszystkim państwom członkowskim i promując równe szanse rozwoju dla wszystkich rynków Wspólnoty. Powyższe stanowi wsparcie dla argumentacji przedstawianej przez stronę polską w sprawie reżimu prawnego, jakiemu powinien podlegać gazociąg Nord Stream 2. Obecnie toczy się postępowanie w sprawie wniosku konsorcjum Nord Stream 2 AG o derogację spod wymogów prawa UE przed Wyższym Sądem Krajowym w Düsseldorfie.

Wyrok Trybunały Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 lipca 2021 r., sygn. sygnatura sprawy: C-848/19 P

Z całością uzasadnienia orzeczenia można zapoznać się pod poniższym linkiem.

Autor: Marcel Krzanowski, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Nowe warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie

Aktualności, Gaz, , , , , , , Możliwość komentowania Nowe warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie została wyłączona

Minister Klimatu i Środowiska skierował do konsultacji publicznych projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (31). Rozporządzenie techniczne określa szczegółowe wymagania dla budowy i usytuowania gazociągów, dzięki czemu przyczynia się do bezpieczeństwa mienia i osób znajdujących się w okolicy gazociągów. Dzięki określeniu szczegółowych wymagań technicznych projekt rozporządzenia przyczynia się również do sprawnego funkcjonowania sieci gazowej, bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do odbiorców jak również do ograniczenia wpływu sieci gazowej na środowisko naturalne, w tym ogranicza zjawisko ucieczki emisji metanu.

Celem proponowanej regulacji jest stworzenie przejrzystej sytuacji prawnej, obejmującej obecny stan wiedzy technicznej, podnoszącej bezpieczeństwo techniczne, ochronę ludzi, mienia i środowiska, niezawodność dostaw gazu ziemnego do odbiorców oraz dostosowanie do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami w stopniu, w jakim jest to możliwe.

W stosunku do rozporządzenia z 2013 r., wprowadzone zmiany i uzupełnienia dotyczą dostosowania przepisów prawa do obecnie obowiązującej wiedzy technicznej i do obecnie dostępnych technologii wykorzystywanych przy projektowaniu i budowie sieci gazowych.

Poniżej przedstawiono najważniejsze modyfikacje względem rozwiązań obowiązujących.

I. Określenie nowych materiałów (tworzywa sztuczne, materiały kompozytowe), z jakich można budować sieci gazowe

W projekcie rozporządzenia proponuje się, aby gazociągi z tworzyw sztucznych i gazociągi kompozytowe były wykonywane z rur i armatury przeznaczonych do transportu gazu, zgodnie z aktualnym poziomem wiedzy i najlepszą praktyką określonymi Polskimi Normami lub innymi normami lub wytycznymi wydawanymi przez krajowe lub międzynarodowe organizacje branżowe. Jednocześnie wskazuje się, że w gazociągach wykonanych z tworzyw sztucznych ciśnienie krytyczne szybkiej propagacji pęknięć, z uwzględnieniem minimalnej temperatury ich pracy, nie powinno być mniejsze niż 1,5 maksymalnego ciśnienia roboczego (MOP).

Proponowana regulacja zakłada także, że elementy gazociągów z tworzyw sztucznych i kompozytowych, między sobą, powinny być łączone ze sobą według technologii określonej przez projektanta. Projektant określałby również wymagania dla połączeń: elementów z różnych tworzyw sztucznych, elementów z tworzyw sztucznych z elementami stalowymi a także elementów kompozytowych z elementami stalowymi. Takie obowiązki spoczywające na projektancie wynikałyby z faktu, że w obecnym stanie, technologia wykonywania ww. połączeń nie została określona w Polskich Normach lub innych normach lub wytycznych wydawanych przez krajowe lub międzynarodowe organizacje branżowe.

II. Wprowadzenie pojęcia pasów eksploatacyjnych i określenie ich szerokości dla poszczególnych gazociągów w celu ułatwienia operatorom sieci gazowych przeprowadzania czynności eksploatacyjnych na gazociągu

Projekt wprowadza definicję legalną pojęcia „pas eksploatacyjny”. Ma nim być obszar wyznaczony przez operatora sieci gazowej po obu stronach osi gazociągu, z którego operator sieci gazowej może korzystać na potrzeby czynności eksploatacyjnych gazociągu oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej. Zaproponowano, aby szerokość pasa eksploatacyjnego wynosiła dla gazociągów o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP):

  • do 1,6 MPa włącznie – nie więcej niż szerokość strefy kontrolowanej;
  • powyżej 1,6 MPa i średnicy nominalnej do DN 150 włącznie – nie więcej niż 4,0m;
  • powyżej 1,6 MPa i średnicy nominalnej powyżej DN 150 – nie więcej niż 6,0m.

Jednocześnie w uzasadnionych wiedzą techniczną i dobrymi praktykami przypadkach dopuszczalne byłoby zwiększenie  szerokości w celu zapewnienia dostępu do towarzyszącej infrastruktury technicznej, przy czym nie mogłaby ona przekraczać szerokości strefy kontrolnej.

III. Określenie odległości pomiędzy gazociągiem a elektrownią wiatrową oraz doprecyzowanie wymogów dotyczących odległości gazociągów o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) powyżej 10 MPa od budynków

W projekcie zaproponowano, żeby odległość gazociągu o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) powyżej 1,6 MPa od elektrowni wiatrowej, mierzona pomiędzy osią gazociągu a zewnętrznym obrysem fundamentu tej elektrowni od strony gazociągu, nie mogła być mniejsza niż połowa szerokości strefy kontrolowanej gazociągu, jednak nie mniejsza niż 10 m.

Z kolei odległość mierzona pomiędzy osią gazociągu stalowego oraz gazociągu kompozytowego, o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) większym niż 0,5 MPa do 10 MPa włącznie, a budynkiem nie mogłaby być mniejsza niż:

  • połowa szerokości stref kontrolowanych – na terenie zaliczonym do pierwszej klasy lokalizacji,
  • dwukrotność połowy szerokości stref kontrolowanych – na terenie zaliczonym do drugiej klasy lokalizacji,
  • trzykrotność połowy szerokości stref kontrolowanych – na terenie zaliczonym do trzeciej klasy lokalizacji

– na którym usytuowany jest budynek.

Jednocześnie proponuje się, aby odległość mierzona pomiędzy osią gazociągu stalowego oraz gazociągu kompozytowego, o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) powyżej 10 MPa, a budynkiem nie mogłaby być mniejsza niż trzykrotność połowy szerokości strefy kontrolowanej gazociągu, bez względu na klasę lokalizacji.

IV. Doprecyzowanie przepisów dotyczących przeprowadzania prób wytrzymałości i szczelności gazociągów

Projektowane przepisy określają, że każdy gazociąg przez oddaniem do użytkowania powinien być poddany próbom wytrzymałości i próbie szczelności. Rodzaj próby szczelności i wytrzymałości jest uzależniony od maksymalnego ciśnienia roboczego gazociągu, klasy lokalizacji gazociągu i średnicy nominalnej gazociągu. W rozporządzeniu doprecyzowano przepisy dotyczące minimalnych wartości ciśnień prób oraz przepisy w zakresie naprężeń obwodowych w zależności od rodzaju próby. W rozporządzeniu, wskazano, że wymagania i parametry próby ciśnieniowej dla gazociągów z tworzyw sztucznych o maksymalnym ciśnieniu roboczym powyżej 1,0 MPa oraz dla gazociągów kompozytowych określa się zgodnie z aktualnym poziomem wiedzy i najlepszą praktyką, ze względu na brak takich wymagań w Polskich Normach. Proponuje się, aby gazociąg, który nie został przekazany do użytkowania w okresie 6 miesięcy od wykonania prób ciśnieniowych, zostać ponownie poddany próbie szczelności. Wyjątkiem od tej zasady byłby jedynie gazociąg wypełniony powietrzem, gazem lub gazem obojętnym pod ciśnieniem co najmniej 0,1 MPa lub gazociąg niskiego ciśnienia pod ciśnieniem roboczym.

V. Doprecyzowanie klasyfikacji stacji gazowych ze względu na ciśnienie robocze

Projekt kontynuuje podział stacji gazowych pod względem kryterium maksymalnego ciśnienia roboczego (MOP) na wejściu do stacji. Sam podział różni się jednak od obecnego tym, że uwzględnione zostały także stacje niskiego ciśnienia.

Według nowego podziału stacje gazowe dzieliłyby się na stacje:

  • niskiego ciśnienia – dla ciśnienia do 10 kPa włącznie;
  • średniego ciśnienia – dla ciśnienia od 10 kPa do 0,5 MPa włącznie;
  • podwyższonego średniego ciśnienia – dla ciśnienia powyżej 0,5 MPa do 1,6 MPa włącznie;
  • wysokiego ciśnienia – dla ciśnienia większego od 1,6 MPa.

VI. Dopuszczenie możliwości stosowania urządzeń do zagospodarowania energii odpadowej na potrzeby produkcji energii elektrycznej na stacjach gazowych

W przeciwieństwie do obecnych regulacji, projektowane rozporządzenie umożliwia stosowanie na stacji gazowej urządzeń do zagospodarowania energią odpadową na potrzeby produkcji energii elektrycznej. Na stacji gazowej dopuszczalne byłoby instalowanie systemów odzysku energii powstającej w trakcie procesu redukcji ciśnienia oraz urządzeń wytwarzających energię elektryczną przy wykorzystaniu energii kinetycznej przepływającego gazu, pod warunkiem zachowania wymagań systemu ciśnieniowego bezpieczeństwa.

Jako że projekt znajduje się obecnie w fazie konsultacji publicznych, jego ostateczny kształt może jeszcze ulec zmianie. Opinie w tej sprawie będzie trwało do 16 czerwca 2021 r.

Autor: Marcel Krzanowski, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Kolejne sprawozdanie Ministra Energii z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych

Aktualności, Energetyka, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Kolejne sprawozdanie Ministra Energii z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych została wyłączona

Z końcem lipca na stronie Ministerstwa Energii („ME”) opublikowany został raport z wyników monitorowania bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych za rok 2018 („Raport”). W Raporcie zawarte zostały informacje o sytuacji na rynku gazu ziemnego, stanie infrastruktury sektora gazowego oraz środkach zapewnienia bezpieczeństwa dostaw. Ponadto, wskazane zostały również zagrożenia zewnętrzne wpływające na bezpieczeństwo dostaw paliw gazowych do kraju.

Z Raportu wynika, iż stale wzrasta zużycie gazu ziemnego. W 2018 wzrost ten wyniósł 4%, przy czym już w lutym odnotowano najwyższe dotychczas zużycie dobowe, które wyniosło 888,7 GWh/dobę. ME odnotowało również, że bieżące zapotrzebowanie zostało pokryte z dostępnych źródeł, a systemy gazowe sprostały swym zadaniom bez zakłóceń.

Pomimo pozytywnych wyników, podkreślono także potrzebę dalszego zwiększenia bezpieczeństwa dostaw paliw gazowych przede wszystkim poprzez wzrost krajowego wydobycia. W stosunku do roku poprzedniego, krajowe wydobycie całkowite zmniejszyło się o 1,45% i wyniosło 44,24 TWh, co spowodowane było stopniowym wyczerpywaniem eksploatowanych złóż i niesprzyjającą strukturą geologiczną nowych złóż.

Ze statystyk wskazanych w Raporcie wynika również, że na stałym poziomie utrzymuje się liczba podmiotów zajmujących się działalnością gospodarczą w sektorze paliw gazowych, a aż 97% importowanego gazu przeznaczone jest na dalszą odsprzedaż. Odnotowano ponadto zwiększony obrót paliwami gazowymi na Towarowej Giełdzie Energii (TGE), który jest dużego importu. W tym kontekście znaczenie ma także rosnąca liczba odbiorców końcowych, która w 2018 r. powiększyła się o 123 tysiące odbiorców przyłączonych do sieci.

W Raporcie zawarto również analizę funkcjonowania lokalnej infrastruktury, w ramach której stwierdzono jej niezawodność w nieprzerwanym dostarczaniu gazu ziemnego do odbiorców. Celem zapewnienia wszystkim nieprzerwanych dostaw gazu postanowiono bowiem wprowadzić prawne instytucje sprzedawcy awaryjnego i sprzedaży rezerwowej mających zapewnić dostawy gazu odbiorcy końcowemu w przypadku, gdy wybrany przez nich sprzedawca zaprzestałby dostaw gazu.

ME zasygnalizowało również zgodny z założeniami przebieg prac nad inwestycją dot. gazociągu Baltic Pipe oraz rozbudową terminalu LNG w Świnoujściu i realizacją połączeń międzysystemowych z państwami sąsiadującymi (Słowacja, Litwa, Czechy, Ukraina), które to przedsięwzięcia wspierane są z europejskich funduszy. Prognozuje się, iż wymienione inwestycje pozwolą w przyszłości na dywersyfikację źródeł paliw gazowych i pokrycie 143% ich krajowego zużycia.

W raporcie odnotowano również, że w 2018 r. Polska Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. podjęła się realizacji Programu przyśpieszenia inwestycji w sieć gazową Polski w latach 2018 – 2022, w ramach którego nastąpi gazyfikacja terenów dotychczas nieobjętych siecią.

Zgodnie z treścią Raportu, w przyszłości konieczne będzie zwiększenia dostępnych zdolności na punktach wejścia oraz budowa pływającego terminalu do odbioru LNG w Zatoce Gdańskiej, jak również rozbudowa podziemnych magazynów gazu ziemnego. Wraz z nowymi inwestycjami zasygnalizowano potrzebę rewizji i aktualizacji obowiązujących przepisów, w celu ułatwienia realizacji ww. przedsięwzięć, w szczególności regulujących przebieg procesu inwestycyjno-budowlanego w zakresie infrastruktury liniowej. Powyższe działania – zdaniem Ministra Energii – stanowią warunki do stworzenia regionalnego centrum handlu i przesyłu gazu. Już w 2018 r. w ramach zapewnienia środków gwarantujących bezpieczeństwo dostaw, ME podjęło prace legislacyjne w celu wprowadzenia zmian w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie sposobu i trybu wprowadzania ograniczeń w poborze gazu ziemnego oraz dostosowania obowiązujących przepisów do rozporządzenia PE i Rady (UE) 2017/1938 z dnia 25 października 2017 r. dot. środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (UE) nr 994/2010.

W Raporcie podkreślono wzrost liczby dostaw LNG do terminalu LNG w Świnoujściu oraz zwiększenie o 21% poziomu utrzymywanych obowiązkowych zapasów gazu ziemnego (także poza granicami kraju). Ponownie podkreślono konieczność dywersyfikacji dostaw gazu, a także budowy nowych zdolności regazyfikacyjnych na wybrzeżu Polski. W sprawozdaniu odnotowano także spadek udziału gazu ziemnego importowanego ze wschodu (w ciągu ostatnich 5 lat z 76% do 61%) wraz z jednoczesnym wzrostem importu tego produktu z innych regionów świata (m.in. Kataru, USA).

Jednocześnie odniesiono się do zewnętrznych zagrożeń mogących wpłynąć na bezpieczeństwo dostaw paliw gazowych do kraju, w szczególności związanych z budową gazociągu Nord Stream 2, który stanowi źródło monopolizacji rynków gazowych Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej.

W Raporcie wskazano również działania Polski przeciwdziałające dalszej monopolizacji na rynku gazowym oraz zmierzające do minimalizowania ryzyk dla bezpieczeństwa dostaw gazu poprzez zaskarżenie decyzji Komisji Europejskiej dot. gazociągu OPAR oraz doprowadzenie w 2019 r. do objęcia gazociągów z państw trzecich wymogami prawa unijnego. 

Link do pełnej treści raportu: https://www.gov.pl/web/energia/sprawozdanie-z-wynikow-monitorowania-bezpieczenstwa-dostaw-paliw-gazowych-za-2018-r

Autor: Barbara Wojciechowska, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.