transformacja energetyczna

I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Europejskiego Prawa Klimatycznego

Aktualności, Energetyka, , , , , , , Możliwość komentowania I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Europejskiego Prawa Klimatycznego została wyłączona

1 grudnia odbyła się I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Europejskiego Prawa Klimatycznego, organizowana przez Europejskie Stowarzyszenie Studentów Prawa ELSA Poznań. Podczas panelu pierwszego Adam Wawrzynowicz, wspólnik zarządzający W&W, uczestniczył w wydarzeniu jako prelegent, przedstawiając rolę gazu ziemnego jako paliwa transformacyjnego w polskiej drodze do gospodarki niskoemisyjnej.

Na panelu pierwszym, dotyczącym wpływu działań Unii Europejskiej na sektor energetyki, poruszany był przede wszystkim temat transformacji energetycznej. Z kolei na kolejnych dwóch panelach debatowano o gospodarce o obiegu zamkniętym i elektromobilności. W roli prelegentów wystąpili m.in. dr hab. Tomasz Długosz oraz prof. dr hab. Marek Górski. W wydarzeniu uczestniczyło 151 osób, przedstawiciele 9 uczelni i 2 kancelarii.

Dziękujemy organizatorom!

Zmiana definicji małej instalacji OZE jako czynnik mający wesprzeć rozwój inwestycji w odnawialne źródła energii

Aktualności, Energetyka, OZE, , , , , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Zmiana definicji małej instalacji OZE jako czynnik mający wesprzeć rozwój inwestycji w odnawialne źródła energii została wyłączona

Trwają prace nad projektem nowelizacji [K1] ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Zaproponowane zmiany stanowią próbę odpowiedzi na oczekiwania branży oraz zobowiązania wynikające z prawa unijnego.

Jedna z najistotniejszych kwestii dotyczy nowego brzmienia definicji małej instalacji OZE [K2] . Zmiana dotyczy podniesienia górnego progu łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej z 0,5 MW do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu z 0,9 MW do 3 MW instalacji, co bezpośrednio wpływa na ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla istotnej części podmiotów rynku. Nowelizacja potwierdza również dotychczasową praktykę dotyczącą sposobu określania łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE.

Zaproponowane zmiany odnoszą się ponadto do wydłużenia terminów określonych w Ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii („Ustawa OZE”). Zgodnie z założeniami, do dnia 30 czerwca 2045 roku ma zostać wydłużony maksymalny okres:

  1. obowiązywania mechanizmu rozliczeń „opustu” w ramach systemu prosumenckiego;
  2. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej przez mikroinstalacje OZE działające poza systemem prosumenckim;
  3. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemów FIT oraz FIP;
  4. obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego (Postulat przedłużenia systemu aukcyjnego jest argumentowany ciągłością korzystania ze sprawdzonego i znanego interesariuszom rozwiązania).

Jak wynika z załącznika do Dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych („Dyrektywa OZE”), określającego krajowe cele ogólne w zakresie udziału energii z OZE w końcowym zużyciu energii brutto w  2020 r., Polska została zobowiązana do osiągnięcia w miksie energetycznym krajowego celu na poziomie 15 %. Zdaniem ekspertów realizacja powyższego planu nie jest możliwa, nawet po uwzględnieniu inwestycji zrealizowanych w ramach systemu aukcyjnego w latach 2018 – 2020.[1] Co prawda sama Dyrektywa OZE nie nakłada sankcji za niezrealizowanie jej założeń, jednak niespełnienie wyznaczonego celu może rodzić dla kraju negatywne skutki finansowe, w tym wynikające z konieczności dokonania transferu statystycznego , którego koszt został oszacowany przez Najwyższą Izbę Kontroli w granicach 8 mld zł.[2]

Celem zminimalizowania potencjalnych negatywnych skutków niewypełnienia unijnych założeń przez Polskę oraz w odpowiedzi na apel podmiotów działających w branży energetycznej, zaproponowano zmianę treści ustawy OZE. Zgodnie z prezentowanymi propozycjami podmiotów z branży energetycznej, pilna potrzeba reform dotyczy przede wszystkim obniżenia progu koncesyjnego dla małych instalacji OZE poprzez rezygnację z obowiązku uzyskania koncesji przez wszystkie OZE o mocy do 1 a nawet 50 MW. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w branży, wymóg koncesji w przypadku urządzeń o mocy większej niż 0,5 MW nie odpowiada definicji działalności koncesjonowanej. Zdaniem ekspertów, zważywszy na istotę takowej działalności jako mającej szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa lub obywateli albo ważny interes publiczny, obowiązek koncesyjny obejmujący wytwarzanie energii z instalacji o mocy w granicach 500 kW – 1 MW, wydaje się całkowicie nieuzasadniony, szczególnie uwzględniając produktywność instalacji tego rodzaju, która zazwyczaj nie przekracza 1100 MWh rocznie.[3]

Aktualny stan prawny zdaje się nie odpowiadać także ustawodawstwu unijnemu w przedmiotowym zakresie. W treści Dyrektywy 2018/2001 w sprawie promowania stosowania energii z odnawialnych źródeł energii („Dyrektywa RED II”) wskazano bowiem, że państwa członkowskie powinny podjąć właściwe kroki, aby zapewnić obiektywność, przejrzystość i proporcjonalność przepisów dotyczących wydawania koncesji, a charakter poszczególnych technologii OZE powinien być w pełni uwzględniony w przepisach.[4]

Zgodnie z założeniami, projektowane zmiany mają ograniczyć obowiązki koncesyjne dla przedsiębiorców, którzy wykonują działalność gospodarczą w zakresie instalacji OZE. Jedną z kluczowych zmian jest modyfikacja definicji „małej instalacji OZE” poprzez podniesienie górnego progu łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej z 50 kW do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu z 0,9 MW do 3 MW instalacji, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW. Zmiana ta ma bezpośrednio wpłynąć na ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla istotnej części podmiotów rynku energii, bowiem wytwarzanie energii elektrycznej z małej instalacji nie podlega obowiązkowi uzyskania koncesji.

Przyjęcie projektu ustawy może przynieść dodatni skutek również ze względu na  spodziewane usprawnienie procedur administracyjnych, co miałoby być szczególnie korzystne dla podmiotów korzystających z systemu aukcyjnego. Zyskać mógłby przede wszystkim sektor fotowoltaiczny. Zgodnie z szacunkami Instytutu Energii Odnawialnej, w związku z przeprowadzonymi dotychczas aukcjami w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym, ilość projektów o jednostkowej mocy do 1 MW, dla których zabezpieczono prawa do sprzedaży, oscyluje w granicach 1,7 tys., przy czym ich łączna moc wynosi około 1,66 GW.

Obecnie, aby rozpocząć sprzedaż inwestorzy muszą uzyskać koncesję, co zważywszy na ilość składanych wniosków jest problematyczne. Nieuzyskanie koncesji, a tym samym nierozpoczęcie sprzedaży energii w ciągu trzech lat wiąże się dla inwestora z konsekwencjami w postaci utraty kaucji oraz wyłączeniem możliwości udziału w systemie aukcyjnym przez kolejne trzy lata, co znacząco podwyższa ryzyko rozwoju tego sektora.[5] Tym samym, zmniejszenie biurokratyzacji poprzez ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla przedmiotowej grupy wytwórców może okazać się swoistym „odblokowaniem”.

Liberalizacja przepisów dotyczących koncesji, jako próba odpowiedzi na potrzeby rozwijającego się rynku może okazać się realnym wsparciem dla sektora odnawialnych źródeł energii w Polsce. Zniesienie obowiązku koncesyjnego dla instalacji o łącznej mocy zainstalowanej – do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu – do 3 MW, stanowiłoby dostosowanie do przepisów prawa unijnego oraz korzystnie wpłynęłoby na spójność prawa polskiego. Ograniczający ryzyko skutek usprawnienia administracyjnego zdaje się być cenny ze względu na spodziewaną stagnację w sektorze, szczególnie w obliczu dążeń do realizacji krajowego celu OZE. Mimo to, Polska nadal jest daleka od realizacji celów Dyrektywy RED II, a postulaty branży jedynie wybiórczo zostały wzięte pod uwagę. Nie uwzględniono m.in. postulowanego w konsultacjach do nowelizacji ustawy z 2019 roku, wsparcia dla biometanu.

[1] https://www.cire.pl/item,195211,13,0,0,0,0,0,cel-oze-na-2020-co-sie-stanie-jesli-polska-go-nie-osiagnie.html

[2] Najwyższa Izba Kontroli., Informacje o wynikach kontroli „Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii” https://www.nik.gov.pl/plik/id,18357,vp,20955.pdf

[3]https://www.gramwzielone.pl/trendy/102797/wisniewski-6-postulatow-do-tegorocznej-nowelizacji-ustawy-o-oze-01, https://www.gramwzielone.pl/energia-sloneczna/102708/pses-wpis-do-rejestru-malych-instalacji-zamiast-koncesji-dla-farm-pv-do-1-mw, dostęp z dnia 13.08.2020 r.

[4] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych., art. 15 pkt 1 lit. b., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=EN, dostęp z dnia 17.08.2020 r.

[5] https://www.gramwzielone.pl/trendy/102803/odnawialne-zrodla-energii-do-1-mw-dostana-zwolnienie-z-koncesji, dostęp z dnia 17.08.2020 r.

autor: Daria Pajdowska, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Plan KE na odbudowę unijnej gospodarki po pandemii COVID-19

Aktualności, Energetyka, Klimat, , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Plan KE na odbudowę unijnej gospodarki po pandemii COVID-19 została wyłączona

Komisja Europejska przedstawiła w środę komunikat w sprawie kompleksowego planu odbudowy unijnej gospodarki po pandemii COVID-19 oraz zaktualizowanych wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027. Komisja wyszła z propozycją utworzenia nowego narzędzia pod nazwą Next Generation UE, mającego doprowadzić do odbudowy gospodarki w państwach członkowskich. Przedstawiła także dostosowany program prac na 2020 r., uznając tym samym za priorytetowe działania w zakresie przyspieszenia odbudowy Europy.

Fundusze na odbudowę unijnej gospodarki mają zostać skupione w pakiecie Next Generation EU o wartości 750 mld euro. Będą to dodatkowe środki, obok nowego budżetu UE na lata 2021-2027, który ma wynosić 1,1 bln euro. Łączny potencjał budżetowy UE ma zostać zwiększony do 1,85 bln euro.

Środki finansowe na Next Generation UE mają zostać pozyskane poprzez tymczasowe zniesienie pułapu zasobów własnych do 2% dochodu narodowego brutto UE, umożliwiając KE wykorzystanie jej silnego ratingu kredytowego do zaciągnięcia pożyczek na kwotę 70 mln euro na rynkach finansowych. Uzyskane dodatkowe środki mają być przekazywane za pośrednictwem programów unijnych. Ich spłata ma nastąpić z przyszłych środków budżetowych UE, nie wcześniej jednak niż w 2028 r. i nie później niż w 2058 r.

Ponadto, KE wyszła z propozycją zmiany obecnych wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020, tak, aby móc już w 2020 r. udostępnić dodatkowe środki w wysokości 11,5 mld euro.

Jednym z głównych filarów strategii ożywiania gospodarki Unii Europejskiej po COVID-19 mają być środki przyznane na transformację energetyczną. Na wzmocnienie realizacji przedsięwzięć w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, KE planuje przeznaczyć kwotę 40 mln euro.

Komisja zaproponowała również nowy Instrument Odbudowy i Odporności, na realizację którego zamierza przeznaczyć środki w wysokości 560 mld euro. Ma on zapewnić wsparcie finansowe dla inwestycji i reform, w tym także tych, związanych z Europejskim Zielonym Ładem i nowymi technologiami.  Wsparcie udzielane w ramach instrumentu ma zostać podzielone na część dotacyjną na poziomie 310 mln euro oraz cześć pożyczkową w wysokości 250 mln euro. Ze wsparcia finansowego skorzystać będą mogły wszystkie państwa członkowskie, z tym jednak zastrzeżeniem, że w pierwszej kolejności otrzymają je państwa najbardziej dotknięte kryzysem.

Potrzebę wsparcia inwestycji mających przyczynić się osiągnięcia przez państwa członkowskie neutralności klimatycznej, podkreśliła przewodnicząca Komisji Europejskiej podczas swojego środowego wystąpienia. Ursula vor den Leyen powiedziała, że plan odbudowy gospodarki zmienia ogromne wyzwanie, z którym przychodzi zmierzyć się Europie, w szansę, nie tylko poprzez wspieranie naprawy gospodarczej, ale również poprzez inwestowanie w przyszłość. Zdaniem przewodniczącej KE, Europejski Zielony Ład oraz cyfryzacja przyczynią się do zwiększenia zatrudnienia i wzrostu gospodarczego, podniesienia odporności społeczeństwa, a także do poprawy stanu środowiska. Przewodnicząca Komisji podkreśliła, iż pakiet Next Generation EU stanowi ambitną odpowiedź na wyzwanie, przed którym stoi Europa.

Polska ma być trzecim największym beneficjentem środków pakietu Next Generation EU – planuje się, że otrzyma 37,7 mld euro w formie dotacji i 26,1 mld euro w formie pożyczek. Największe wsparcie maja uzyskać Włochy  (81,8 mld euro w formie dotacji i 90,9 mld euro w formie pożyczek) oraz Hiszpania (77,3 mld euro w formie dotacji i 63,1 mld euro w formie pożyczek).

Po środowej prezentacji pakietu Next Generation EU, minister klimatu Michał Kurtyka powiedział, że Polska z zadowoleniem przyjmuje fakt, że transformacja energetyczna została wskazana jako jeden z głównych filarów strategii ożywienia gospodarki UE po COVID-19. Szef resortu klimatu zaznaczył, iż Polska zyskała dobrą podstawę do dalszych negocjacji, które powinny teraz przyspieszyć tak, aby zaplanowane środki były dostępne jak najszybciej.

***

Projekt podziału środków w ramach Next Generation EU, który przedstawiła KE, będzie teraz przedmiotem negocjacji między krajami Unii Europejskiej. Pierwsze negocjacje odbędą się podczas unijnego szczytu w dniach 18-19 czerwca.

„Europejski Zielony Ład – kierunki transformacji sektora energetycznego” – nowy artykuł Tomasza Brzezińskiego i Adama Wawrzynowicza

Aktualności, Energetyka, Klimat, , , , , , , , , , Możliwość komentowania „Europejski Zielony Ład – kierunki transformacji sektora energetycznego” – nowy artykuł Tomasza Brzezińskiego i Adama Wawrzynowicza została wyłączona

W najnowszym wydaniu czasopisma “Przegląd Gazowniczy” nr 1 (65) ukazał się artykuł „Europejski Zielony Ład – kierunki transformacji sektora energetycznego”, współautorstwa Tomasza Brzezińskiego oraz Adama Wawrzynowicza.  

Nowa strategia klimatyczno-gospodarcza Komisji Europejskiej (KE) „Europejski Zielony Ład” z 11 grudnia 2019 r. przewiduje redukcję do 2030 r. emisji gazów cieplarnianych przez UE o co najmniej 50% (a potencjalnie nawet o 55%) względem poziomu z 1990 r. i pełną neutralność klimatyczną gospodarki UE do 2050 r.

Zgodnie z zapisami “Europejskiego Zielonego Ładu” kluczowy dla osiągnięcia celów klimatycznych na lata 2030 i 2050 będzie proces redukcji emisji w sektorze energetycznym, ponieważ ponad 75% emisji gazów cieplarnianych w UE pochodzi z produkcji i wykorzystania energii w różnych sektorach gospodarki.

Autorzy publikacji przedstawili najważniejsze inicjatywy legislacyjne, mające kluczowe znaczenie dla przyszłości sektora energetycznego, służące jego dostosowaniu do wyzwań w zakresie neutralności klimatycznej – Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiające ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmieniające rozporządzenia (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie), a także pakiet regulacji dla gazownictwa określany jako „Gas Package 2020”. Zwrócili również uwagę na kwestie finansowania zadań związanych z neutralnością klimatyczną.

Zachęcamy do sięgnięcia po najnowszy numer “Przeglądu Gazowniczego” i zapoznania się z artykułem ekspertów W&W!

Raport CEER na temat sposobów wspierania rynków LNG w Europie

Aktualności, Energetyka, , , , , , , , Możliwość komentowania Raport CEER na temat sposobów wspierania rynków LNG w Europie została wyłączona

W raporcie z 24 lipca 2019 r. Rada Europejskich Regulatorów Energii (CEER) omówiła kwestie metod wspierania rynków LNG w całej Europie.

Jako że rynkowi LNG przypisuje się duże znaczenie w stymulacji konkurencji na rynku europejskim, w niniejszym raporcie Rada omawia przyszłe wyzwania. Celem raportu jest przedstawienie metod wspierania konkurencyjności LNG na obszarze Unii Europejskiej oraz sposobów podniesienia poziomów wykorzystania istniejących już aktywów. Raportowi towarzyszy dokładna analiza faktów i liczb dotyczących LNG na całym świecie. Poniżej przedstawiono najważniejsze wnioski raportu:

  1. Analiza studium przypadku przeprowadzona w raporcie wykazała, iż elastyczność rynków LNG jest cechą pozwalającą na szybką reakcję i dostosowanie do zmieniających się warunków rynkowych przy uwzględnieniu specyfiki każdego kraju oraz okoliczności przyczyniających się do rozwoju sektora LNG w Unii Europejskiej. Dlatego też CEER nie stwierdza potrzeby wprowadzenia dodatkowej regulacji dla terminalów LNG na szczeblu europejskim.
  2. Za konieczne Rada uznaje opracowanie analizy roli LNG w transformacji energetycznej Unii Europejskiej (potrzeba gwarancji stabilności i bezpieczeństwa dostaw) w związku z prognozowanym wzrostem znaczenia LNG jako paliwa przejściowego w procesie dekarbonizacji. Podkreśla się także istotną rolę LNG jako dodatkowego źródła konkurencji na europejskim rynku gazu.
  3. CEER stoi na stanowisku, iż możliwe jest zwiększenie wykorzystania LNG w Europie poprzez odpowiednie opracowanie cen referencyjnych oraz przesłanie sygnałów cenowych na rynek, gdzie LNG jest najbardziej ceniony.
  4. W raporcie odnotowuje się zmiany na rynku ułatwiające ustanowienie LNG w Europie. Wymienia się tutaj m.in. uelastycznienie klauzul w umowach dostawy, czy osiągnięcie pewnego poziomu elastyczności w górnej części łańcucha dostaw.
  5. We wnioskach podkreśla się także konieczność dostosowania rozwoju nowych usług, sposobu regulowania terminali, zasad i koncepcji do potrzeb rynku oraz obowiązujących zasad innowacji.
  6. CEER akcentuje potrzebę zwrócenia się do systemów regulacyjnych o zapewnienie, iż rozwój rynku LNG nie napotyka na swojej drodze nieuzasadnionych barier. Takie zapewnienie może wymagać odpowiednio szybkiego dostosowania przepisów do zmieniających się warunków. Powstała „dynamiczna regulacja”  może zagwarantować narzędzia niezbędne do zapewnienia takiej adaptacji.
  7. W raporcie stwierdza się, że powszechne zasady regulacyjne mające zastosowanie do sieci przesyłowych, wymagają  ponownej analizy w świetle potrzeb rozwoju rynku LNG przy uwzględnieniu specyfiki LNG oraz obsługiwanych przez nią rynków regionalnych.
  8. CEER podkreśla również, iż dalsza koordynacja organów regulacyjnych celem zapewnienia przewidywalności oraz możliwości dostosowania do zmieniających się warunków każdej ze stron, może zostać wskazana na poziomie regionalnym.
  9. Do dokładnej analizy przedłożona powinna zostać kwestia możliwości rozwoju nowej infrastruktury LNG, jako że istnieje znaczący potencjał optymalizacji istniejącej infrastruktury w świetle obecnego stopnia wykorzystania.
  10. CEER zauważa trudności w przekraczaniu granicy, na jakie napotykają się handlowcy, spowodowane rozbieżnościami w zasadach dostępu do sieci gazowych i procedur.
  11. Niezbędne do zapewnienia sygnałów cenowych w celu przyciągnięcia LNG do regionu, gdy jest to potrzebne, pozostaje wdrożenie modelu docelowego dla gazu na terenie całej Europy.

Autor: Barbara Wojciechowska, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.