nowelizacja

Trwają konsultacje publiczne nad projektem nowelizacji Ustawy o OZE

Aktualności, Energetyka, OZE, , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Trwają konsultacje publiczne nad projektem nowelizacji Ustawy o OZE została wyłączona

Zmiany przedstawione w projekcie Ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw mają na celu, w pierwszej kolejności ograniczenie obowiązków koncesyjnych dla przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji.

Zgodnie z projektem ograniczenie miałoby nastąpić poprzez podniesienie progu łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej lub mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu dla małej instalacji odnawialnego źródła energii.  Zgodnie z postulowaną zmianą mała instalacja miałaby oznaczać  instalację odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i nie większej niż 1 MW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i mniejszej niż 3 MW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW, podczas gdy obecnie górny próg łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej wynosi 500 kW, a mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu – 900 kW, w której moc zainstalowana elektryczna jest mniejsza niż 500kW.

Projekt nowelizacji obejmuje także zmiany potwierdzające dotychczasową praktykę dotyczącą sposobu określania łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE, co jest związane z możliwą zmianą kwalifikacji obowiązku – z koncesyjnego na rejestrowy – dla wytwórców energii z OZE.

W związku z powyższym wprowadzone zostałoby ograniczenie obowiązków dla podmiotów chcących wytwarzać energię w małych instalacjach, co skutkowałoby również automatycznym przeniesieniem przedsiębiorców posiadających koncesję, których instalacje spełniają warunki określone dla małej instalacji, do rejestru wytwórców energii w małej instalacji.

Propozycja zmian dotyczy także przedłużenia do dnia 30 czerwca 2045 roku maksymalnego okresu:

  1. obowiązywania mechanizmu rozliczeń „opustu” w ramach systemu prosumenckiego;
  2. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej przez mikroinstalacje OZE działające poza systemem prosumenckim;
  3. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemów FIT oraz FIP;
  4. obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego (Postulat przedłużenia systemu aukcyjnego jest argumentowany ciągłością korzystania ze sprawdzonego i znanego interesariuszom rozwiązania).

Jak wynika z projektu nowelizacji, przedłużenie możliwości udzielenia pomocy publicznej  w ramach mechanizmów określonych powyżej w pkt 3 i 4 liczy się nie maksymalnym terminem realizacji zawartego w nim obowiązku, a maksymalnym terminem udzielenia pomocy publicznej, który zgodnie z projektowaną zmianą przedłużono do 30 czerwca 2026 r. (z 30 czerwca 2021 r.), czyli o 5 lat. Warunkiem możliwości zastosowania ww. przepisów jest uzyskanie pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w tych przepisach z rynkiem wewnętrznym albo uznania przez Komisję Europejską, że zmiany w tych przepisach nie stanowią nowej pomocy publicznej. W związku z powyższym projekt przewiduje w przepisach przejściowych tzw. klauzulę typu standstill, tj. regulację zawieszającą stosowanie ww. zmienianych przepisów.

W projekcie Ustawy zaproponowano długoterminowy harmonogram udzielania wsparcia wytwórcom OZE obejmujący cztery kolejne lata. Osiągnięcie powyższego celu miałoby nastąpić dzięki wprowadzeniu delegacji ustawowej do wydania rozporządzenia określającego, nie mogące ulec zmniejszeniu ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, które będą mogły zostać sprzedane w drodze aukcji w latach kalendarzowych 2022–2026. Zgodnie z oceną skutków regulacji przedmiotowego projektu harmonogram stworzyłby przewidywalne ramy rozwoju sektora OZE w następnych latach i ma na celu zapewnienie stabilnej perspektywy inwestycyjnej.

W zakresie zmian w Ustawie Prawo energetyczne projekt przewiduje przede wszystkim wyłączenie obowiązku koncesyjnego dla biogazowni rolniczych, w tym pracujących w kogeneracji.

Nowelizacja miałaby obejmować również zmiany dotyczące przepisów Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, przewidujących ustalanie w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin zagospodarowania obszarów, na których rozmieszczane będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kW oraz ich strefy ochronne. Zdaniem autorów projektu powyższa regulacja poprzez uniemożliwianie rozmieszczenia powyższych urządzeń bez odpowiedniego uwzględnienia w studium danej gminy, a co za tym idzie w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, wykazuje ograniczający wpływ na rozwój inwestycji w OZE. Projekt zawiera propozycje podniesienia przedmiotowej granicy 100 kW do 500 kW dla wybranych instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii. Propozycja wyłącza ww. ograniczenie dla wolnostojących urządzeń fotowoltaicznych, o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 1000 kW oraz urządzeń fotowoltaicznych innych niż wolnostojące (np. montowanych na dachach).

Zdaniem autorów projektu zaproponowane zmiany mogłyby dodatnio wpłynąć na gospodarkę, stanowiąc tym samym jeden z elementów walki z kryzysem gospodarczym, związanym z pandemią COVID-19.

autorzy: Tomasz Brzeziński, Daria Pajdowska, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Do Senatu przekazano projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym.

Aktualności, Energetyka, , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Do Senatu przekazano projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym. została wyłączona

Projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym został przekazany do Senatu 23 lipca 2019 r.

Zgodnie z treścią uzasadnienia do projektu, w związku ze wzrostem legalnego obrotu paliwami oraz stosunkowo niskimi notowaniami ropy naftowej i produktów naftowych pojawiają się problemy z uzyskaniem usługi magazynowej na rok 2019 i następne lata. Zgłaszają je nie tylko Agencja Rezerw Materiałowych, ale i spółki sektora naftowego. Projekt ma na celu wprowadzenie rozwiązań zapobiegającym sytuacji niedoboru pojemności magazynowych dla podmiotów prowadzących działalność na rynku naftowym, co miałoby nastąpić m.in. poprzez rozbudowę powierzchni magazynowych w ramach wdrażania odpowiednich, znowelizowanych przepisów.

Zgodnie z projektem, Prezes Agencji Rezerw Materiałowych wyposażony ma zostać w kompetencję  do czasowego lokowania zapasów agencyjnych w pojemnościach niespełniających wymagań w zakresie dostępności w przeciągu 90 dni. Jednocześnie  nałożono na niego obowiązek sporządzania i aktualizacji prognozy krajowego zapotrzebowania na pojemność magazynową dla zapasów interwencyjnych oraz obrotowych paliw i ropy naftowej, która ma zagwarantować skuteczną ocenę działania krajowego systemu zapasów i możliwości zapewnienia odpowiednich pojemności magazynowych. Nadto, w projektowanym art. 3 ust. 13 wydłużony ma zostać termin, do którego parametry techniczne magazynów powinny odpowiadać wymaganiom w zakresie dostępności fizycznej w okresie 90 dni – w przypadku bezzbiornikowego magazynowania ropy naftowej. W okresie od 1 stycznia 2024 r. do 31 grudnia 2028 r. ma obowiązywać wymóg dostępności w okresie 150 dni.
W przypadku paliw wymagania dostępności w okresie 90 dni mają obowiązywać od 1 stycznia 2024 r.

Jak podaje CIR – zmiany w ustawie są konieczne, aby Agencja Rezerw Materiałowych zobowiązana do utrzymywania części zapasów interwencyjnych (tzw. zapasów agencyjnych) oraz inni uczestnicy rynku paliwowego (utrzymujący tzw. zapasy obowiązkowe) mogli wypełnić swoje zobowiązania ustawowe związane z tworzeniem i utrzymywaniem zapasów ropy naftowej i paliw.

***

Znowelizowana ustawa ma wejść w życie z dniem następującym po dacie ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Autor: Barbara Wojciechowska, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.

Wydłużone terminy ważności białych certyfikatów

Aktualności, Energetyka, OZE, , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Wydłużone terminy ważności białych certyfikatów została wyłączona

Z końcem ubiegłego miesiąca weszła w życie ustawa z dnia 13 czerwca 2019 r. zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, ustawę o efektywności energetycznej oraz ustawę o biokomponentach i biopaliwach ciekłych („Nowelizacja”, „Ustawa”).

W zakresie zmiany ustawy o efektywności energetycznej zaproponowano wydłużenie ważności przetargowych świadectw efektywności energetycznej (tzw. białych certyfikatów) do końca czerwca 2021 r. Dotychczas przepisy ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2019 r. poz. 545 t. j.) przewidywały, że z dniem 30 czerwca 2019 r. traci ważność część białych certyfikatów, które nie zostały przedstawione do umorzenia.

W ustawie o efektywności energetycznej nie tylko wydłużono termin ważności białych certyfikatów, ale wykreślono także część krajowych przepisów dot. sporządzania Krajowego Planu Działania z uwagi na określenie obowiązków w tym zakresie przez przepisy unijne.

Nowelizacja odnosi się również do zmian w treści przepisów ustawy z dnia 22 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. Zaproponowano ponadto rozszerzenie katalogu podmiotów mogących uzyskać wsparcie na zakup pojazdów osobowych zasilanych wyłącznie wodorem lub energią elektryczną. W związku z powyższym, wsparcie będzie skierowane nie tylko do przedsiębiorców i JST, ale również do osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej z pominięciem procedury konkursowej.

Szeroki zakres zmian wprowadzono do przepisów ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw („Ustawa nowelizowana”), tzw. ustawy o cenach energii.

Kolejna już nowelizacja ustawy ws. zmian cen energii wprowadza zmiany w zakresie katalogu beneficjentów oraz w mechanizmie stabilizacji cen w II półroczu 2019. Nowelizacja przewiduje, że po przyjęciu nowych przepisów sytuacja około 98 procent odbiorców końcowych nie zmieni się w drugim półroczu 2019 roku w porównaniu do sytuacji z pierwszego półrocza. Oznacza to, że odbiorcy ci będą płacili przez cały rok 2019 obniżoną cenę z 2018 roku.

W przypadku odbiorców energii elektrycznej, którzy płacą obecnie wyższe ceny za energię elektryczną niż w 2018 roku szacuje się, że ich umowy zostaną odpowiednio dostosowane do końca lipca 2019, ze skutkiem od 1 stycznia 2019 roku. Większość z tych odbiorców, aby móc w drugiej połowie 2019 roku korzystać z obniżonych cen, musi złożyć w ciągu 28 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji oświadczenia do przedsiębiorstw energetycznych. Oświadczenie to nie będzie wymagane jedynie dla odbiorców korzystających z grupy taryfowej G, w której znajdują się gospodarstwa domowe.

Ustawa zmienia również zakres zastosowania mechanizmu obniżającego ceny energii – obowiązek stosowania obniżonych cen w okresie od 1 lipca 2019 r. obejmie następujące grupy podmiotów: odbiorcy z grupy taryfowej G, w tym gospodarstwa domowe, mikro przedsiębiorstwa oraz małe przedsiębiorstwa, szpitale, jednostki sektora finansów publicznych, w tym samorządy, państwowe jednostki organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej (np. lasy państwowe).

Średnie i duże przedsiębiorstwa w pierwszej połowie 2019 r., zgodnie z przepisami obowiązującego od 1 stycznia 2019 r. art. 5, zostali objęci obowiązkiem oferowania przez przedsiębiorstwa obrotu cen i stawek opłat na poziomie nie wyższym, niż ceny i stawki opłat obowiązujące 30 czerwca 2019 r. Zatem, podobnie jak pozostali odbiorcy końcowi energii elektrycznej, przedsiębiorstwa te będą beneficjentami przepisów art. 5 za okres od 1 stycznia 2019 r. do 30 czerwca 2019 r. Sytuacja średnich i dużych przedsiębiorstw zmieni się od 1 lipca 2019 r., ponieważ przedsiębiorstwa obrotu nie będą miały już obowiązku oferowania cen energii elektrycznej na poziomie z 30 czerwca 2018 r. Niemniej jednak średnie i duże przedsiębiorstwa w drugim półroczu będą korzystały z obniżonej stawki na akcyzę oraz obniżonej opłaty przejściowej. Patrząc obiektywnie na sytuację na hurtowym rynku energii elektrycznej w całej Europie, istnieje duże prawdopodobieństwo, że od lipca 2019 r. przedsiębiorstwa obrotu zaoferują podwyżki cen energii elektrycznej tym odbiorcom. Dla średnich i dużych przedsiębiorstw nowelizacja ustawy wprowadza jednak możliwość ubiegania się o dopłatę do każdej zakupionej i zużytej kilowatogodziny energii elektrycznej w II połowie 2019 r. w ramach dozwolonej pomocy de minimis. Wartość tej pomocy obwarowana jest limitami, który w największej liczbie przypadków wynosi 200 tys. € (ok. 860 tys. PLN) otrzymanej pomocy w bieżącym roku podatkowym oraz w dwóch poprzedzających go latach podatkowych.

Nowelizacja nakłada również obowiązki na samych odbiorców końcowych. Odbiorcy końcowi będą zobowiązani do złożenia stosownego oświadczenia (zgodnie ze wzorem stanowiącym załącznik do Ustawy) przedsiębiorstwu energetycznemu wykonującemu działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną i jednocześnie będącemu stroną umowy sprzedaży energii elektrycznej lub umowy kompleksowej z danym odbiorcą. W konsekwencji zobowiązano również odbiorców końcowych do informowania przedsiębiorstwa energetycznego o utracie lub uzyskaniu statusu odbiorcy, względem którego należy stosować stawki, o których mowa powyżej do końca 2019 roku.

Doprecyzowaniu uległy również terminy, o których mowa w art. 6 Ustawy nowelizowanej, przy zachowaniu dotychczasowej praktyki stosowania tzw. milczącej zgody przez przedsiębiorstwa energetyczne polegającej na przesyłaniu propozycji zmian umowy z wyznaczeniem terminu, po którym zmiany te wejdą w życie, jeżeli adresat nie odmówi przyjęcia proponowanych warunków. Dodano także zapis, zgodnie z którym przedsiębiorstwo obrotu pozostaje bez winy wówczas, gdy nie doszło do zmiany umowy i dostosowania cen i stawek opłat do tych, które obowiązywały w dniu 30 czerwca 2019 r. wówczas, gdy to odbiorca końcowy nie dostarczył wymaganych do zmiany umowy dokumentów.

Ponadto, zaproponowano zapis, zgodnie z którym w przypadku, gdy umowa sprzedaży energii elektrycznej lub umowa kompleksowa zawarta pomiędzy przedsiębiorstwem energetycznym wykonującym działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną i odbiorcą końcowym przewiduje określanie obowiązującej w 2019 r. lub w części 2019 r. ceny energii elektrycznej na podstawie wyboru przez odbiorcę końcowego terminu zakupu energii elektrycznej na giełdzie towarowej, przedsiębiorstwo to dostarcza odbiorcy końcowemu propozycję wprowadzenia zmiany do umowy w zakresie ceny energii elektrycznej, w której na pozostałą część 2019 r. oferuje stałą cenę energii elektrycznej.

Zmiany obejmują również art. 7 ust. 1 Ustawy nowelizowanej poprzez zmianę brzmienia części wspólnej oraz zmianę sposobu określania kwoty różnicy ceny dla odbiorcy końcowego kupującego energię elektryczną na własne potrzeby z pominięciem przedsiębiorstw obrotu. Zdecydowano, że w tym przypadku kwota różnicy ceny zostanie obliczona na podstawie różnicy cen na hurtowym rynku energii elektrycznej, która będzie stanowiła jednostkową dopłatę do zużytej energii elektrycznej. Szczegółowy sposób obliczania kwoty różnicy cen określi rozporządzenie wydane na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy zmienianej. Do treści art. 7 dodano również nowe zapisy wprowadzające uprawnienie do ubiegania się o dofinansowane w ramach pomocy de minimis dla średnich i dużych przedsiębiorstwo. W konsekwencji dodano również zapis określający sposób ubiegania się o pomoc de minimis na podstawie wniosków z zastrzeżeniem, że ostatnim dniem na złożenie wniosku o pomoc de minimis będzie 30 czerwca 2020 r.

Wprowadzono również dodatkowe uprawnienie do występowania do Prezesa URE o określenie indywidualnych pozostałych kosztów jednostkowych, o których mowa w art. 7 Ustawy nowelizowanej.

Istotna zmiana została również zaproponowana w treści art. 8 Ustawy nowelizowanej. Ust. 4a ww. przepisu ma stanowić podstawę uprawnienia Zarządcy Rozliczeń S.A. do wystąpienia o przedstawienie dokumentów lub informacji mających znaczenie dla oceny prawidłowości wielkości wolumenu energii elektrycznej, w stosunku do którego dane przedsiębiorstwo obrotu ubiega się o wypłatę z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.

***

Równocześnie, w czerwcu ruszyły prace Sejmu nad drugim projektem ustawy stanowiącym propozycję zmiany terminu umarzania białych certyfikatów. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej (druk sejmowy nr 3549) wpłynął do Sejmu w dniu 11 czerwca 2019 r. i został skierowany do I czytania dopiero jednak w dniu podjęcia uchwały o przyjęciu omawianej powyżej Nowelizacji.

Autor: Joanna Nowak, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.

Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy o OZE

Aktualności, Energetyka, OZE, , , , , , , , , , , , , , , , Możliwość komentowania Rada Ministrów przyjęła nowelizację ustawy o OZE została wyłączona

W dniu 25 czerwca 2019 r. została przyjęta przez Radę Ministrów nowelizacja ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 04.06.2019, dalej: „Nowelizacja”, „Projekt”), która została przygotowana przez Ministerstwo Energii. Nowelizacja zapewnienie stałego dostępu odbiorców końcowych do energii, przy jednoczesnym utrzymaniu się cen energii na możliwie niskim poziomie. Co istotne, Nowelizacja ma również docelowo umożliwić przeprowadzenie aukcji na zakup energii elektrycznej z OZE, która jest przedmiotem sprzedaży w aukcjach w 2019 r., poprzez wskazanie jej maksymalnych wartości i ilości w przepisach przejściowych.

Projekt jednocześnie umożliwia realizację celów Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych.

I.

W Projekcie dokonano ujednolicenia siatki pojęciowej wskazującej, jakie podmioty należy traktować jako prosumentów energii odnawialnej, którzy są odbiorcami końcowymi i jednocześnie wytwarzają energię elektryczną na własny użytek. Nowelizacja przewiduje poszerzenie katalogu odbiorców końcowych objętych ww. pojęciem, m. in.: o przedsiębiorców, dla których wytwarzanie energii elektrycznej jako prosumentów energii odnawialnej nie stanowi ich przeważającej działalności gospodarczej regulowanej przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2019 poz. 649 i 730).

II. Rozliczenia w ramach instrumentu „opustu”

Projekt przewiduje kontynuację realizacji podstawowego instrumentu wsparcia prosumentów energii odnawialnej oraz doprecyzowuje obciążenia regulacyjne oraz faktyczne, które wpływają negatywnie na wykorzystywanie ww. instrumentu. W Nowelizacji przewidziano, iż z instrumentu „opustów” będą mogli skorzystać przedsiębiorcy posiadający status prosumentów energii odnawialnej przy zachowaniu możliwości częściowego magazynowania wprowadzonych nadwyżek energii elektrycznej przy zastosowaniu określonego sposobu rozliczeń ze sprzedawcą energii.

Sprzedawca będzie mógł dokonać rozliczenia w dwojaki sposób w zależności od mocy zainstalowanej elektrycznej mikroinstalacji. I tak, rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzanej do sieci wobec ilości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne:

  • przez prosumenta energii odnawialnej wytwarzającego energię elektryczną w mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 10 kW, w stosunku ilościowym 1 do 0,7;
  • przez prosumenta energii odnawialnej wytwarzającego energię elektryczną w mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 10 kW, w stosunku ilościowym 1 do 0,8.

Nadwyżka, która pozostanie natomiast w dyspozycji sprzedawcy, ma stanowić pokrycie kosztów związanych z dokonywaniem rozliczeń. W Projekcie doprecyzowano również, że nadwyżka z danego okresu rozliczeniowego zgromadzona przez prosumenta przechodzi na kolejne okresy.

Ponadto, w celu realizacji rozliczenia w ramach tzw. „opustu”, do obowiązku stosowania umów kompleksowych wprowadzono dodatkowy wymóg zawarcia odpowiednich umów między OSD a wybranymi prosumentami energii z OZE.

III. Zasady sprzedaży energii elektrycznej niewykorzystanej w mikroinstalacjach

W Nowelizacji pozostawiono obowiązek dokonywania zakupu energii elektrycznej w mikroinstalacji przez sprzedawcę, jednak dodatkowo zaproponowano rozwiązanie, które umożliwi sprzedaż tej energii wybranemu przez wytwórcę podmiotowi, tj. innemu aniżeli ww. sprzedawca. Zgodnie z projektowanym art. 41 ust. 1a, sprzedaż energii elektrycznej w omawianym zakresie będzie się odbywać na zasadach rynkowych.

Projekt przewiduje również alternatywę aktualizująca obowiązek sprzedawcy zobowiązanego do zakupu energii elektrycznej z mikroinstalacji po rynkowych cenach od wytwórcy wówczas, gdy wybrany na podstawie projektowanego art. 41 nie zgodzi się na zakup po tych cenach.

Ponadto, w Nowelizacji dodano nowy zapis zobowiązujący OSD do zawarcia z wybranym przez wytwórcę sprzedawcą energii w celu realizacji przez tego sprzedawcę zakupu energii elektrycznej.

IV. Doprecyzowane zasady przyłączania do sieci elektroenergetycznej mikroinstalacji

Zmiany zaproponowano również w zakresie zasad przyłączania do sieci elektroenergetycznej. Propozycje te związane są z koniecznością wprowadzenia zamkniętego katalogu elementów wchodzących w skład zgłoszenia. Powołano również delegację ustawową do ustalenia w rozporządzeniu szczegółowych zasad przyłączania mikroinstalacji do sieci.

V. Liberalizacja zasad budowy małych instalacji oraz mikroinstalacji oze

W Projekcie doprecyzowano zasady zwolnienia z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę robót budowlanych, które polegać będą na montażu urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej nie wyższej niż 50 kW. Ponadto, doprecyzowaniu uległy również zasady zagospodarowania przestrzennego. Obecnie obowiązująca zasada odnosząca się do planu zagospodarowania przestrzennego, umożliwiająca lokalizację budynków ma docelowo umożliwić również lokalizację mikroinstalacji wykorzystująca energię wiatru oraz fotowoltaikę.

W przepisach Nowelizacji zaproponowano również zaliczenie urządzeń wchodzących w skład instalacji OZE do kategorii urządzeń infrastruktury technicznej w rozumieniu art. 61 ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1945 t. j.).

Zgodnie z przewidywaniami Ministerstwa Energii, z uwagi na rosnące zainteresowanie społeczeństwa budową mikroinstalacji, w kolejnych latach rocznie będzie powstawać ok. 10 000 nowych mikroinstalacji, a łączna moc tych przyłączonych może wynieść ok. 250 MW.

VI. Zmiany w prawie budowlanym

Projekt przewiduje również zmiany w treści przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – prawo budowlane (Dz. U. z 2019 r. poz. 1186 t.j.). W treści art. 5 dotyczącego m. in. zasad projektowania i użytkowania obiektów budowlanych zaproponowano zmianę ust. 2a. poprzez zalecenie stosowania nie tylko urządzeń wykorzystujących energię elektrycznych z OZE, ale również wytwarzających ją.

Zmianie uległ też art. 29 ww. ustawy poprzez wyłączenie z obowiązku uzgadniania projektu budowlanego instalacji fotowoltaicznej (PV) o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 10 kW i nie większej niż 50 kW pod kątem ochrony przeciwpożarowej.

VII. Zmiany w prawie energetycznym

Nowelizacja poszerza kompetencje Prezesa URE w zakresie rozstrzygania kwestii spornych, które są związane z obowiązkiem przedsiębiorstw energetycznych, które wykonują działalność gospodarczą w zakresie przesyłania i dystrybucji energii w sytuacji, gdy odmówią one dostosowania terminu dostarczenia po raz pierwszy energii elektrycznej do sieci.

Proponowane zmiany dotyczą również zasad w zakresie koncesjonowania. Zgodnie z nowym zapisem (art. 32 ust. 1a ustawy), koncesje na prowadzenie działalności polegającej na wytwarzaniu energii przez instalację OZE będą wydawane po raz pierwszy dla danej instalacji wówczas, gdy urządzenia wchodzące w skład tej instalacji, które miałyby służyć do wytwarzania energii lub zamontowane w czasie modernizacji spełniają określone ustawowo przesłanki.

VIII.  Elektrownie wiatrowe

Kluczowa zmiana dotyczy również przepisów ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 654 t.j.). Uściślono, że zapis art. 13 o wydłużeniu okresu, na wybudowane i uzyskanie pozwolenia na użytkowanie do 5 lat, zachowuje moc wówczas, gdy w ciągu 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wydana zostanie decyzja o pozwoleniu na użytkowanie.

***

Ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia z wyjątkami przewidzianymi w projektowanym art. 20.

Autor: Joanna Nowak, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp. k.

Kolejne zmiany w Prawie budowlanym

Aktualności, Samorządy, , , Możliwość komentowania Kolejne zmiany w Prawie budowlanym została wyłączona

Jak już zasygnalizowano w jednej z wcześniejszych publikacji („Nowelizacja Prawa budowlanego podzieli projekt budowlany na części”), w dniu 12 kwietnia został opublikowany na portalu Rządowego Centrum Legislacyjnego projekt Ustawy o zmianie ustawy Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw („Nowelizacja”, „Ustawa nowelizująca”), opracowany przez Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju.

Ustawodawca zaproponował przede wszystkim podział projektu budowlanego na poszczególne części, jednak celem niniejszej Nowelizacji jest również potrzeba wprowadzenia zmian w Prawie budowlanym, które uprościłyby i w konsekwencji – przyspieszyły proces inwestycyjno – budowlany oraz zapewniłyby większą stabilność podejmowanych w nim rozstrzygnięć.

Oprócz zmian proponowanych w treści przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – prawo budowlane (Dz. U. z 2018 r. poz. 1202 t. j.) („PB”), pojawiają się liczne zmiany obejmujące inne akty prawne, które jednak mają głównie charakter dostosowawczy do przepisów PB.

Zmiany w zakresie prawa budowlanego

Zasadnicza część zmian została już omówiona w publikacji pt.: „Nowelizacja Prawa budowlanego podzieli projekt budowlany na części”. Zmiany te dotyczyły kwestii samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie, obowiązków uczestników procesu budowlanego oraz zaproponowanego podziału projektu budowlanego na części:

– projekt zagospodarowania działki lub terenu,

– projekt architektoniczno – budowlany,

– projekt techniczny.

Poza ww. propozycjami, Nowelizacja dotyka w zasadzie przepisy całej Ustawy.

  1. Zmiany definicyjne

Nowelizacja dokonuje zmiany definicji „obszaru oddziaływania obiektu”. Pojęcie to zostało doprecyzowane poprzez usunięcie zwrotu „w zagospodarowaniu” z uwagi na wątpliwości interpretacyjne, bowiem Prawo budowlane powinno zajmować się jedynie tą formą zagospodarowania, która odnosi się wyłącznie do zabudowy.

  1. Zmiany w zakresie uzyskiwania odstępstwa od przepisów techniczno – budowlanych

Propozycja zmian art. 9 PB obejmuje w zasadzie dyspozycję całego przepisu.

Dążąc do skrócenia okresu oczekiwania na wydanie postanowienia w danej sprawie zrezygnowano z konieczności występowania do ministra o upoważnienie w celu udzielenia odstępstwa od przepisów techniczno – budowlanych dla budynków oraz wyposażono organ administracji architektoniczno – budowlanej w kompetencję do samodzielnego decydowania o udzieleniu zgody na odstępstwo od ww. przepisów lub odmowie udzielenia takiej zgody.

W treści ust. 3 omawianego przepisu wskazano, iż wniosek o udzielenie zgody na ww. odstępstwo inwestor może złożyć nie tylko przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, ale również decyzji o zmianie decyzji pozwolenia na budowę, co jednoznacznie zamyka drogę do udzielenia zgody na odstępstwo podczas trwania procedury legalizacji samowoli budowlanej.

Katalog warunków, które musi spełnić inwestor pozostaje w niezmiennym brzmieniu, jednak organ administracyjny zostaje wyposażony w dodatkową kompetencję do spełnienia dodatkowych warunków, od których uzależnia wydanie zgody na odstępstwo.

W ust. 5 omawianego przepisu wskazano również, iż odstępstwo od przepisów techniczno – budowlanych nie może naruszać spełnienia podstawowych wymagań dotyczących obiektów budowlanych określonych w załączniku nr I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz. Urz. UE L 88 z 04.04.2011, str. 5 z późn. zm.) oraz w Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169 oraz z 2018 r. poz. 12170).

W następstwie proponowanych zmian w treści art. 9 PB, dodano art. 9a odnoszący się do kwestii związanych z uzyskiwaniem upoważnienia od ministra w przypadku odstępstw od przepisów techniczno – budowlanych dla obiektów innych niż budynki. Zgodnie z dyspozycją tego przepisu, w przypadku takiego obiektu, w celu wyrażenia zgody bądź odmowy zgody na odstępstwo, organ administracji będzie zobowiązany uzyskać wpierw upoważnienie ministra, który dane przepisy ustanowił. W tym celu, organ zobowiązany będzie do złożenia wniosku wraz z dokumentacją, która została wymieniona w art. 9 ust. 3 PB.

  1. Zmiany dotyczące upoważnienia ustawowego w zakresie dopuszczalnego stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla zdrowia

W Ustawie nowelizującej zaproponowano uzupełnienie dyspozycji art. 11 PB poprzez wskazanie wytycznych dotyczących treści aktu wykonawczego, na podstawie którego możliwa będzie zmiana w zakresie obu wymienionych w przepisie rozporządzeń.

  1. Zmiany dotyczące formalności w postępowaniu poprzedzającym rozpoczęcie robót budowlanych

Celem wprowadzanych zmian w art. 29 PB, a w dalszej kolejności w art. 29a, 30 oraz 30a PB jest uproszczenie konstrukcji przepisów w taki sposób, aby mogły być one bardziej czytelne. W związku z powyższym, zmodyfikowano katalog robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę oraz zgłoszenia na wykonywanie robót budowlanych.

Z uwagi na to, że w większości przypadków, jeśli przed nowelizacją jakiś obiekt budowlany wymagał dokonania zgłoszenia, to także po nowelizacji będzie go wymagał, ale będzie to po prostu jednoznacznie wskazane w przepisie. W konsekwencji w przepisie m.in.:

– uzupełniono katalog robót budowlanych nie wymagających pozwolenia na budowę, a wymagających zgłoszenia oraz wprowadzono katalog obiektów, których budowa zarówno pozwolenia na budowę, jak i zgłoszenia. Jednocześnie określono, które roboty budowlane są zwolnione z obowiązku uzyskania zgody organu administracji architektoniczno-budowlanej na ich realizację oraz uproszczono zasady na jakich ma odbywać się budowa niektórych obiektów;

– w przypadku instalacji uznano również, że do katalogu obiektów wymagających jedynie zgłoszenia, zamiast obecnego pozwolenia na budowę, zostanie przeniesiona instalacja gazowa. Uznano, że byłoby nieracjonalne, gdyby sama instalacja gazowa wymagała nadal pozwolenia na budowę, skoro sieć gazowa obejmująca gazociągi o maksymalnym ciśnieniu roboczym do 0,5 MPa została uznana za niewymagającą pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia (art. 29 ust. 1 pkt 2 lit. f) PB). Zachowany zostanie jednak dla instalacji gazowej wymóg opracowania projektu budowlanego.

W treści art. 32 PB zaproponowano uchylenie ust. 4a, zgodnie z którym nie wydaje się pozwolenia na budowę w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych przed uzyskaniem pozwolenia na budowę. Regulacja dotycząca odmowy w przypadku rozpoczęcia robót budowlanych przed uzyskaniem pozwolenia na budowę jest przeniesiona do art. 35 ust. 5 PB.

W art. 33 regulującym zakres przedmiotowy wniosku o pozwolenie na budowę oraz samego pozwolenia, zaproponowano uchylenie ust. 3, natomiast w zakresie ust. 2 pkt 1 PB uaktualniono pojęcia dotyczące projektu budowlanego wynikające z jego nowego podziału oraz zmieniono wymaganą liczbę projektów, będących załącznikami do wniosku o wydanie decyzji o pozwolenie na budowę, z 4 do 3. W związku z niniejszą aktualizacją, analogiczna zmiana została wprowadzona w treści art. 24 ust. 4 PB. Ponadto sprecyzowano, że obowiązek pozwoleń, uzgodnień i opinii powinien wynikać wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Do treści niniejszego przepisu dodano również ust. 9, który wprowadza zmiany związane z programem „Czyste Powietrze”. Wskazano jednoznacznie, iż do wniosku o pozwolenie na budowę należy dołączyć w przypadku budynków mieszkalnych jednorodzinnych i wielorodzinnych, oświadczenie projektanta dotyczące możliwości podłączenia projektowanego budynku do istniejącej sieci ciepłowniczej, zgodnie z warunkami określonymi w art. 7b PE. W projekcie Ustawy nowelizującej zaproponowano również możliwość weryfikacji przez organ administracji dołączonego do projektu oświadczenia projektanta, dotyczącego możliwości podłączenia projektowanego budynku do istniejącej sieci ciepłowniczej, zgodnie z warunkami określonymi w art. 7b PE.

Ponadto, w art. 36a ust. 1a PB zaproponowano złagodzenie wymogów związanych z dokonaniem legalnego odstąpienia od projektu budowlanego dotyczącego inwestycji realizowanej na zgłoszenie. Zmiany wprowadzone w ust. 1a spowodowały konieczność wprowadzenia zmian również w treści ust. 6. Zaproponowano również wykreślenie z charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego, określonych w art. 36a ust. 5 pkt 2 PB: kubatury oraz powierzchni zabudowy (analogiczne zmiany wprowadzono w treści art. 59a ust. 2 pkt 2 lit. a) PB). W konsekwencji zmian wprowadzonych w treści ust. 5, usunięto również ust. 5a niniejszego przepisu.

W projekcie zaproponowano również dodanie zapisu wskazującego, iż zmiana źródła ciepła do ogrzewania lub przygotowywania ciepłej wody użytkowej, ze źródła zasilanego paliwem ciekłym, gazowym, odnawialnym źródłem energii lub z sieci ciepłowniczej, na źródło opalane paliwem stałym będzie uznana za istotne odstąpienie od projektu budowlanego i będzie wymagała zatwierdzenia projektu zamiennego.

Projekt przewiduje również wprowadzenie ust. 5b rozstrzygającego, iż nie w każdym przypadku dotyczącym ppoż. konieczność uzyskania uzgodnienia ppoż. nie powinna być traktowana jako istotne odstąpienie, jeżeli takie uzgodnienie uwzględniające zmianę inwestor uzyskał (analogiczną zmianę wprowadzono w zakresie pozwolenia właściwego konserwatora zabytków).

W treści art. 37 ust. 2 PB doprecyzowano, że decyzję o pozwoleniu na budowę można wydać również po zakończeniu robót budowlanych.

Celem uzupełnienia powyższego, w art. 37b PB zaproponowano wprowadzenie terminu, po upływie którego, nie będzie już możliwe stwierdzenie nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę (5 lat).

Nowelizacja obejmuje również przepisy dotyczące przeniesienia pozwolenia na budowę oraz praw wynikających ze zgłoszenia. W treści art. 40 PB, w procedurze przeniesienia pozwolenia na budowę uregulowano dodatkowo przypadek, gdy nowy podmiot nabył własność nieruchomości objętej pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem od podmiotu, który dotychczas był inwestorem zgodnie z treścią pozwolenia na budowę.

  • Zmiany w przepisach dotyczących budowy i oddawania do użytku obiektów

W Ustawie nowelizującej zaproponowano również zmianę przepisów rozdziału 5 PB. Wśród tych zmian, istotne znaczenie ma zapis art. 42 PB, w którym wprost zakreślono katalog robót budowlanych, w których wymagane jest ustanowienie kierownika budowy i inspektora nadzoru budowlanego.

Zaproponowano również nowe brzmienie art. 45 PB, który uwzględnił zasady utarte w praktyce w odniesieniu do procedur administracyjnych związanych z dziennikiem budowy. Dodano również przepisy, które porządkują oraz doprecyzowują regulacje dotyczące tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia.

W treści PB wyodrębniono również nowy rozdział 5a, pt.: „Postępowanie w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem ustawy”. Jego celem jest zasadniczo ułatwienie odbiorcom przepisów odnalezienia w ustawie konkretnej regulacji dotyczącej prowadzenia postępowań w sprawie samowoli budowlanej.

W projektowanym rozdziale 5a mają docelowo znajdować się przepisy dotyczące postępowań w sprawie rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych z naruszeniem ustawy. Stanowi on uzupełnienie względem rozdziału 5, który reguluje kwestie ogólne dotyczące rozpoczęcia i prowadzenia robót budowlanych.

Ponadto, poza rozdziałem 5a, projekt Nowelizacji przewiduje również wydzielenie odrębnego rozdziału (5b) dotyczącego zakończenia budowy, którego celem jest również uporządkowanie przepisów dotyczących ostatniego etapu budowy i ułatwienie tym samym odbiorcom odnalezienia w ustawie konkretnej regulacji w tym zakresie.

ZMIANY W ZAKRESIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2014 R. O WYROBACH BUDOWLANYCH („UoWB”)

Proponowane w Nowelizacji zmiany mają na celu zapewnienie spójności przy realizowaniu działań w procesie inwestycyjno – budowlanym, jak również większej stabilności podejmowanych rozstrzygnięć w tym procesie.

Przede wszystkim rozszerzono zakres kompetencyjny Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego („GINB”). GINB uznano za kierownika urzędu centralnego właściwego ze względu na przedmiot oceny zgodności, do którego należy realizacja zadań określonych w rozdziale 5 ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. Ustawa nowelizująca proponuje wyposażyć GINB w kompetencję wyznaczania w drodze decyzji jednostek oceny technicznej (JOT) oraz krajowych jednostek oceny technicznej (KJOT) oraz ograniczania zakresu właściwości tych jednostek bądź uchylania wydanych decyzji wcześniej decyzji w przypadku, gdy jednostka przestaje spełniać określone wymagania. W konsekwencji nadania GINB powyższych kompetencji, jest również zobowiązanie GINB do prowadzenia wykazu jednostek upoważnionych do wydawania krajowych ocen technicznych, w którym zamieszcza się informacje o zakresie przedmiotowym upoważnienia do ich wydawania.

ZMIANY W ZAKRESIE USTAWY Z DNIA 10 KWIETNIA 1997 R. PRAWO ENERGETYCZNE („PE”)

Zmiany w treści PE obejmują w głównej mierze kwestie realizacji przyłączy elektroenergetycznych, gazowych i ciepłowniczych.

W Ustawie nowelizującej zaproponowano zmianę art. 7 ust. 8g PE w ten sposób, że zobowiązano OSP oraz OSD energii elektrycznej do wydawania warunków przyłączenia do sieci w terminach, które wynikają z przepisów wykonawczych tj. rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego.

Propozycje zmian obejmują również przepisy karne PE. W treści art. 56 PE zaproponowano, iż stosowanie sankcji w postaci administracyjnych kar pieniężnych (minimum 500 zł za każdy dzień opóźnienia) powinno zostać rozszerzone na przedsiębiorstwo energetyczne, które nie przekazuje warunków przyłączenia do sieci w termiach wskazanych w przepisach wykonawczych do ustawy. Celem wprowadzenia ww. sankcji jest przyspieszenie postępowania z przedsiębiorstwem w zakresie realizacji przyłączy do odpowiednich sieci.

ZMIANY W ZAKRESIE USTAWY Z DNIA 7 CZERWCA 2001 R. O ZBIOROWYM ZAOPATRZENIU W WODĘ I ZBIOROWYM ODPROWADZANIU ŚCIEKÓW („UoZZWiZOS”)

W celu przyspieszenia i usprawnienia realizacji inwestycji, w szczególności tych mniejszych, czyli mieszkaniowych, w Nowelizacji zaproponowano dodanie nowego przepisu – art. 19a. UoZZWiZOS. Projektowany przepis określa terminy na wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci wodociągowo – kanalizacyjnej, które będą liczone od dnia złożenia kompletnego wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci:

– 14 dni na wydanie ww. warunków przyłączenia dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych, w tym znajdujących się w zabudowie zagrodowej,

– 30 dni – w pozostałych przypadkach.

Projektowana regulacja wskazuje minimalny zakres informacji jaki musi znaleźć się w takim wniosku oraz daje również możliwość wydłużenia ww. terminów w określonych przypadkach. Co więcej, w proponowanych przepisach wskazano, iż wydane przez przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne warunki przyłączenia stanowią upoważnienie dla wnioskodawcy lub podmiotu działającego z jego upoważnienia lub na jego zlecenie do realizacji przyłącza zgodnie z tymi warunkami, które są ważne dwa lata od dnia ich określenia.

Jednocześnie wskazano, że przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne nie może odmówić odbioru przyłącza wodociągowo – kanalizacyjnego wykonanego zgodnie z warunkami technicznymi określonymi w wydanych przez to przedsiębiorstwo warunkach przyłączenia do sieci. Dodatkowo, warunkiem odbioru nie może być uzyskanie pozwolenia na budowę ani dokonanie zgłoszenia robót budowlanych, jeżeli nie są one wymagane na podstawie przepisów PB.

W Nowelizacji zaproponowano również wprowadzenie zakazu pobierania przez takie przedsiębiorstwo opłat za wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci oraz ich aktualizacji, zmiany lub przeniesienia na inny podmiot, dokonanie odbioru przyłącza, wpięcie go do sieci wodociągowo – kanalizacyjnej, ani za wszelkie inne zezwolenia z tym związane, które wydaje to przedsiębiorstwo.

Podobnie jak w przypadku PE, również w omawianej ustawie zaproponowano wprowadzenie sankcji za nieprzestrzeganie terminów z art. 19a. Zgodnie z treścią projektowanego art. 29a UoZZWiZOS, w przypadku gdy przedsiębiorstwo wodociągowo – kanalizacyjne nie wydaje warunków przyłączenia do sieci, w ustawowo wyznaczonych terminach, organ regulacyjny może wymierzyć temu przedsiębiorstwu, w drodze decyzji, administracyjną karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy dzień opóźnienia. Organem tym jest dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody.

Jak już wyżej wskazano, zmiany w zakresie pozostałych ustaw m. in.: ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, które zostały zaproponowane w Nowelizacji, mają raczej charakter porządkujący i dostosowujący, co w dużej mierze wynika ze zmian pojęciowych projektu budowlanego, jego formy i zakresu.

***

Ustawa ma wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia jej ogłoszenia.

Autor: Joanna Nowak, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.