Unia Europejska

Nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej

Aktualności, Energetyka, , , , Możliwość komentowania Nowelizacja ustawy o efektywności energetycznej została wyłączona

30 września 2025 r. w Rządowym Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw (UC77). Dokument został skierowany do konsultacji publicznych i opiniowania. Jest to istotny krok w procesie transpozycji prawa unijnego, ponieważ projekt ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1791/UE z dnia 13 września 2021 r. w sprawie efektywności energetycznej oraz zmieniającej rozporządzenie (UE) 2023/955.

Cel i zakres zmian

Nowelizacja ma stworzyć podstawy prawne do osiągnięcia nowych krajowych celów w zakresie oszczędności energii finalnej na koniec 2030 r., a także do kontynuacji poprawy efektywności energetycznej po tej dacie. W uzasadnieniu projektu wskazano, że obecnie w polskim systemie prawnym brakuje rozwiązań systemowych wspierających efektywność energetyczną, a dotychczasowe mechanizmy są niewystarczające.

Stąd konieczne jest wprowadzenie szeregu zmian, obejmujących m.in. zasadę „efektywność energetyczna przede wszystkim”, potrzeba nowego celu redukcji zużycia energii finalnej w sektorze publicznym, podwyższenie ogólnego celu oszczędności energii finalnej z uwzględnieniem ubóstwa energetycznego oraz usprawnienie funkcjonowania systemu świadectw efektywności energetycznej.

Nowe obowiązki i systemowe rozwiązania

Projekt przewiduje wprowadzenie dodatkowych obowiązków dla przedsiębiorstw, w tym rozszerzenie zakresu audytów energetycznych i wymogi dotyczące wdrażania systemów zarządzania energią w firmach o dużym zużyciu energii. Zakłada się również stworzenie systemu kwalifikacji, akredytacji i certyfikacji zawodów związanych z efektywnością energetyczną, co ma zapewnić odpowiedni poziom kompetencji na rynku i usprawnić funkcjonowanie systemu białych certyfikatów.

Wzorcowa rola sektora publicznego

Szczególny nacisk położono na rolę sektora publicznego, który zgodnie z wymogami dyrektywy ma pełnić funkcję wzorcową w zakresie oszczędności energii. Instytucje publiczne będą zobowiązane do zmniejszenia zużycia energii finalnej o 1,9% rocznie w porównaniu z poziomem z 2021 r. W praktyce oznacza to konieczność wdrożenia mechanizmów monitorowania, raportowania i planowania działań w obszarze poprawy efektywności energetycznej w administracji publicznej.

Kontekst gospodarczy

Projekt ustawy jest odpowiedzią na sytuację, w której Polska należy do najbardziej energochłonnych gospodarek Unii Europejskiej. W 2022 r. wskaźnik energochłonności w Polsce wynosił 189,71 kgoe/1000 EUR, podczas gdy średnia unijna to 107,42 kgoe/1000 EUR. Taka dysproporcja negatywnie wpływa na konkurencyjność polskich przedsiębiorstw zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym.

Perspektywa wdrożenia

Termin implementacji dyrektywy do polskiego prawa został wyznaczony na 11 października 2025 r. Oznacza to, że przyjęcie ustawy jest niezbędne zarówno z punktu widzenia zapewnienia zgodności z prawem Unii Europejskiej, jak i budowy stabilnych ram krajowej polityki energetycznej.

Autorzy: Dominika Frydryczak, r. pr. Tomasz Brzeziński, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp. k.

Nowelizacja strategicznych zapasów gazu ziemnego

Aktualności, Gaz, , , , , Możliwość komentowania Nowelizacja strategicznych zapasów gazu ziemnego została wyłączona

9 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa (druk nr 1239, Projekt).

Projekt zakładał początkowo głęboką reformę systemu zapasów gazu ziemnego. Celem było utworzenie centralnych zapasów strategicznych zarządzanych przez RARS (Rządową Agencję Rezerw Strategicznych). Projekt został jednak w toku prac komisji znacząco ograniczony.

Najistotniejsze zmiany w stosunku do pierwotnego projektu wprowadzono właśnie na etapie prac w komisjach sejmowych. W szczególności usunięto cały rozdział dotyczący nowych kompetencji RARS i zapasów strategicznych.

Pierwotne założenia przedstawiliśmy w artykule „Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego„.

Wycofanie kluczowych zmian – odłożenie reformy RARS

Z pierwotnego projektu ustawy usunięto wszystkie przepisy dotyczące budowy i funkcjonowania strategicznych zapasów gazu ziemnego tworzonych i utrzymywanych przez RARS. W pierwotnej wersji Projekt przewidywał przełomową reformę systemu zapasów. Polegała na centralizacji obowiązku utrzymywania rezerw w rękach państwowej agencji. Dodatkowo przewidziano nowy mechanizm finansowania oraz zarządzania logistycznego.

Zmiany te obejmowały m.in.:

  • dodanie całkowicie nowego rozdziału dotyczącego zapasów strategicznych gazu ziemnego oraz powiązanych definicji prawnych,
  • utworzenie Funduszu Zapasów Strategicznych, zarządzanego przez RARS, który miałby dysponować wpływami z nowej „opłaty gazowej”,
  • szczegółowe przepisy dotyczące magazynowania gazu, w tym warunki lokalizacji zapasów strategicznych w Polsce lub za granicą. Ponadto kryteria wyboru instalacji magazynowych i wymogi techniczne (np. obowiązek dostarczenia całości zapasu w maksymalnie 50 dni). Również wymóg uzyskiwania zgody ministra właściwego ds. surowców energetycznych,
  • kompetencje ministra i Agencji w zakresie nabywania, uruchamiania i odbudowy zapasów.

Wdrożenie tych rozwiązań zostało odłożone. Podczas prac sejmowych minister przemysłu Marzena Czarnecka jednoznacznie potwierdziła, że rząd planuje przedłożyć projekt Prawa gazowego. Celem jest kompleksowa reforma systemu zapasów – w tym utworzenie zapasów strategicznych gazu ziemnego.

Uwagi Komisji Europejskiej

Wycofanie z projektu ustawy przepisów dotyczących strategicznych zapasów gazu ziemnego zarządzanych przez RARS i utrzymanie dotychczasowego modelu zapasów obowiązkowych spotkało się z poważnymi zastrzeżeniami ze strony ministra ds. Unii Europejskiej. W opinii opublikowanej w RCL minister Adam Szłapka wskazał, że poprawka nr 5 oraz szereg powiązanych z nią poprawek przywracają obowiązywanie art. 24a ustawy, który był powodem wszczęcia przeciwko Polsce postępowania naruszeniowego przez Komisję Europejską (nr 2017/2155).

Komisja od lat zarzuca Polsce, że art. 24a narusza unijną zasadę niedyskryminacji, ponieważ nakłada bardziej restrykcyjne obowiązki na przedsiębiorstwa utrzymujące zapasy gazu poza granicami Polski niż na te, które magazynują je w kraju, co w ocenie KE zakłóca konkurencję na wspólnym rynku.

Propozycja uchylenia art. 24a była zatem istotnym elementem pierwotnego projektu, a jej usunięcie z nowelizacji w toku prac sejmowych może doprowadzić do skierowania przez Komisję skargi do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Minister Szłapka przypomniał, że Komisja już wcześniej podjęła decyzję o wystąpieniu ze skargą, lecz dotąd powstrzymywała się od tego kroku w oczekiwaniu na przyjęcie ustawy w uzgodnionym kształcie. Teraz ryzyko wniesienia sprawy do TSUE ponownie stało się realne.

Nowy kompromis – 50 dni jako standard i elastyczność w „biletówce”

W miejsce pierwotnych przepisów wprowadzono istotne, ale już nie tak rewolucyjne modyfikacje:

  1. 50 dni jako stały maksymalny czas dostarczenia gazu – W ustawie na stałe uregulowano, że zapasy obowiązkowe muszą być dostępne w systemie gazowym w ciągu maksymalnie 50 dni od wezwania (wcześniej 40 dni).
  2. Możliwość kontynuowania umów typu „biletowych” – Dodano możliwość corocznego przedłużania umów z RARS dotyczących biletowego utrzymywania zapasów przez prywatne podmioty, co ma umożliwić bardziej elastyczne planowanie i kontynuację współpracy między agencją a sektorem energetycznym.
  3. Zgoda ministra na zapasy za granicą – Utrzymywanie zapasów poza granicami kraju wymagać będzie uzyskania formalnej zgody ministra, co wprowadza dodatkowy nadzór i kontrolę nad lokalizacją kluczowych zasobów energetycznych.

Autorzy: Dominika Frydryczak, r. pr. Tomasz Brzeziński, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp. k.

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego

Aktualności, Energetyka, Gaz, Klimat, Orzecznictwo, , , , , Możliwość komentowania Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego została wyłączona

W dniu 18 kwietnia 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego (UC50). Projekt ten, przygotowany przez Ministerstwo Przemysłu, zakłada kompleksową reformę dotychczasowego modelu tworzenia i utrzymywania zapasów strategicznych gazu ziemnego w Polsce. Celem zmian jest wzmocnienie bezpieczeństwa dostaw gazu oraz dostosowanie krajowych przepisów do prawa unijnego, w szczególności do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938. Projekt odpowiada również na zarzuty Komisji Europejskiej w ramach postępowania INFR(2017)2155.

Zmiany w Zarządzaniu Zapasami Gazowymi

Nowelizacja przewiduje przekazanie Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych (RARS) odpowiedzialności za tworzenie i utrzymywanie zapasów strategicznych gazu ziemnego. Minister będzie zobowiązany przed wydaniem zgody uzyskać opinię operatora systemu przesyłowego, co ma zagwarantować bezpieczeństwo i faktyczny dostęp do zapasów w sytuacjach kryzysowych.

Zgodnie z projektem, RARS będzie utrzymywać zapasy strategiczne gazu ziemnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub, po uzyskaniu zgody ministra na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub EFTA, pod warunkiem że będą one przechowywane w instalacjach magazynowych przyłączonych do systemu gazowego, których parametry techniczne zapewniają możliwość dostarczenia całkowitej ilości tych zapasów do systemu przesyłowego w czasie nie dłuższym niż 50 dni.

Nowy Mechanizm Finansowania Zapasów

Wprowadzono nowy mechanizm finansowania zapasów. Dotychczasowy obowiązek przedsiębiorstw energetycznych, polegający na samodzielnym tworzeniu zapasów obowiązkowych, zostanie zastąpiony comiesięczną opłatą gazową. Środki z tej opłaty zasilać będą Fundusz Zapasów Strategicznych Gazu Ziemnego, z którego RARS będzie finansować zakup, przechowywanie oraz ubezpieczenie zapasów. Dzięki temu rozwiązaniu koszty zostaną rozłożone bardziej równomiernie między uczestników rynku, bez wpływu na ceny gazu dla gospodarstw domowych.

Do ponoszenia opłaty gazowej zobowiązane będą tzw. przedsiębiorstwa zobowiązane, czyli podmioty korzystające z gazu ziemnego wysokometanowego na potrzeby własne, będące operatorami systemów (przesyłowego, skraplania lub magazynowania, z wyłączeniem operatorów wyspowych sieci dystrybucyjnych), a także zleceniodawcy usługi przesyłu gazu, na rzecz których gaz dostarczany jest z systemu przesyłowego do dystrybucji lub bezpośrednio do odbiorców końcowych.

Ilość Zapasu Gazu

Ustawa określa ilość zapasów strategicznych gazu ziemnego na poziomie 12,301 TWh, co zapewnia zgodność ze standardami unijnymi. Utrzymywana ilość gazu ma gwarantować dostawy dla odbiorców chronionych w warunkach nadzwyczajnie wysokiego zapotrzebowania. Nowelizacja przewiduje również możliwość wykorzystania do 5% zgromadzonych zapasów przez operatora systemu przesyłowego gazowego w sytuacjach wymagających zachowania integralności systemu. W przypadku ich wykorzystania operator będzie zobowiązany do uzupełnienia zapasów w ciągu 7 dni.

Definicje Odbiorcy Chronionego i Solidarnego Wsparcia

Zgodnie z treścią Projektu, odbiorcą chronionym jest m.in. odbiorca gazu ziemnego w gospodarstwie domowym, przyłączony do sieci dystrybucyjnej gazowej, a także mikro, mały oraz średni przedsiębiorca prowadzący działalność wytwórczą w rolnictwie, świadczący usługi turystyczne, rolnik, będący kołem gospodyń wiejskich, których moc umowna nie przekracza 710 kWh/h. Ochrona dotyczy również podmiotów przyłączonych do sieci dystrybucyjnej gazowej lub sieci przesyłowej gazowej, będących jednostkami użyteczności publicznej oraz organami administracji publicznej, a także odbiorców gazu ziemnego zajmujących się wytwarzaniem ciepła dla powyższych grup w okresie od 1 września do 31 maja.

W ramach solidarnego wsparcia odbiorcy chronionego, jak określono w przepisach, mogą obejmować także instytucje oraz podmioty, które pełnią szczególną rolę społeczną lub publiczną, zapewniając usługi niezbędne dla funkcjonowania państwa i społeczeństwa.

Rozbudowa Platformy Paliwowej i Nowe Ograniczenia

W projekcie ustawy zwiększono także limit wydatków na rozbudowę funkcjonalności Platformy Paliwowej, która zostanie rozszerzona o elementy służące obsłudze systemu zapasów strategicznych. Dodatkowo, wprowadzono ograniczenia dotyczące odkupu zapasów od podmiotów objętych sankcjami.

Wejście w Życie Nowych Przepisów

Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem przepisów związanych z rozpoczęciem nowego roku gazowego – te wejdą w życie 1 października 2025 r. Takie rozwiązanie pozwoli na płynne przejście do nowego systemu magazynowania gazu.

Autorzy: Dominika Frydryczak, r. pr. Tomasz Brzeziński

 „ENERGY WEEK 2025”

Aktualności, Elektroenergetyka, Energetyka, Klimat, OZE, Środowisko, , , Możliwość komentowania  „ENERGY WEEK 2025” została wyłączona

Polska wstąpiła w kluczową fazę dostosowania swojej gospodarki do wyzwania, jakim jest  transformacja energetyczna oraz klimatyczna. Branża energetyczna jest jednym z głównych  sektorów, jaki powtarza się w koncepcji Europejskiego Zielonego Ładu oraz strategiach  rozwoju państw europejskich w najbliższych dekadach. Natomiast obecna charakterystyka  polskiego sektora energetyki wymaga wielu wnikliwie skonsultowanych działań, które  pozwolą na osiągnięcie celów klimatycznych postawionych przez Unię Europejską oraz  wzmocnienie konkurencyjności polskiej gospodarki. 

Z tego powodu – jako przedstawiciele młodego pokolenia oraz studenci najlepszych uczelni w  Polsce – chcemy zainicjować debatę nad przyszłością polskiego sektora energetyki i zwrócić  uwagę społeczeństwa na istotę zmian związanych z transformacją energetyczną oraz  klimatyczną. To nasze pokolenie będzie żyło w świecie, który zostanie oparty na fundamentach tworzonych obecnie, dlatego czujemy się zobowiązani do ingerencji w ten temat i osiągnięcia własnych celów edukacyjnych, jakie wyznaczył zarząd SKNu Energetyki. 

Drogą do wypełnienia tych celów jest między innymi coroczna organizacja naszego flagowego  projektu ENERGY WEEK – konferencji naukowej poświęconej zagadnieniom energetyki,  który stwarza szansę na: 

• Poszerzanie i propagowanie wiedzy z zakresu energetyki wśród społeczeństwa,  szczególnie młodego pokolenia; 

• Promowanie odpowiedzialnych postaw u ludzi jako odbiorców energii;

• Informowanie społeczeństwa o obecnej sytuacji gospodarczej oraz prezentacja  możliwych konsekwencji zaniedbania rozwoju energetyki; 

• Przedstawianie aktualnych trendów: energetyka jest jednym z najbardziej rozwojowych  segmentów zrównoważonego rozwoju – chcemy, aby dostęp do nowinek był  ogólnodostępny.

ENERGY WEEK organizowany przez Studenckie Koło Naukowe Energetyki to jeden z  największych cyklicznych projektów w Polsce o charakterze konferencji naukowej z dziedziny  szeroko rozumianej energetyki. Składa się z cyklu prelekcji, warsztatów, debat, paneli  eksperckich oraz konkursów prowadzonych przez członków Koła, partnerów wydarzenia oraz  ekspertów z sektora energetycznego dla zainteresowanych branżą. 

W poprzednich edycjach skupiliśmy naszą uwagę na poszerzaniu wiedzy w zakresie energetyki  konwencjonalnej, gospodarki energetycznej i ostatnio na polskiej transformacji energetycznej.  Projekt składał się z prelekcji i był wzbogacany o debaty eksperckie i studenckie. Mieliśmy  przyjemność gościć prelegentów i panelistów z takich firm i instytucji jak m.in. URE,  NFOŚiGW, PSE, Veolia, PIGEOR, Axpo, Lexus, PESA, PTPiREE, Stoen, PwC, EY, PGNiG,  PGE Energia Odnawialna, Gaz-System, KGHM, Siemens, KAPE, Forum Energii, Narodowe  Centrum Badań Jądrowych, Instytut Reform oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska.Tegoroczna  11. edycja jest poświęcona zagadnieniom transformacji  energetycznej. Paneliści i prelegenci omówią m. in. kwestie energetyki jądrowej w Polsce, przyszłość zielonych paliw w zielonej transformacji oraz roli młodego pokolenia w kształtowaniu przyszłości  energetyki. onferencja została zaplanowana na dni 12 – 16 maja 2025 i odbędzie się w budynkach S i G Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Wydarzenia wchodzące w ramy projektu będą  prowadzone w trybie hybrydowym – poprzez udział stacjonarny (po wypełnieniu formularza  rejestracyjnego) oraz poprzez transmisję na żywo na stronie wydarzenia. Udział w konferencji  jest bezpłatny. 

W skład Konferencji wchodzą: 

  1. 12 maja – Dzień promocyjny na Auli Spadochronowej SGH:
    1. Standy promocyjne partnerów i wydarzenia,
    2. Atrakcje dla studentów,
    3. Ogłoszenie konkursów;
  2. 13 maja – Dzień merytoryczny – „Energetyka wokół nas„;
  3. 14 maja – Dzień merytoryczny – „Alternatywne paliwa i odnawialne źródła energii – przyszłość
    energetyki”;
  4. 15 maja – Dzień merytoryczny – „Energetyka jądrowa w Polsce i przyszłości zielonej transformacji„;
  5. 16 maja – Dzień merytoryczny – “Jak edukować, żeby coś zmienić?” z oficjalnym zakończeniem konferencji. Organizowane przez nas prelekcje i panele  dyskusyjne będą dostępne w formie streamów na Facebook’u SKN Energetyki.

W tym roku przykładamy szczególną uwagę wzmocnieniu zasięgów oraz dostosowujemy program naszego  projektu, aby dotrzeć do jak największej liczby odbiorców. Projekt rozpocznie się dniem promocyjnym na Auli Spadochronowej SGH, a następnie szykujemy 4 merytoryczne dni, pełny prelekcji i panelu eksperckich, w których wezmą udział zaproszeni przez nas goście ze świata nauki i biznesu. 

Planujemy również wydanie pokonferencyjnej publikacji, analizującej tezy omawiane podczas  wydarzenia. Publikacja z 2023 roku pt. „Wyzwania kształtujące przyszłość zrównoważonej  energetyki w Polsce” została zaprezentowana na XXXII Forum Ekonomicznym w Karpaczu, a  wersja zrecenzowana została oddana do druku w formie publikacji naukowej przez Oficynę  Wydawniczą SGH. Zeszłoroczny raport obecnie przechodzi proces recenzji.

Serdecznie zapraszamy!

Koordynatorem projektu są:

Dominika Odrzywolska – + 48 510 580 635

Mateusz Chełstowski – + 48 514 864 442

Strona projektu: http://skne.pl/1_8_energy-week.html

Wydarzenie na Facebook’u: https://fb.me/e/2sj70Of3q

Autor: SKN Energetyka SGH

Clean Industrial Deal – plan dekarbonizacji UE opublikowany!

Aktualności, Energetyka, , , , Możliwość komentowania Clean Industrial Deal – plan dekarbonizacji UE opublikowany! została wyłączona

Długo wyczekiwany i zapowiadany przez Przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen pakiet dekarbonizacji – Czysty Ład Przemysłowy (COM(2025) 85 final, ang. Clean Industrial Deal, CID) opublikowano w środę 26 lutego 2025 r. przez Komisję Europejską.

CID uznać należy za nowy, dodatkowy plan skupiający się na dekarbonizacji oraz innowacyjności przemysłu. CID koncentrować się ma głównie na przemyśle energochłonnym oraz czystych technologiach, w tym także na gospodarce o obiegu zamkniętym. Uznać go więc można jako pakiet na rzecz czystej gospodarki.

Niemniej jednak zaproponowane w nim działania obejmą cały łańcuch wartości w różnorodnych sektorach. CID potwierdza zaangażowanie UE w realizację celów klimatycznych, oferując jasne zachęty biznesowe dla przemysłu do dekarbonizacji.

Zmniejszenie kosztów energii

Najistotniejszym założeniem CID jest dostęp do przystępnej cenowo energii. Proponuje się więc obniżenie cen dla przemysłu, przedsiębiorstw i gospodarstw domowych podczas prowadzonych reformacji, zgodnie z ogłoszonym Planem na rzecz niedrogiej energii (COM(2025) 79 final, ang. Action Plan for Affordable Energy). Plan ten zawiera trzy cele, które mogą być istotne dla przemysłu.

Wśród zaproponowanych działań istotnym jest uruchomienie przez Komisję Europejską oraz Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) programu pilotażowego na kwotę 500 mln euro, dla umów PPA (ang. Power Purchase Agreements) zawieranych przez przedsiębiorstwa w tym także MŚP. Ponadto Komisja planuje uprościć do czerwca 2025 r. zasady pomocy państwa w celu przyśpieszenia wdrożenia energii odnawialnej i dekarbonizacji.

Zgodnie z CID Komisja planuje również do 2026 r. opublikować nowe zasady dotyczące transgranicznej alokacji zdolności przesyłowych, a ponadto przedstawić zalecenia i wytyczne w sprawie metodologii taryf i opłat sieciowych. Zapowiedziano także zmiany związane z problemem wąskich gardeł przy energii oraz dekarbonizacji przemysłu, które przedstawione będą w Industrial Decarbonisation Accelerator Act.

Jak zauważono, ceny importu gazu ziemnego mają także wpływ na ceny energii elektrycznej w Unii. Z uwagi więc na chęć ograniczenia tej zależności na początku lutego Komisja stworzyła Grupę ds. rynku gazu, której zadaniem jest zbadanie rynków gazu ziemnego w Unii oraz przygotowanie sprawozdania które ma być przedstawione do końca 2025 r. z oceną potrzebnych zmian legislacyjnych.

Zwiększenie podaży i popytu na czyste technologie

Industrial Decarbonisation Accelerator Act ma również wpłynąć na dobrowolność w przypadku intensywności emisji dwutlenku węgla w produktach przemysłowych, unikając jednocześnie powielania, opierając się o metodologię z danymi ETS i metodologii CBAM. Komisja będzie więc pracować nad uproszczeniem i zharmonizowaniem metodologii rozliczania emisji dwutlenku węgla oraz określi do końca 2025 r. obszary priorytetowe i możliwe ścieżki uproszczenia.

Powyższy akt ma również zwiększyć popyt na czyste produkty wytwarzane w UE, wprowadzając kryteria zrównoważonego rozwoju, odporności i „made in Europe” do zamówień publicznych i prywatnych. Wraz z przeglądem ram zamówień publicznych w 2026 r. Komisja wprowadzi więc  powyższe kryteria do zamówień publicznych w sektorach strategicznych.

Co więcej jak wiadomo wodór, ma mieć szczególne znaczenie przy dekorbonizacji UE. Komisja uznała więc iż w pierwszym kwartale 2025 r. przyjmie akt delegowany poświęcony wodorowi niskoemisyjnemu i jego produkcji. Ponadto aby nadal przyśpieszać produkcję wodoru, Komisja planuje trzecią już aukcję w ramach Europejskiego Banku Wodoru. Planowana aukcja ma się odbyć jeszcze w 2025 r., a jej budżet wyniesie 1 mld euro. Dodatkowo Komisja chce zachęcić państwa członkowskie do udziału w aukcji poprzez umożliwienie wykorzystania przez państwa niewydanych środków unijnych.

Finansowanie

Komisja w ramach CID zaproponowała również utworzenie Banku Dekarbonizacji Przemysłowej (ang. Industrial Decarbonisation Bank), który otrzyma 100 mld euro z Funduszu Innowacji oraz z przychodów wynikających z ETS. Planowana jest w ramach tego pilotażowa aukcja o wartości 1 mld euro, której celem będzie dekarbonizacja kluczowych procesów przemysłowych w różnorodnych sektorach. Ponadto Komisja zaplanowała przeznaczenie 6 mld euro z Funduszu Innowacji dla Banku Wodoru.

Istotną propozycją jest także nowelizacja regulacji dotyczących programu InvestEU, która pozwoli na ponowne wykorzystanie nadwyżek w Funduszu i przeznaczenie ich na wdrażanie czystych technologii czy finansowanie projektów infrastruktury energetycznej.

EBI uruchomi również serię konkretnych nowych instrumentów finansowych w celu wsparcia Clean Industrial Deal w tym m.in. „pakiet Grids manufacturing” w celu zapewnienia kontrgwarancji i innego wsparcia w zakresie de-riskingu dla producentów komponentów sieci.

Warto również podkreślić iż Komisja odnosi się także do polityki podatkowej, którą należy dostosować do proponowanych zmian. Wszczęte zostaną więc prace nad stworzeniem rekomendacji dla państw członkowskich aby paliwa kopalne nie korzystały z zachęt finansowych, a przedsiębiorstwa w sektorach strategicznych dla czystej transformacji mogły uzyskać ulgi podatkowe.

Pozostałe zmiany

Jak wynika z CID jeszcze w 2025 r. Komisja przedstawi również kompleksowy raport z przeglądu CBAM, w którym oceni zakres rozszerzenia CBAM na dodatkowe sektory EU ETS i produkty downstream. Raport oceni również uwzględnienie pośrednich emisji we wszystkich sektorach CBAM, biorąc pod uwagę pośrednie koszty energii elektrycznej dla producentów z UE. Po zapoznaniu się z raportem Komisja dokona również przeglądu sposobu rozwiązania problemu ucieczki emisji dwutlenku węgla z towarów eksportowanych do państw trzecich, a następnie w 2026 r. zostanie przedstawiony wniosek ustawodawczy mający na celu nowelizację CBAM.

Należy również wspomnieć iż CID obejmuje surowce krytyczne które są kluczowe dla przemysłu. Komisja planuje więc ustanowić mechanizm umożliwiający europejskim przedsiębiorstwom łączenie się i agregowanie ich zapotrzebowania na kluczowe surowce, a ponadto planuje stworzyć Centrum Surowców Krytycznych.

Istotnym jest także Akt o gospodarce o obiegu zamkniętym, który planowo ma być przyjęty w 2026 r. co zapewni, że rzadkie materiały będą ponownie wykorzystywane. Celem jest, aby 24% materiałów było w obiegu zamkniętym do 2030 r.

Autorzy: Aleksandra Walczak, r. pr. Adam Wawrzynowicz, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.

POWERPOL 2025 Ogólnopolski Kongres Energetyczno-Ciepłowniczy

Aktualności, Ciepłownictwo, Elektroenergetyka, Energetyka, Klimat, OZE, , , , Możliwość komentowania POWERPOL 2025 Ogólnopolski Kongres Energetyczno-Ciepłowniczy została wyłączona

Data: 24-25 lutego 2025r.
Miejsce: Hotel Sofitel Warsaw Victoria, Warszawa
Temat Przewodni: „Rok 2025: Aktualna polityka energetyczna Państwa wobec wyzwań transformacyjnych i legislacyjnych w Europie”
Organizator: Europejskie Centrum Biznesu


Rok 2025 będzie dla polskich wytwórców i dostawców energii czasem intensywnych wyzwań związanych zarówno z bezpieczeństwem surowcowym, otoczeniem legislacyjnym, zaostrzeniem europejskiej polityki klimatycznej, zapewnieniem bezpieczeństwa operacyjnego spółek strategicznych, oraz przygotowaniem sektora do dużych inwestycji w OZE, offshore, energię jądrową, biometan i wodór.


Program najbliższej edycji Kongresu tradycyjnie obejmie zagadnienia, które staną się okazją do wymiany opinii i doświadczeń pomiędzy przedstawicielami: Rządu, największych w kraju przedsiębiorstw energetycznych i ciepłowniczych, najważniejszych organizacji branżowych, środowisk akademickich i przedstawicieli biznesu.


W gronie ekspertów pragniemy omówić kwestie wpływu otoczenia geopolitycznego na polski sektor elektroenergetyczny oraz zakres działań zaradczych pozwalających na stopniowe odchodzenie od węgla w jednostkach wytwórczych. Podczas tegorocznej edycji wprowadzamy ponownie panel prezentacyjny podczas którego będziemy przedstawiać najciekawsze innowacyjne rozwiązania dla branży elektroenergetycznej.


Szczegółowe informacje na temat Kongresu będą sukcesywnie przedstawiane na stronie www.powerpol.pl.


Zachęcamy do śledzenia naszych social media na bieżąco:
FB: https://www.facebook.com/EuropejskieCentrumBiznesu/
X (Twitter): https://x.com/ECBPL
LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/krzysztof-kara%C5%9B-b5079218

Autor: Europejskie Centrum Biznesu

Projekt Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r.

Aktualności, Elektroenergetyka, Energetyka, Gaz, Klimat, OZE, Środowisko, , , , , , , , Możliwość komentowania Projekt Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. została wyłączona

16 września 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano zapowiedź prac nad projektem Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. (numer w wykazie: IC8, aKPEiK, Krajowy Plan). Do 15 listopada 2024 r. przy użyciu udostępnionego przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska formularza można było zgłosić swoje uwagi i komentarze w związku z  przeprowadzonymi konsultacjami publicznymi.

Opracowanie ww. projektu wynika z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz. U. UE. L. z 2018 r. Nr 328, str. 1 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem państwa członkowskie Unii Europejskiej są zobowiązane do aktualizacji KPEiK co 5 lat oraz opracowania nowego KPEiK co 10 lat. Upoważnienie krajowe jest ponadto zawarte w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 266 z późn. zm.) w art. 15ab, zgodnie z którym minister właściwy do spraw energii, we współpracy z ministrem właściwym do spraw klimatu, opracowuje zintegrowany krajowy plan w dziedzinie energii i klimatu. Na temat obecnie obowiązującego Krajowego Planu pisaliśmy szerzej w jednym z naszych artykułów („Krajowy Plan na rzecz energii i klimatu na lata 2021-2030”).

Aktualizacja KPEiK stała się konieczna ze względu na przyjęcie na poziomie unijnym nowych celów i regulacji wchodzących w skład tzw. pakietu Fit for 55. Tak więc aKPEiK ma na celu wyznaczenie nowych celów klimatyczno-energetycznych Polski na 2030 r., wskazanie kierunków rozwoju sektorów paliwowo-energetycznych prowadzących m.in. do wzmocnienia bezpieczeństwa energetycznego czy też efektywnego wykorzystania krajowych surowców energetycznych.

Projekt aKPEiK składa się z części strategicznej zawierającej opis sektorów, zobowiązań i polityk oraz wyznaczającej cele na 2030 r. poprzez wskazanie 149 działań ułożonych według 5 wymiarów unii energetycznej tj.: bezpieczeństwa energetycznego, wewnętrznego rynku energii, efektywności energetycznej, obniżenia emisyjności oraz badań naukowych, innowacji i konkurencyjności. Krajowy Plan ma 6 załączników w tym 2 scenariusze prognoz klimatyczno-energetycznych, dlatego też cele będą mieć perspektywę na 2030 r., a prognozy sięgną 2040 r.

Załącznik 1 zawiera scenariusz WAM (ang. with additional measures), czyli scenariusz ambitnej transformacji, który zakłada wyjście z działaniami poza wyznaczone cele redukcyjne, a więc przyśpieszenie dekarbonizacji. Załącznik 2 czyli scenariusz WEM (ang. with existing measures) to scenariusz rynkowo-techniczny, tzw. scenariusz bazowy, odnoszący się do aktualnych działań i tempa zmian. Załącznik 1 jest nowością gdyż poprzednia wersja tj. aktualnie obowiązujący KPEiK posiadał wyłącznie scenariusz bazowy. Scenariusz bazowy do aKPEiK został opublikowany już jakiś czas temu.

Warto wspomnieć także, iż wśród załączników do aKPEiK znaleźć można odniesienie do zaleceń Komisji Europejskiej (KE, Komisja) do przedłożonego w lutym 2024 r. wstępnego, częściowego projektu (Załącznik 6). Podstawą wydania przez KE tychże zaleceń jest art. 9 rozporządzenia UE 2018/1999 o zarządzaniu unią energetyczną. Po przekazaniu projektów przez państwa członkowskie KE ocenia projekty i w ciągu 6 miesięcy może wydać zalecenia dla poszczególnych państw członkowskich, które nie są wiążące. Co więcej jeżeli nie bierze się pod uwagę zaleceń w całości lub w znacznej mierze, należy przedstawić uzasadnienie. Komisja wydała zalecenia do wstępnego projektu polskiego aKPEiK w dniu 24 kwietnia 2024 r. Łącznie sformułowano 23 zalecenia, a wśród nich znaleźć można m.in. zalecenie aby wskazać w jaki sposób polityki i środki zawarte w aKPEiK są zgodne z Krajowym planem odbudowy i zwiększania odporności (KPO), w tym rozdziałem REPowerEU.

Gaz ziemny

Gaz ziemny odpowiada za istotną część pokrycia zapotrzebowania na energię pierwotną w kraju, a zgodnie z założeniami aKPEiK popyt na ten surowiec nie ulegnie spadkowi wcześniej niż w 2030 r. W Krajowym Planie przewiduje się, że szczyt krajowego zapotrzebowania na gaz ziemny nastąpi w okresie 2025–2030 i będzie wynosić ok. 23 mld m3, natomiast w perspektywie 2040 r. zapotrzebowanie może wynieść ok. 13 mld m3.

Wśród wymienionych działań znalazło się więc zapewnienie odpowiedniego stanu i rozwoju infrastruktury gazu ziemnego. Tak jak dotychczas operator systemu przesyłowego będzie realizować zadania określane w planach rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na paliwa gazowe na okres 10 lat, natomiast operatorzy systemów dystrybucyjnych na okres 5 lat. Nie pominięto także operatora systemu magazynowania, który będzie realizował zadania związane z pojemnością instalacji magazynowych w okresie 10 lat.

Celem w obszarze dywersyfikacji dostaw gazu ziemnego będzie utrzymanie osiągniętego uniezależnienia od dostaw z jednego źródła w okresie transformacji oraz możliwości eksportowych do państw zainteresowanych wykorzystywaniem infrastruktury transgranicznej. Krajowy Plan wskazuje, że cel ten może ulec zmianie w długiej perspektywie z uwagi na spadek zapotrzebowania, przez co ryzyko przerw w dostawach gazu ziemnego zostanie wyeliminowane dzięki wydobyciu własnemu w kraju i za granicą. Kolejnym celem do 2030 r. związanym z gazem ziemnym jest utrzymanie poziomu krajowego wydobycia na możliwie stałym poziomie przy jednoczesnym rozwijaniu wykorzystania gazów zdekarbonizowanych stanowiących alternatywę dla gazu ziemnego.

Alternatywą przewidzianą w aKPEiK wpływającą na zmniejszenie importu gazu ziemnego do kraju oraz pozwalającą na zwiększenie wykorzystania krajowych źródeł energii może być jak wskazano powyżej popularyzacja produkcji gazów zdekarbonizowanych. Szczególną uwagę poświęcono więc rozpoczęciu wytwarzania biometanu, ale także produkcja wodoru.

Wodór

Wodór to gaz, który jak wskazano w aKPEiK może zapewnić istotny wkład w niskoemisyjną transformację energetyczną. Rozwój gospodarki wodorowej to nowy trend globalny, co więcej również unijna polityka klimatyczna silnie stawia na wzrost wykorzystania wodoru jako alternatywy dla paliw kopalnych. Jednym z głównych obszarów rozwoju rynku tego surowca jest wykorzystanie „zielonego” wodoru w przemyśle.

Warto dodać iż to dyrektywa RED III (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2018/2001, rozporządzenie (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady (UE) 2015/652 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. poz. 2413 z późn. zm.)) obliguje państwa członkowskie, aby wśród paliw odnawialnych stosowanych do celów związanych z energią końcową i celów innych niż energetyczne w przemyśle wodór RFNBO (ang. renewable fuels of non-biological origin)  stanowił 42% do 2030 r. i 60% do 2035 r. Według wyliczeń Ministerstwa Klimatu i Środowiska, przedstawionych w aKPEiK, Polska będzie potrzebować w 2030 r. ok. 315 tys. t wodoru RFNBO, do celów przemysłowych i transportowych. Według podanych szacunków możliwości produkcji w 2030 r. zgodnie z Polską Strategią Wodorową do roku 2030 z perspektywą do roku 2040, wyniosą ok. 193,5 tys. ton wodoru odnawialnego rocznie. Oznacza to więc iż nie będzie on pokrywał całości zapotrzebowania, a pokrycie brakujących części będzie wymagać importu. Jak wskazuje aKPEiK  aby zapewnić dostęp do wodoru odnawialnego planowana jest aktualizacja Polskiej Strategii Wodorowej do roku 2030 z perspektywą do roku 2040. Co więcej nadal rozwijane będą inicjatywy wynikające z zawartego w 2021 r. Porozumienia na rzecz budowy gospodarki wodorowej, jak również w ramach tzw. dolin wodorowych. Co więcej dyrektywa RED III wskazuje, że łączny udział wodoru RFNBO w energii dostarczonej do sektora transportu powinien wynieść co najmniej 1 pkt proc. w 2030 r. Ponownie opierając na przedstawionych szacunkach Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz prognozach, Polska ocenia takie osiągnięcie jako bardzo trudny do realizacji cel ze względu na występujący stopniowy rozwój gospodarki wodorowej. Duże znaczenie mają także bardzo restrykcyjne regulacje określające możliwość zaliczenia danej produkcji wodoru do RFBNO.

Jeśli chodzi natomiast o rozwój infrastruktury do transportu wodoru, to zgodnie z działaniami z aKPEiK zostaną opracowane przepisy określające zasady funkcjonowania rynku wodoru, sieci wodorowych oraz przesyłu i dystrybucji. W szczególności podkreślono, że określone zostanie rozporządzenie w sprawie warunków technicznych i usytuowania stacji tankowania wodoru oraz rozporządzenie w sprawie warunków technicznych i usytuowania dla sieci wodorowych, instalacji magazynowania wodoru i dla instalacji towarzyszących.

Istotnym jest iż w scenariuszu WAM przewiduje się zastosowanie „zielonego wodoru” jak brakującego ogniwa w transformacji energetycznej kraju. Zgodnie z przewidywaniami, produkcja „zielonego wodoru” stanie się znacząca po 2035 r. niemniej jednak nie wyklucza się iż wcześniejszej komercjalizacji z uwagi na dotacje tych technologii. Udział wodoru w całkowitej produkcji energii elektrycznej stopniowo ma wzrastać i osiągnąć w 2040 r. udział na poziomie ok. 6%.

Biomasa i biometan

Biometan jak wskazano w aKPEiK to oczyszczony biogaz, który jest uzdatniony do jakości gazu ziemnego i może zostać zatłoczony do sieci gazowej. Szacowany całkowity potencjał produkcji biometanu w Polsce to ok. 8 mld m3/rok. Biometan jest paliwem, który odgrywa istotną rolę w scenariuszu WAM. Analiza przeprowadzona w ramach aktualizacji Krajowego Planu zakłada uruchomienie produkcji krajowej już od 2025 r. i zastosowanie tego paliwa w różnych gałęziach gospodarki, przy czym w pierwszej kolejności jako substytut gazu ziemnego. Zużycie biometanu w 2030 r. szacuje się na poziomie 1,4 Mtoe, a następnie jego stopniowy wzrost do 3,5 Mtoe w perspektywie 2040 r.

Zgodnie z Krajowym Planem od połowy 2025 r. planuje się również uruchomienie dodatkowego wsparcia operacyjnego dla istniejących elektrowni wodnych, biomasowych i wykorzystujących odpady, dla których dotychczasowe wsparcie zostało zakończone. Ponadto wdrożony zostanie pakiet rozwiązań wspierających rozwój wykorzystania biometanu m.in. dodatkowy system wsparcia finansowego dla instalacji powyżej 1 MW przewidziany w opublikowanym projekcie ustawy o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych oraz niektórych innych ustaw (numer w wykazie Rządowego Centrum Legislacji: UD89).

Szczególne znaczenie nadaje się także biogazownią na obszarach wiejskich, gdyż pozwalają na wykorzystanie odpadów rolniczych na cele energetyczne. Ze względu na ich zalety przewidziano iż nadal wspierane będą działania związane z budową tego typu instalacji.

Wśród innych kluczowych działań  przedstawionych w Krajowym Planie znaleźć można poprawę efektywności energetycznej m.in. poprzez białe certyfikaty, ulgę termomodernizacyjną, niskoemisyjne nowe budownictwo czy też wiodącą rolę administracji publicznej w oszczędności energii. Ponadto istotnymi działaniami będzie rozwój B+R poprzez zwiększenie PKB na działalność badawczą do 2,5 % w 2030 r. Jeśli chodzi o poprawę jakości powietrza przewiduje się wycofanie węgla z gospodarstw domowych do 2040 r. oraz rozwój transportu niskoemisyjnego i publicznego.

Ministerstwo Klimatu i Środowiska przeprowadziło prekonsultacje projektu, jednakże jak wspomniano na początku nadal trwają dalsze prace nad aKPEiK, a planowane przyjęcie nastąpić ma na koniec 2024 r. oraz początek 2025 r. W związku z brakiem terminowego przyjęcia aKPEiK przez Polskę, Komisja podjęła decyzję o wszczęciu postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom w postaci przedłożenia ostatecznych zaktualizowanych KPEiK. W przypadku braku odpowiedzi w ciągu dwóch miesięcy KE będzie mogło wystosować uzasadnioną opinię.

Autorzy: Aleksandra Walczak, r. pr. Kamil Iwicki, r. pr. Adam Wawrzynowicz, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Polska ma możliwości, by znaleźć się w europejskiej czołówce producentów biogazu i biometanu

Aktualności, Elektroenergetyka, Energetyka, energia elektryczna, Gaz, Klimat, Środowisko, , , , Możliwość komentowania Polska ma możliwości, by znaleźć się w europejskiej czołówce producentów biogazu i biometanu została wyłączona

Polska dysponuje piątym co do wielkości potencjałem biomasy do produkcji biogazu wśród państw członkowskich UE, jednak liczba instalacji nad Wisłą (388) to ułamek możliwości Niemiec (ponad 10 tys. biogazowni). Nie doczekaliśmy się także ani jednej biometanowni. Jednak poparcie dla odblokowania rozwoju polskiego biosektora rośnie, co pokazała 6. edycja GREEN GAS POLAND.

W konferencji zorganizowanej przez Unię Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego (UPEBBI) wzięli udział przedstawiciele biznesu, rolnictwa, nauki, administracji samorządowej, polityki ogólnokrajowej. Co najistotniejsze: pomimo reprezentowania niekiedy całkowicie odmiennych stanowisk w większości kwestii, to w temacie wykorzystania tych najbardziej stabilnych i sterowalnych źródeł energii wszyscy mówili jednym głosem.

„Wiemy, że inwestycje biogazowe w Polsce wciąż napotykają istotne bariery, także jeżeli chodzi o ich odbiór społeczny. Jako całe środowisko chcemy wspólnie je przezwyciężać, wyjaśniając nieporozumienia funkcjonujące czy to w mediach, czy to w poszczególnych społecznościach lokalnych” – wyjaśniał Artur Zawisza, prezes zarządu UPEBBI.

Jak wskazywali uczestnicy GREEN GAS POLAND, jest to o tyle ważne, że rozwój produkcji biogazu i biometanu może znacząco wspomóc dekarbonizację – jako stabilne źródło taniej, zielonej energii w elektroenergetyce, ogrzewaniu czy transporcie. To również istotny element w budowaniu tzw. gospodarki obiegu zamkniętego.

Biogaz powstaje w wyniku rozkładu materii organicznej, czyli biomasy. Mogą nią być odpady z przemysłu spożywczego, odchody zwierzęce, nienadająca się do konsumpcji żywność czy rośliny specjalnie uprawiane w tym celu. Biometanownia pozwala oczyścić biogaz z CO2 i związków siarki – i w takiej formie może już być wtłoczony do sieci gazowej lub przy wykorzystaniu infrastruktury skraplającej zostać zamieniony w bioLNG, czyli ciekły biometan.

„Polska posiada ogromne możliwości, jeżeli chodzi o rozwój tej technologii i całej branży. Wynikają one przede wszystkim z funkcjonowania w naszym kraju prężnego rolnictwa. Jednak, aby zachować jego siłę i konkurencyjność, musimy znaleźć sposób na zbilansowanie emisji oraz śladu węglowego: a jedynym do tego narzędziem jest wykorzystanie biogazu i biometanu” – tłumaczył Dariusz Bojsza, prezes Inicjatywy dla Środowiska Energii i Ekomobilności.

Tymczasem 20 lat od uchwalenia pierwszej ustawy poświęconej OZE, moc zainstalowana w polskich biogazowniach wynosi raptem niecałe 305 MW, czyli mniej niż 1 procent całej mocy pozyskiwanej ze wszystkich odnawialnych źródeł energii.

„Tak zwany potencjał biometanu w Polsce szacujemy nawet na 6 mld m3 rocznie, co oznacza, że moglibyśmy stać się jednym z pięciu największych producentów tego cennego surowca w całej Unii. Stanowiłoby to szczególnie istotny impuls rozwojowy dla obszarów wiejskich: biogazownie i biometanownie powstają bowiem tam, gdzie jest surowiec, a więc w sąsiedztwie gospodarstw wytwarzających biomasę. Jednocześnie stabilizowałyby one lokalne systemy energetyczne” – podkreślała dr Ewa Krasuska, doradca strategiczny w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.

Inwestycje w biogaz i biometan korespondują również z celami klimatycznymi Unii Europejskiej, o czym przypominała Anna Venturini, policy manager w European Biogas Association.

„Wszystkie odnawialne źródła energii zasługują na wsparcie Wspólnoty – ale to właśnie biogaz i biometan są tymi najbardziej stabilnymi i niezawodnymi. To dlatego państwa członkowskie w zdecydowanej większości rozbudowują swą infrastrukturę w tym obszarze: produkcja biometanu i biogazu w UE tylko w latach 2018-2022 zwiększyła się dwukrotnie” – powiedziała Anna Venturini, łącząca się z gośćmi konferencji UPEBBI z Brukseli.

Harmonogram 6. edycji konferencji GREEN GAS POLAND był bardzo rozbudowany: na scenie pojawiali się kolejni prelegenci, zawiązywały się interesujące dyskusje, prezentowano wyniki najnowszych raportów oraz badań.

„Zaledwie dekadę temu Francja borykała się z podobnymi problemami, co obecnie Polska. Ale dzięki uczciwej, otwartej debacie publicznej i konsensusowi ponadpartyjnemu przeżyliśmy od tamtego czasu swoisty biogazowy boom: powstało kilkaset nowych instalacji, a w 2024 roku Francja stała się pierwszym w Europie producentem biometanu. Taka sama >>zielona rewolucja<< może udać się również w Polsce” – przekonywała Sabine Dujacquier, zastępca dyrektora generalnego w Polskiej Grupie Biogazowej-TotalEnergies.

Przykładem budowania wspólnego frontu osób i środowisk propagujących wykorzystanie olbrzymiego potencjału tkwiącego w biogazie i biometanie było podpisanie podczas konferencji listu intencyjnego pomiędzy UPEBBI a Związkiem Młodzieży Wiejskiej.

„Od dziesięcioleci działamy na rzecz rozwoju obszarów wiejskich, a ta inicjatywa stanowi integralną część naszej misji. Obu naszym organizacjom zależy na przyszłości, by polska wieś szła w dobrym kierunku zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska” – powiedział Szymon Migoń, prezes Związku.

Tradycyjnie wręczono również specjalną nagrodę Ambasadora Biogazu 2024, której laureatem został Miłosz Motyka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Jak podkreślał Artur Zawisza, kapituła doceniła zaangażowanie wiceministra we włączenie do prac rządowych, a niebawem parlamentarnych, dwóch istotnych zmian ustawowych regulujących rozwój branży biogazowej, a także otwartość resortu na dialog z inwestorami i przedsiębiorcami.

„Jestem przekonany, że nadchodzą dobre czasy dla biogazu i biometanu. Widzimy, że prawo wspierające ich wykorzystanie zyskuje poparcie wszystkich sił politycznych, co jest zasługą całego środowiska – waszej wieloletniej pracy, inicjatyw edukacyjnych, presji wywieranej na decydentów. Oprócz kontynuowania wspomnianego dialogu, będziemy dążyć do zbudowania konsensusu na lata, gwarantującego przewidywalne prawo i narzędzia wspierające inwestycje w tym sektorze” – zaznaczył wiceminister Miłosz Motyka.

Nagrodzony wiceminister klimatu i środowiska wziął udział w debacie z posłami reprezentującymi sejmowe komisje zajmujące się energią, rolnictwem i środowiskiem: Pawłem Sałkiem (PiS), Krzysztofem Mulawą (Konfederacja) i Jarosławem Sachajko (Kukiz’15) oraz Mariuszem Rukatem (pełnomocnikiem marszałka województwa mazowieckiego ds. gospodarczych i energii), którzy wyrazili wsparcie dla regulacji promujących wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej z biogazu oraz zatłaczanie biometanu do sieci gazowej. Z kolei były minister rolnictwa i gospodarki żywnościowej (w rządzie Jerzego Buzka) Jacek Janiszewski podkreślał wagę konsensusu społecznego wobec transformacji energetycznej obszarów wiejskich, o co powinny zabiegać organizacje branżowe skupione w Porozumieniu dla Biogazu i Biometanu, w tym Unia Producentów i Pracodawców Przemysłu Biogazowego i Biometanowego.

Podczas uroczystej kolacji kończącej pierwszy dzień konferencji GREEN GAS POLAND 2024 wręczono także nagrody branżowe. Otrzymali je kolejno: Biogazownia Żórawina prowadzona przez firmę Biowatt (w kategorii Biogazownia Roku), agriKomp Polska (Dostawca Biogazowy Roku), Roeslein & Associates Poland Sp. z o.o. (Innowator Roku), „Teraz Środowisko” (Portal Biogazowy Roku).

Źródło publikacji: PAP MediaRoom

Źródło grafiki: UPEBBI

ORLEN: gaz ziemny będzie paliwem pomostowym w procesie dekarbonizacji energetyki

Aktualności, Energetyka, energia elektryczna, Gaz, Klimat, , , Możliwość komentowania ORLEN: gaz ziemny będzie paliwem pomostowym w procesie dekarbonizacji energetyki została wyłączona

Gaz ziemny, w procesie dekarbonizacji energetyki, z pewnością będzie odgrywał rolę paliwa pomostowego – uważa Robert Czekaj, dyrektor wykonawczy ds. poszukiwań i wydobycia ORLEN S.A., dyrektor oddziału centralnego PGNiG w Warszawie. Podczas XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu dyrektor Czekaj poinformował, że w tym roku ORLEN prognozuje wydobycie gazu ziemnego na norweskim szelfie kontynentalnym na poziomie 4,5 mld m sześc.

Źródło: PAP MediaRoom

W Polsce energetyka podlega coraz większej dekarbonizacji. Udział węgla w produkcji energii elektrycznej w 2023 roku spadł do 63 proc., udział źródeł odnawialnych wzrósł do 27 proc., a udział gazu sięgnął 10 proc. Wyzwaniem staje się utrzymanie stabilności systemu elektroenergetycznego przy przyspieszającej dekarbonizacji, bowiem strategia Europejski Zielony Ład zakłada, że państwa UE osiągną zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto w roku 2050.

Uczestnicy panelu „Rola i znaczenie gazu ziemnego w transformacji energetycznej” podczas XXXIII Forum Ekonomicznego w Karpaczu zastanawiali się nad tym, jaką rolę w procesie dekarbonizacji odgrywać będzie gaz.

Robert Czekaj, dyrektor wykonawczy ds. poszukiwań i wydobycia ORLEN S.A., dyrektor oddziału centralnego PGNiG w Warszawie, zaznaczył, że gaz ziemny „z pewnością będzie odgrywał rolę paliwa pomostowego”.

„Jeżeli mówimy o transformacji energetycznej, to musi ona zachodzić w sposób bezpieczny. Odbiorcy przemysłowi, elektroenergetyka i gospodarstwa domowe muszą mieć pewność stabilnych dostaw źródeł energii. W sytuacji odchodzenia od węgla i rozwoju OZE gaz jest paliwem, które pozwala elastycznie bilansować system energetyczny. Kontrolujemy cały łańcuch dostaw gazu zarówno z importu, jak i własnego wydobycia” – zapowiedział dyrektor Czekaj. 

ORLEN S.A. w pozyskiwaniu gazu ziemnego opiera się m.in. na własnym wydobyciu. 

„Jest to wydobycie krajowe, które realizowane jest na poziomie ok 3,5 mld m sześc. rocznie. Zwiększamy wydobycie na norweskim szelfie kontynentalnym. Obecnie to 3,1 mld m sześc. gazu, a w tym roku nasze prognozy oscylują wokół 4,5 mld m sześc.” – zaznaczył dyrektor.

Robert Czekaj przypomniał również, że ORLEN S.A. prowadzi wydobycie gazu ziemnego w kraju, na Podkarpaciu oraz w Lubuskiem i w Wielkopolsce, i koncern widzi w tych miejscach „możliwości inwestycyjne”. 

Miłosz Motyka, wiceminister klimatu i środowiska, zaznaczył, że jego resort dostrzega rolę gazu jako wsparcia dekarbonizacji przede wszystkim w systemach ciepłowniczych. 

Duże znaczenie gazu w transformacji energetycznej w Polsce podkreśliła Agnieszka Ozga, dyrektor pionu transformacji energetycznej w Gaz-System S.A. Dodała, że transformację energetyczną trzeba zaplanować w taki sposób, żeby składowe miksu energetycznego były zdywersyfikowane. 

Prof. Jakub Kupecki, dyrektor Instytutu Energetyki – Państwowego Instytutu Badawczego, zaznaczył, że technologie gazowe są „bardzo popularne, sprawdzone i przewidywalne”, a Adam Wawrzynowicz, radca prawny z Kancelarii Wawrzynowicz i Wspólnicy oraz ekspert Izby Gospodarczej Gazownictwa, zaapelował o to, aby wykorzystując polską prezydencję w UE, która rozpocznie się w styczniu 2025 r., „wywołać dyskusję związaną z innym postrzeganiem naszej ścieżki [dekarbonizacji – PAP]” wraz z UE”.

XXXIII Forum Ekonomiczne odbywa się w Karpaczu w dniach 3-5 września 2024 r.

Źródło informacji: PAP MediaRoom

Pakiet gazowo-wodorowy opublikowany!

Aktualności, Energetyka, energia elektryczna, Gaz, Klimat, OZE, , , , , Możliwość komentowania Pakiet gazowo-wodorowy opublikowany! została wyłączona

15 lipca 2024 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane treści tzw. pakietu gazowo-wodorowego! Wprowadza on istotne zmiany prawne dla funkcjonowania rynku energii w UE i oznacza ogromne zmiany w sektorze. Na wdrożenie dyrektywy państwa członkowskie mają czas do 6 sierpnia 2026 r.

Potrzeba zmian regulacyjnych

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1788 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie wspólnych zasad rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru, zmieniająca dyrektywę (UE) 2023/1791 i uchylająca dyrektywę 2009/73/WE oraz Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1789 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie rynków wewnętrznych gazu odnawialnego, gazu ziemnego i wodoru, zmiany rozporządzeń (UE) nr 1227/2011, (UE) 2017/1938, (UE) 2019/942 i (UE) 2022/869 oraz decyzji (UE) 2017/684, a także uchylenia rozporządzenia (WE) nr 715/2009 były przedmiotem konsultacji między Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją Europejską, które zakończyły się pod koniec 2023 r. Główne zmiany dotyczą rynku gazu ziemnego i wodoru. Pakiet Gazowo-Wodorowy przyjęty został przez Parlament Europejski dnia 11 kwietnia 2024 r., a zaakceptowany przez Radę UE 21 maja 2024 r.

Na naszym portalu poruszaliśmy już kilkukrotnie to, czego należy się spodziewać w związku z przyjęciem Pakietu Gazowo-Wodorowego:

Cel nowych rozwiązań

Zaktualizowana dyrektywa skupia się głównie na dekarbonizacji sektora energetycznego oraz wprowadza nowe przepisy dotyczące praw konsumentów, operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych, dostępu stron trzecich i zintegrowanego planowania sieci, a także niezależnych organów regulacyjnych. Rozporządzenie ma zintegrować istniejącą infrastrukturę energetyczną i zwiększyć udział wodoru oraz gazów odnawialnych poprzez wysokie rabaty taryfowe. Przewiduje przepisy ułatwiające mieszanie wodoru z gazem ziemnym oraz promuje ściślejszą współpracę UE w zakresie jakości i magazynowania gazu.

Przypomnijmy najważniejsze zmiany, jakie wprowadza się w zakresie gazu ziemnego:

  • przedłużono mechanizm dobrowolnych wspólnych zakupów gazu ziemnego (AggregateEU) do końca 2025 r., z wykluczeniem przedsiębiorstw z Rosji i Białorusi;
  • wprowadzono przepisy umożliwiające 100-procentowe rabaty taryfowe dla gazu ziemnego przechowywanego w podziemnych magazynach do końca 2025 r.;
  • operatorzy systemów dystrybucyjnych muszą opracowywać plany wycofywania nadmiarowej infrastruktury gazowej, które mogą być wspólnie tworzone z firmami zajmującymi się dystrybucją wodoru.

W kontekście gospodarki wodorowej, do najważniejszych zmian należy:

  • wyodrębnienie operatorów systemów przesyłowych i dystrybucyjnych wodoru;
  • dopuszczenie odpłatnego użytkowania przez operatorów systemów dystrybucyjnych wodoru infrastruktury dystrybucji gazu;
  • obowiązek tworzenia planów rozwoju sieci gazowych i wodorowych z możliwością tworzenia wspólnych planów przez operatorów gazowych i wodorowych.

Rozporządzenie i Dyrektywa wejdą w życie 20 dni po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym UE, tj. od 4 sierpnia 2024 r. Rozporządzenie zacznie być stosowane w Państwach członkowskich od dnia 5 lutego 2025 r. Na dokonanie transpozycji dyrektywy do ustawodawstw krajowych państw członkowskich wyznaczony został termin 6 sierpnia 2026 r.