energia.edu.pl

  • energia.edu.plenergia.edu.pl
  • O portalu
    • O autorach
    • Polityka Cookies
  • Energetyka
    • Gaz
    • Elektroenergetyka
    • OZE
    • Ciepłownictwo
    • Atom
  • Klimat
  • Samorządy
  • Kontakt
  • Search

energetyka

Unijny plan działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego

2021-08-26Aktualności, Elektroenergetyka, Energetyka, energia elektryczna, Klimat, Środowiskocyfryzacja, energetyka, energia elektryczna, prawo europejskieMożliwość komentowania Unijny plan działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego została wyłączona

Komisja Europejska dnia 23 lipca 2021 r. opublikowała założenia dotyczące Planu działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego. Przyjęcie komunikatu planuje się na pierwszy kwartał 2022 r. W ramach procedury opiniowania do dnia 10 września 2021 r. można zgłaszać uwagi do inicjatywy. Plan działania ma na celu zapewnienie równoległego rozwoju transformacji energetycznej i cyfrowej.

Korzyści wynikające z cyfryzacji sektora energetycznego

Dzięki przyjęciu Planu działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego realizowane będą dwa priorytetowe obszary działalności Komisji Europejskiej: dążenie do urzeczywistnienia celów Europejskiego Zielonego Ładu oraz osiągnięcia zdolnej do sprostania wyzwaniom ery cyfrowej Europy. Komisja podkreśla, że w najbliższych latach tempo i skala zmian technologicznych na świecie znacznie wzrośnie, dlatego cyfryzacja musi stać się integralną częścią transformacji energetycznej w Unii Europejskiej na każdym etapie łańcucha dostaw energii. Jako potencjalne korzyści cyfryzacji sektora energetycznego podaje się:

  • Osiągnięcie wzrostu gospodarczego,
  • Stworzenie nowych miejsc pracy,
  • Rozwój konkurencyjności rynku,
  • Otwarcie nowych światowych rynków produktów i usług,
  • Stymulację innowacyjnych rozwiązań przez wspieranie rozwoju wiarygodnych technologii,
  • Zwiększenie elastyczności systemu energetycznego,
  • Wsparcie integracji systemu energetycznego,
  • Zwiększenie udziału obywateli, prosumentów oraz społeczności energetycznych w transformacji sektora energetycznego,
  • Zapewnienie interoperacyjności danych dotyczących energii oraz platform i usług energetycznych,
  • Zagwarantowanie przystępnych cen energii,
  • Przejście na zdecentralizowany system energetyczny oparty na bardziej rozproszonym wytwarzaniu energii,
  • Stworzenie nowego sposobu na dekarbonizację systemu energetycznego,
  • Optymalizację wykorzystania istniejącej przepustowości sieci,
  • Zwiększenie elektryfikacji do poziomu niezbędnego dla osiągnięcia neutralności emisyjnej.

Należy jednak już teraz wskazać, że cyfryzacja sektora energetycznego wiąże się z koniecznością sprostania wielu wyzwaniom – m.in. zapewnieniu cyberbezpieczeństwa czy zatrzymaniu rosnącego zużycia energii przez system IT.

Cyfryzacja sektora energetycznego w przepisach

Obecnie cyfryzacja sektora energetycznego jest uwzględniona w licznych aktach prawnych Unii Europejskiej, przede wszystkim w przepisach sektorowych. Zagadnienie to poruszono w dyrektywie 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE, w rozporządzeniu 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz w dyrektywie 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej, która będzie podlegać rewizji zapowiedzianej w komunikacie „Fit for 55”. Każdy z powyższych aktów prawnych zawiera przepisy dotyczące inteligentnych systemów pomiarowych.

Zapewnia się, że plan działania będzie wspierać wdrożenie pakietu „Czysta Energia dla wszystkich Europejczyków”, wniosków „Fit for 55” oraz rozporządzenia 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088. Jednak Plan działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego będzie realizowany przede wszystkich w ramach politycznych wyznaczonych przez dwa komunikaty Komisji Europejskiej: Impuls dla gospodarki neutralnej dla klimatu: strategia UE dotycząca integracji systemu energetycznego z 2020 r. oraz Cyfrowy kompas na 2030 r.: europejska droga w cyfrowej dekadzie z 2021 r.

Strategia UE na dotycząca integracji systemu energetycznego

Strategia ta została przyjęta przez Komisję Europejską i opublikowana w lipcu 2020 r. Dokument przedstawia wizję nowoczesnego, zintegrowanego systemu energetycznego, który jest wydajny i elastyczny. Wśród wymienionych w strategii działań, do których podjęcia zobowiązała się Komisja, podano stworzenie planu działania na rzecz cyfryzacji systemu energetycznego w celu stworzenia konkurencyjnego rynku cyfrowych usług energetycznych. Wskazano, że taki plan wesprze integrację systemu energetycznego, umożliwi dynamiczne i wzajemnie powiązane przepływy nośników energii, pozwoli na połączenie bardziej zróżnicowanych rynków z innymi rynkami oraz na dostarczenie niezbędnych danych w celu dopasowania podaży i popytu na bardziej zdezagregowanym poziomie i w czasie zbliżonym do rzeczywistego. W procesie cyfryzacji systemu energetycznego przewiduje się wykorzystanie nowatorskich czujników, zaawansowanej infrastruktury wymiany danych oraz przetwarzania danych wykorzystujących technologię dużych zbiorów danych (Big Data), sztucznej inteligencji, technologii 5G i technologii rozproszonego rejestru. Strategia została szerzej opisana w tekście Nowe strategie unijne dotyczące integracji systemów energetycznych i wodoru służące osiągnięciu neutralności klimatycznej w 2050 r.

Cyfrowy kompas na 2030 r.: europejska droga w cyfrowej dekadzie

Zgodnie z tym komunikatem proces cyfryzacji stanowi część transformacji energetycznej. Wykorzystywanie danych i technologie cyfrowe mają być niezbędne dla osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. W dokumencie tym podkreślono jednak, że aby cyfryzacja przyczyniła się do osiągnięcia neutralnej dla klimatu i odporniejszej gospodarki o obiegu zamkniętym, istotne jest tworzenie technologii cyfrowych o mniejszym śladzie środowiskowym oraz o większej efektywności energetycznej i materiałowej.

Założenia Komisji Europejskiej

Komisja, diagnozując aktualny poziom cyfryzacji sektora energetycznego, stwierdziła, że jak na razie przedsiębiorstwa energetyczne nie korzystają w pełni z potencjału technologii cyfrowej. Wynika to głównie z tego, że podmiotom sektora energetycznego brakuje wiedzy w tym zakresie, a przedsiębiorstwa IT koncentrują się na bardziej dochodowych sektorach. Komisja Europejska zaznacza, że rozwój europejskiej infrastruktury wymiany danych pozwoliłby na stworzenie konkurencyjnego rynku usług energetycznych. Cyfryzacja miałaby opierać się na wspólnej europejskiej przestrzeni danych dotyczących energii, co zostało już zapowiedziane w Europejskiej strategii w zakresie danych. Komisja zobowiąże się do wspierania rozwoju współpracy między sektorem energetycznym a cyfrowym. Plan działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego będzie dotyczył przede wszystkim energii elektrycznej, ale uwzględni też inne nośniki energii, przynajmniej przez wzgląd na integrację systemu. Już teraz Komisja wskazała możliwości finansowania działań zmierzających do realizacji planu – wykorzystywane będą do tego środki pochodzące z takich programów jak Łącząc Europę, InvestEU, Program „Cyfrowa Europa” czy Horyzont Europa.

Synergia

Komisja Europejska ma zapewnić synergię pomiędzy wprowadzanymi instrumentami prawnymi a wsparciem finansowym dla projektów wymiany danych na szczeblu krajowym i unijnym. Zwraca się przy tym uwagę na to, że podejście fragmentaryczne nie zapewni osiągnięcia oczekiwanych celów. Jako przykładową dobrą praktykę wynikającą z synergii, Komisja podaje wykorzystywanie danych z prognozy pogody i czujników, dzięki którym można obniżyć koszty konserwacji i zwiększyć wydajność turbin wiatrowych, a tym samym obniżyć koszty odnawialnych źródeł energii.

Gotowość społeczeństwa na erę cyfrową

Plan działania na rzecz cyfryzacji sektora energetycznego ma uwzględnić istniejący w Europie problem wykluczenia cyfrowego. Konsumenci, którym brakować będzie odpowiednich umiejętności, nie będą mogli korzystać w pełni ze swoich praw na zdigitalizowanym rynku.  Z tego względu w planie uwzględniona będzie promocja przyjaznych dla użytkownika narządzi czy aplikacji oraz podnoszenie kompetencji cyfrowych obywateli Unii Europejskiej. W założeniach podkreślona została zatem waga angażowania się obywateli w transformację energetyczną.

Bezpieczeństwo cybernetyczne w sektorze energetycznym

Komisja Europejska zdaje sobie sprawę, że cyfryzacja sektora energetycznego musi się odbywać z jednoczesnym poszanowaniem etyki, ochroną danych, prywatności i bezpieczeństwa cybernetycznego przy wzięciu pod uwagę specyfiki sektora energetycznego. Proces cyfryzacji z pewnością naraża system energetyczny na cyberataki i zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii. Plan ma być zgodny z obowiązującymi obecnie normami dotyczącymi cyberbezpieczeństwa oraz z kodeksem sieci w zakresie cyberbezpieczeństwa, którego przyjęcie planuje się na koniec 2022 r.

Zapotrzebowanie energetyczne sektora IT

Komisja potwierdza, że realizacja cyfryzacji sektora energetycznego może spowodować wzrost zużycia energii przez technologie informacyjno-komunikacyjne. Aby nie było to zużycie niezrównoważone, należy w sektorze IT znacznie poprawić efektywność energetyczną i przejść na bezemisyjne dostawy energii oparte na odnawialnych źródłach energii.

Autorka: Julia Fischer, Wawrzynowicz i Wspólnicy Sp. k.

Komisja Europejska opublikowała strategię na rzecz ograniczenia emisji metanu

2020-10-22Aktualności, Energetykabiogaz, energetyka, infrastruktura gazowa, KE, Komisja Europejska, metan, neutralność klimatyczna, ochrona środowiska, Program Narodów Zjednoczonych, redukcja emisji metanu, rolnictwoMożliwość komentowania Komisja Europejska opublikowała strategię na rzecz ograniczenia emisji metanu została wyłączona

Opublikowana 14 października 2020 r. strategia ma przyczynić się do realizacji unijnych celów klimatycznych. Przedstawione założenia mają w istotny sposób wpłynąć na osiągnięcie celów klimatycznych na 2030 r., celu neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz celu zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń.

Przyjęte założenia przewidują redukcję emisji metanu – gazu cieplarnianego, mającego po dwutlenku węgla, drugi największy wpływ na zmiany klimatu, poprzez prawne oraz pozalegislacyjne oddziaływanie na sektory energetyki, rolnictwa i odpadów, odpowiadające za 95% emisji gazu w skali światowej.

W sektorze energetyki strategia zakłada m. in. propozycję wprowadzenia zobowiązania do poprawy wykrywania i naprawy wycieków w infrastrukturze gazowej oraz ustanowienia przepisów zakazujących praktyk rutynowego spalania gazu w pochodni i uwalniania do atmosfery.

W zakresie rolnictwa zaproponowano przede wszystkim wymianę praktyk w zakresie innowacyjnych technologii ograniczania emisji metanu, żywienia zwierząt oraz zarządzania hodowlą. Z kolei, odpady organiczne, pozostałości komunalne i rolnicze niezdatne do recyklingu mogłyby, zgodnie z założeniami strategii, zostać wykorzystane do produkcji biogazu, biomateriałów i biochemikaliów.

Celem redukcji emisji metanu w sektorze odpadów, w 2024 r. Komisja ma dokonać przeglądu dyrektywy w sprawie składowania odpadów oraz podjąć działania usprawniające gospodarowanie gazem wysypiskowym, ograniczenie jego wpływu na środowisko, a także wykorzystanie potencjalnych zysków energetycznych.

Ponadto, kluczowe działanie ponadsektorowe, wskazane w strategii, stanowi poprawa pomiarów i raportowania emisji metanu. Komisja postuluje utworzenie międzynarodowego obserwatorium emisji metanu współpracując z Programem Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, Koalicją na rzecz Klimatu i Czystego Powietrza oraz Międzynarodową Agencją Energetyczną. Nadzorowanie miałoby przebiegać w oparciu o program satelitarny Copernicus, wykrywający źródła nieproporcjonalnie wysokich emisji w skali globalnej oraz identyfikujący największe wycieki.

autor: Daria Pajdowska, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Zmiana definicji małej instalacji OZE jako czynnik mający wesprzeć rozwój inwestycji w odnawialne źródła energii

2020-09-08Aktualności, Energetyka, OZEDyrektywa RED II, efektywność energetyczna, elektromobilność, energetyka, energia elektryczna, KE, Komisja Europejska, koncesja, krajowy cel ogólny, mała instalacja OZE, neutralność klimatyczna, nowa definicja małej instalacji OZE, nowelizacja, obowiązek koncesyjny, odbiorca końcowy, oze, prawo energetyczne, transformacja energetyczna, Unia Europejska, UREMożliwość komentowania Zmiana definicji małej instalacji OZE jako czynnik mający wesprzeć rozwój inwestycji w odnawialne źródła energii została wyłączona

Trwają prace nad projektem nowelizacji [1] ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Zaproponowane zmiany stanowią próbę odpowiedzi na oczekiwania branży oraz zobowiązania wynikające z prawa unijnego.

Jedna z najistotniejszych kwestii dotyczy nowego brzmienia definicji małej instalacji OZE [2] . Zmiana dotyczy podniesienia górnego progu łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej z 0,5 MW do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu z 0,9 MW do 3 MW instalacji, co bezpośrednio wpływa na ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla istotnej części podmiotów rynku. Nowelizacja potwierdza również dotychczasową praktykę dotyczącą sposobu określania łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej instalacji OZE.

Zaproponowane zmiany odnoszą się ponadto do wydłużenia terminów określonych w Ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii („Ustawa OZE”). Zgodnie z założeniami, do dnia 30 czerwca 2045 roku ma zostać wydłużony maksymalny okres:

  1. obowiązywania mechanizmu rozliczeń „opustu” w ramach systemu prosumenckiego;
  2. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej przez mikroinstalacje OZE działające poza systemem prosumenckim;
  3. obowiązku zakupu niewykorzystanej energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemów FIT oraz FIP;
  4. obowiązku zakupu energii elektrycznej po stałej cenie albo prawa do dopłaty do ceny rynkowej energii elektrycznej w ramach systemu aukcyjnego (Postulat przedłużenia systemu aukcyjnego jest argumentowany ciągłością korzystania ze sprawdzonego i znanego interesariuszom rozwiązania).

Jak wynika z załącznika do Dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych („Dyrektywa OZE”), określającego krajowe cele ogólne w zakresie udziału energii z OZE w końcowym zużyciu energii brutto w  2020 r., Polska została zobowiązana do osiągnięcia w miksie energetycznym krajowego celu na poziomie 15 %. Zdaniem ekspertów realizacja powyższego planu nie jest możliwa, nawet po uwzględnieniu inwestycji zrealizowanych w ramach systemu aukcyjnego w latach 2018 – 2020.[1] Co prawda sama Dyrektywa OZE nie nakłada sankcji za niezrealizowanie jej założeń, jednak niespełnienie wyznaczonego celu może rodzić dla kraju negatywne skutki finansowe, w tym wynikające z konieczności dokonania transferu statystycznego , którego koszt został oszacowany przez Najwyższą Izbę Kontroli w granicach 8 mld zł.[2]

Celem zminimalizowania potencjalnych negatywnych skutków niewypełnienia unijnych założeń przez Polskę oraz w odpowiedzi na apel podmiotów działających w branży energetycznej, zaproponowano zmianę treści ustawy OZE. Zgodnie z prezentowanymi propozycjami podmiotów z branży energetycznej, pilna potrzeba reform dotyczy przede wszystkim obniżenia progu koncesyjnego dla małych instalacji OZE poprzez rezygnację z obowiązku uzyskania koncesji przez wszystkie OZE o mocy do 1 a nawet 50 MW. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w branży, wymóg koncesji w przypadku urządzeń o mocy większej niż 0,5 MW nie odpowiada definicji działalności koncesjonowanej. Zdaniem ekspertów, zważywszy na istotę takowej działalności jako mającej szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa lub obywateli albo ważny interes publiczny, obowiązek koncesyjny obejmujący wytwarzanie energii z instalacji o mocy w granicach 500 kW – 1 MW, wydaje się całkowicie nieuzasadniony, szczególnie uwzględniając produktywność instalacji tego rodzaju, która zazwyczaj nie przekracza 1100 MWh rocznie.[3]

Aktualny stan prawny zdaje się nie odpowiadać także ustawodawstwu unijnemu w przedmiotowym zakresie. W treści Dyrektywy 2018/2001 w sprawie promowania stosowania energii z odnawialnych źródeł energii („Dyrektywa RED II”) wskazano bowiem, że państwa członkowskie powinny podjąć właściwe kroki, aby zapewnić obiektywność, przejrzystość i proporcjonalność przepisów dotyczących wydawania koncesji, a charakter poszczególnych technologii OZE powinien być w pełni uwzględniony w przepisach.[4]

Zgodnie z założeniami, projektowane zmiany mają ograniczyć obowiązki koncesyjne dla przedsiębiorców, którzy wykonują działalność gospodarczą w zakresie instalacji OZE. Jedną z kluczowych zmian jest modyfikacja definicji „małej instalacji OZE” poprzez podniesienie górnego progu łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej z 50 kW do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu z 0,9 MW do 3 MW instalacji, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i nie większa niż 1 MW. Zmiana ta ma bezpośrednio wpłynąć na ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla istotnej części podmiotów rynku energii, bowiem wytwarzanie energii elektrycznej z małej instalacji nie podlega obowiązkowi uzyskania koncesji.

Przyjęcie projektu ustawy może przynieść dodatni skutek również ze względu na  spodziewane usprawnienie procedur administracyjnych, co miałoby być szczególnie korzystne dla podmiotów korzystających z systemu aukcyjnego. Zyskać mógłby przede wszystkim sektor fotowoltaiczny. Zgodnie z szacunkami Instytutu Energii Odnawialnej, w związku z przeprowadzonymi dotychczas aukcjami w koszyku wiatrowo-fotowoltaicznym, ilość projektów o jednostkowej mocy do 1 MW, dla których zabezpieczono prawa do sprzedaży, oscyluje w granicach 1,7 tys., przy czym ich łączna moc wynosi około 1,66 GW.

Obecnie, aby rozpocząć sprzedaż inwestorzy muszą uzyskać koncesję, co zważywszy na ilość składanych wniosków jest problematyczne. Nieuzyskanie koncesji, a tym samym nierozpoczęcie sprzedaży energii w ciągu trzech lat wiąże się dla inwestora z konsekwencjami w postaci utraty kaucji oraz wyłączeniem możliwości udziału w systemie aukcyjnym przez kolejne trzy lata, co znacząco podwyższa ryzyko rozwoju tego sektora.[5] Tym samym, zmniejszenie biurokratyzacji poprzez ograniczenie obowiązku koncesyjnego dla przedmiotowej grupy wytwórców może okazać się swoistym „odblokowaniem”.

Liberalizacja przepisów dotyczących koncesji, jako próba odpowiedzi na potrzeby rozwijającego się rynku może okazać się realnym wsparciem dla sektora odnawialnych źródeł energii w Polsce. Zniesienie obowiązku koncesyjnego dla instalacji o łącznej mocy zainstalowanej – do 1 MW oraz mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu – do 3 MW, stanowiłoby dostosowanie do przepisów prawa unijnego oraz korzystnie wpłynęłoby na spójność prawa polskiego. Ograniczający ryzyko skutek usprawnienia administracyjnego zdaje się być cenny ze względu na spodziewaną stagnację w sektorze, szczególnie w obliczu dążeń do realizacji krajowego celu OZE. Mimo to, Polska nadal jest daleka od realizacji celów Dyrektywy RED II, a postulaty branży jedynie wybiórczo zostały wzięte pod uwagę. Nie uwzględniono m.in. postulowanego w konsultacjach do nowelizacji ustawy z 2019 roku, wsparcia dla biometanu.


[1] https://www.cire.pl/item,195211,13,0,0,0,0,0,cel-oze-na-2020-co-sie-stanie-jesli-polska-go-nie-osiagnie.html

[2] Najwyższa Izba Kontroli., Informacje o wynikach kontroli „Rozwój sektora odnawialnych źródeł energii” https://www.nik.gov.pl/plik/id,18357,vp,20955.pdf

[3]https://www.gramwzielone.pl/trendy/102797/wisniewski-6-postulatow-do-tegorocznej-nowelizacji-ustawy-o-oze-01, https://www.gramwzielone.pl/energia-sloneczna/102708/pses-wpis-do-rejestru-malych-instalacji-zamiast-koncesji-dla-farm-pv-do-1-mw, dostęp z dnia 13.08.2020 r.

[4] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych., art. 15 pkt 1 lit. b., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=EN, dostęp z dnia 17.08.2020 r.

[5] https://www.gramwzielone.pl/trendy/102803/odnawialne-zrodla-energii-do-1-mw-dostana-zwolnienie-z-koncesji, dostęp z dnia 17.08.2020 r.

autor: Daria Pajdowska, Wawrzynowicz & Wspólnicy sp. k.

Kolejny raport Prezesa URE dotyczący działalności w sektorze energetyki z propozycją zmian w obszarze energetyki

2019-08-20Aktualności, Energetykaenergetyka, energia elektryczna, gaz zaazotowany, grupy taryfowe, informacje o zamierzeniach inwestycyjnych, operator systemu dystrybucyjnego, operator systemu magazynowania, OSD, OSP, paliwa gazowe, Prezes URE, prosumenci, Raport URE, sankcje karne, sektor energetyczny, URE, ustawa o OZE, wytwarzanie energii, zmiany legislacyjneMożliwość komentowania Kolejny raport Prezesa URE dotyczący działalności w sektorze energetyki z propozycją zmian w obszarze energetyki została wyłączona

Już po raz piąty na stronie URE opublikowano raport obejmujący tematykę sektora energetyki (dalej: Raport). Najnowsze wydanie zawiera w szczególności informacje o warunkach gospodarowania w zakresie działalności w dziedzinie energii elektrycznej i paliw gazowych oraz  ocenę planów rozwoju OSP i OSD w odniesieniu do przyszłego bezpieczeństwa zaspokojenia zapotrzebowania na energię elektryczną i paliwa gazowe. W Raporcie ponadto zasygnalizowano potrzebę wprowadzenia istotnych zmian w przepisach obejmujących sektor energetyki.

Dokument został podzielony na 3 części.

Pierwsza część zawiera informacje dotyczące gromadzenia i przekazywania do Komisji Europejskiej informacji o projektach inwestycyjnych firm krajowych sektora energetyki oraz monitorowania funkcjonowania systemu elektroenergetycznego i gazowego.

W części drugiej, dokonano oceny warunków podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania, przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej i paliw gazowych.

Trzecia część stanowi natomiast zestawienie propozycji zmian legislacyjnych. W Raporcie zasygnalizowano bowiem potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych, które objęłyby poszczególne gałęzie sektora energetycznego.

Postulowane zmiany dotyczą m. in. usunięcia kompetencji Prezesa URE do badania planów inwestycyjnych wytwórców energii elektrycznej, o których mowa w art. 16 ust. 20 i 21 Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawa energetycznego (Dz. U. z 2019 r. poz. 755 t.j., dalej: Prawo energetyczne, PE). Obecnie, Prezes URE przy realizacji zadań w zakresie monitorowania bezpieczeństwa dostarczania energii elektrycznej, co dwa lata przeprowadza badanie planów inwestycyjnych wytwórców energii elektrycznej, którzy wypełniają obowiązek sporządzania i przedkładania 15-letnich prognoz, zgodnie z dyspozycją art. 16 Prawa energetycznego.

URE trafnie dostrzegł, że faktycznie obowiązek składania informacji o zamierzeniach inwestycyjnych składa Prezesowi URE jedynie 5% koncesjonowanych przedsiębiorstw energetycznych w obszarze wytwarzania energii elektrycznej, co w konsekwencji daje jedynie częściową wiedzę o sytuacji na rynku energetycznym. Tym samym, dokonywana analiza danych i informacji, jak również wnioski końcowe są opierane na informacjach, które nie dają pełnego obrazu rzeczywistości i mogą prowadzić do istotnych rozbieżności wobec stanu faktycznego i potrzeb inwestycyjnych w sektorze energii elektrycznej.

Postulowane zmiany obejmują również przepisy dotyczące rozliczania prosumentów i dotyczą zasadniczo dwóch obszarów.

Pierwszy obszar zmian obejmuje zasady rozliczeń prosumentów korzystających z instalacji trójfazowej. W Raporcie zasygnalizowano, że obecnie przedsiębiorstwa energetyczne stosują różne rozwiązania układowe, które doprowadzają finalnie do odmiennych efektów finansowych i rodzą liczne skargi ze strony prosumentów.

Drugi obszar proponowanych zmian obejmuje zasady rozliczania prosumentów, którzy korzystają z wielostrefowych grup taryfowych, w szczególności G12. Podobnie jak w pierwszym przypadku, powodem niezadowolenia prosumentów jest różnorodność w zakresie sposobu rozliczeń przez przedsiębiorstwa energetyczne, w szczególności w zakresie sposobu pomiaru i bilansowania energii wytwarzanej i pobieranej z sieci.

Kolejnym punktem objętym propozycją zmian URE jest krajowy plan ograniczeń. Zdaniem Prezesa URE, krajowy plan ograniczeń powinien zostać doprecyzowany i usystematyzowany. W szczególności dostrzegalna jest potrzeba doprecyzowania definicji, ustalenia wartości mocy bezpiecznej oraz terminów realizacji. Zmiany powinny również objąć kwestie odpowiedzialności za poszczególne czynności. W Raporcie zasygnalizowano również potrzebę zmian w przepisach rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła z uwagi na liczne luki i niespójności w obecnie obowiązujących przepisach.

Prezes URE sygnalizuje również konieczność zmiany przepisów dotyczących niezastosowania się odbiorców do ograniczeń, które nakładają na nich przepisy Prawa energetycznego. Zgodnie z brzmieniem art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, na odbiorców, którzy nie dostosowali się do wprowadzonych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, wprowadzonych przez PSE S. A. nakładane są kary pieniężne. Celem potencjalnych zmian jest uniknięcie dodatkowego ryzyka związanego z niestosowanie się odbiorców do ograniczeń, na wypadek ich wprowadzenia w przyszłości, z uwagi na liczne rozbieżności w judykaturze.

Propozycja zmian obejmuje również sektor gazownictwa, gdzie – zgodnie z opinią Prezesa URE wyrażoną w Raporcie – powinno się dążyć do stworzenia płynnego rynku w obszarze bilansowania gazu zaazotowanego, odnośnie które powinien zostać wprowadzony obowiązek sprzedaży na giełdzie towarowej. URE zwraca uwagę również na potrzebę wprowadzenia przepisów, które przyznawałyby Prezesowi URE kompetencję do zatwierdzania instrukcji i regulaminów dla operatora systemu magazynowania i operatora systemu skraplania paliw gazowych. W Raporcie podkreślono, iż wprowadzenie ww. obowiązku umożliwi wpływanie na realizację ze strony operatorów zasady niedyskryminacyjnego dostępu stron trzecich, zasad przyłączania do instrukcji oraz zarządzania ograniczeniami systemowymi. Co istotne, obowiązki te ułatwią proces monitorowania przez organy URE wypełniania przez poszczególnych operatorów obowiązków, które wynikają z przepisów rozporządzenia PE i Rady (UE) nr 715/2009z 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1775/2005 (Dz. U. UE L 2009.211.36 z późn. zm.).

Konieczność zmian URE dostrzega również w zakresie sankcji karnych w obszarze gazownictwa, a dokładniej w zakresie odpowiedzialności za naruszenie rozporządzeń regulujących funkcjonowanie runku gazu ziemnego.

Propozycje zmian obejmują również przepisy dotyczące operatorów systemów gazowych – OSP i OSD, a dokładniej procedury ich wyznaczania. Zasygnalizowano potrzebę ułatwienia uzyskania statusu OSP bądź OSD w przypadku uzyskania odpowiedniej koncesji. Obecnie, procedura uzyskania statusu jednego z ww. podmiotów przebiega dwuetapowo – konieczne jest uzyskanie odrębnej decyzji administracyjnej w zakresie samej koncesji oraz w zakresie statusu operatora systemu. W celu zoptymalizowania procedury administracyjnej, zaproponowano połączenie dwóch ww. czynności i wprowadzenie możliwości uzyskania pełnych uprawnień do świadczenia usług dystrybucji lub przesyłu w ramach jednego postępowania kończącego się wydaniem jednej decyzji administracyjnej. Powyższe jest zasadne ze względu na fakt, iż już uzyskanie określonej koncesji powinno być warunkowane również spełnieniem przez wnioskodawcę kryteriów, które umożliwiałyby wyznaczenie go jako operatora dane systemu gazowego.

Raport zawiera również informację o potrzebnie wprowadzenia zmian Prawa energetycznego w zakresie obowiązków poszczególnych operatorów obszaru gazownictwa. Wskazuje się, że obecne uregulowanie obowiązków operatorów na gruncie jednego przepisu (art. 9c PE) jest niewystarczające i niepraktyczne. Prezes URE postuluje również rozszerzyć obowiązki operatorów gazowych o te, które na gruncie art. 9c ust. 3 pkt 9a lit. f) PE dotyczą operatorów elektroenergetycznych w zakresie publikacji na stronie internetowej oraz udostępniania do publicznego wglądu w siedzibach listy sprzedawców, informacji o sprzedawcy z urzędu działającego na terenie danego OSD oraz wzorców umów zawieranych z użytkownikami systemu.

Regulator postuluje ponownie o dokonanie zmian w zakresie przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii. Zaproponowano dokonanie wyraźnego rozdzielenia zasad dotyczących przyłączania odbiorców od zasad dotyczących przyłączania jednostek wytwórczych, w tym również OZE do sieci.

W szczególności, zasygnalizowano potrzebę zmiany art. 7 ust. 5 Ustawy o OZE, który określa publicznoprawny obowiązek finansowania przez przedsiębiorstwa energetyczne zajmujące się przesyłaniem i dystrybucją energii elektrycznej realizacji i finansowania budowy i rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o przyłączenie, m. in. na warunkach i zasadach określonych w założenia i planach gminnych. Zmiany w szczególności powinny wprowadzić odesłanie od niniejszego przepisu do art. 16 PE oraz zapewnić jednoznaczną interpretację art. 7 ust. 5 Ustawy o OZE przez wskazanie, że publicznoprawny obowiązek finansowania, o którym mowa w niniejszym przepisie dotyczyłby tych inwestycji, które zostały umieszczone w planach zaopatrzenia, o których mowa w art. 20 PE.

Poza zmianami stricte w obszarze gazownictwa i elektroenergetyki, w Raporcie podkreślono również konieczność ujednolicenia przepisów w obszarze energetyki oraz doprecyzowania, szczególnie w zakresie regulacji koncesjonowania, przepisów o zabezpieczeniach majątkowych (art. 38 PE), przepisów karnych oraz wprowadzenia z mocy prawa wygaśnięcia koncesji w przypadku niepodjęcia albo zaprzestania działalności w obszarze nią objętym. Zasygnalizowano również potrzebę wprowadzenia zapisów, które przeciwdziałałyby nieuczciwym praktykom sprzedawców podczas sprzedaży bezpośredniej w gospodarstwach domowych.

Rozbudowana analiza zmian, które proponuje URE wynika z wieloletniej praktyki i obserwacji rynku energetycznego. Ma ona w szczególności charakter sygnalizacyjny wobec obecnie obowiązujących przepisów, których stosowanie przysparza przedsiębiorstwom energetycznym wielu problemów z uwagi na ich nieprecyzyjność i brak uregulowań istotnych obszarów w zakresie elektroenergetyki, gazownictwa i innych.

Autor: Joanna Nowak, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp.k.

Raport Komisji Europejskiej o cenach i kosztach energii

2019-01-23Aktualności, Energetykaceny energii, energetyka, energia elektryczna, Komisja Europejska, koszty energii, paliwa kopalneMożliwość komentowania Raport Komisji Europejskiej o cenach i kosztach energii została wyłączona

Dnia 9 stycznia 2019 r. Komisja Europejska opublikowała dokument w sprawie cen i kosztów energii w Europie – Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno – Społecznego i Komitetu Regionów. Raport zawiera szczegółowe dane i analizy trendów cen i kosztów energii tj. energii elektrycznej, gazu i produktów naftowych zarówno w odniesieniu dla gospodarstw domowych jak i przemysłu w UE.

Zdaniem Komisji Europejskiej, ceny energii jak i jej całkowity koszty są istotne dla zrozumienia kwestii przystępności cenowej i konkurencyjności w odniesieniu do europejskich gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Podkreślenia wymaga, że pomimo braku możliwości wpływania na ceny paliw kopalnych, zmniejszenie kosztów jest realnie możliwe dzięki podjęciu próby zmniejszania zużycia i zmiany rodzaju zużywanej energii.

Sprawozdanie Komisji zawiera skondensowane informacje co do mechanizmów spadku i wzrostu cen na różnych rynkach i dla różnych paliw.

TRENDY CEN ENERGII

Trzeci raport na temat cen i kosztów energii w krajach UE zawiera przede wszystkim informacje o obecnym poziomie cen hurtowych i detalicznych energii.

Komisja w sprawozdaniu przedstawiła m. in. analizę cen energii elektrycznej i jej zmiany w latach 2008 – 2018. Należy nadmienić, że na ceny energii elektrycznej wpływ mają liczne czynniki zewnętrzne zarówno o charakterze krajowym jak i regionalnym tj. podatki i obciążenia, opłat sieciowych, a także ceny paliw kopalnych.

Obecnie na hurtowym rynku energii elektrycznej postępuje proces łączenia rynków i zwiększania połączeń międzysystemowych, dzięki czemu dochodzi do stopniowego ujednolicania cen. Podkreśla się jednak, że pomimo coraz większego udziału OZE w ogólnej produkcji energii, stale trendy cenowe są zdominowane przez ceny węgla i gazu, co widać w szczególności przy odniesieniu realnych cen energii elektrycznej w UE do cen w USA, Kanadzie, czy Rosji, gdzie ceny hurtowe energii elektrycznej są niższe niż na terenie UE.

Analiza cen detalicznych dla gospodarstw domowych w UE wykazała natomiast, że w 2017 roku doszło do ich obniżenia po raz pierwszy od 2008 r. Sytuacja ta jest konsekwencją zatrzymania procesu wzrostu opłat sieciowych oraz podatków i obciążeń, co w szczególności jest skutkiem coraz większego udziału OZE w katalogu źródeł energii. Pozytywna zmiana ma miejsce również w odniesieniu do niekonsumenckich cen, które ulegają obniżeniu z uwagi na zmniejszanie się składników cen energii, wśród których istotne są liczne zwolnienia podatkowe oraz niższe opłaty sieciowe.


Na ceny gazu mają wpływ światowe ceny paliw kopalnych, w tym ropy naftowej oraz zmiany globalnego popytu na nie i globalnej podaży.


W raporcie wskazano na znaczące rozszczepienie cen gazu po roku 2011, które dopiero od 2014 roku zaczęły stopniowo się obniżać, głównie pod wpływem rozwoju światowych rynków skroplonego gazu ziemnego (LNG) oraz innych produktów. Ożywienie gospodarcze ostatnich lat i rosnące ceny ropy naftowej spowodowały jednak wzrost cen gazu.

Komisja w raporcie podkreśliła, że ceny na rynku gazu nie kształtowały się w latach 2008 – 2018 na jednolitymi poziomie. Odnotowane w okresie 2011-2014 zróżnicowanie cen gazu ulega obecnie stopniowemu zmniejszeniu w szczególności ze względu na stosowanie niższych stawek podatkowych dla przedsiębiorstw oraz gospodarstw domowych w państwach członkowskich, gdzie gaz stanowi główne źródło ogrzewania. Z tego względu ceny detaliczne są determinowane cenami hurtowymi, w których składnik energii stanowi do 80 % ceny. W ujęciu bezwzględnym składnik energii zmniejszył się o 2,4 % rocznie w przypadku odbiorców przemysłowych, a jego rozpiętość zmniejszyła się w ostatniej dekadzie o 11 %, co jest następstwem tworzenia jednolitego europejskiego rynku gazu. W raporcie odnotowano również, że niższe podatki i obciążenia są nakładane na dużych przemysłowych odbiorców energii.

Komisja odnotowała w raporcie także aktualny wzrost cen ropy naftowej, które w latach 2014 – 2016 ulegały nieznacznemu obniżeniu. Wzrost cen ropy naftowej zdaniem Komisji, jest konsekwencją czynników o charakterze globalnym, tj. wzrostu popytu, decyzji strategicznych OPEC, napięcia na Bliskim Wschodzie, ogłoszenia amerykańskich sankcji nałożonych na Iran oraz zmian kursu walutowego.

Odmiennie niż na rynku hurtowym ropy naftowej, dostrzegalna jest stabilność cen na rynku detalicznym, która jest spowodowana stosunkowo wysokim udziałem podatków w cenach, co łagodzi niejako skutki zmienności cen ropy naftowej. Obecnie jednak dostrzega się również wzrost ceny detalicznej.

Zmienność cen energii na rynku europejskim, a w szczególności ich wzrost, zdaniem Komisji wiąże się z koniecznością rozwoju efektywności energetycznej oraz przyspieszeniem działań zmierzających w kierunku dekarbonizacji i transformacji energetycznej, której podstawą jest unijna polityka klimatyczno-energetyczna.

KOSZTY ENERGII

Komisja celem zbadania rynku energetycznego dokonała również szczegółowej analizy charakteru kosztów zarówno w odniesieniu do gospodarstw domowych jak i przedsiębiorstw.

Zasadniczo, na bilans handlowy UE bardzo duży wpływ ma import paliw kopalnych, od którego rynek unijny jest w dużym stopniu uzależniony. Komisja dostrzega, że pomimo faktu, iż wydatki na energię spadły wraz ze spadkiem światowych cen ropy i gazu, zaczęły jednak wzrastać ponownie wraz ze wzrostem cen. Zdaniem Komisji, zwiększeniu stabilności kosztów energii może służy wprowadzenie możliwości rozliczania transakcji dotyczących importowanych produktów energetycznych w euro, a nie jak to ma miejsce dotychczas – w dolarach. Komisja powołała się jednocześnie na Komunikat z dnia 5 grudnia 2018 r.: „W kierunku wzmocnienia międzynarodowej roli euro”, w którym podkreślono, że rozliczanie się przez przedsiębiorstwa prowadzące działalność w jednym ze strategicznych sektorów jakim jest energetyka w dolarach rodzi ryzyko walutowe i polityczne, tj. sankcje międzynarodowe, które mają bezpośredni wpływ na transakcje denominowane w dolarach.

W odniesieniu do gospodarstw domowych, obecnie wydatki na energię nadal oscylują na wysokim poziomie. Komisja wskazuje, że wzrost konkurencji na rynku detalicznym energii docelowo doprowadzi do coraz większych korzyści wobec wszystkich gospodarstw domowych, w tym również tych najuboższych. Pozytywnie odniesiono się do wprowadzanych w niektórych krajach unijnych umów z dynamicznym ustalaniem cen, które wykorzystują nowe technologie w celu zapewnienia elastycznej i rynkowej metody ustalania cen przez automatyzację usług i wykorzystanie inteligentnych liczników, co finalnie doprowadzi do wzmocnienia pozycji gospodarstw domowych i zwiększenia oszczędności w ujęciu rocznych wydatków rzędu 22-70 % składnika dostaw energii. Zmniejszeniu wydatków gospodarstw domowych na pokrycie kosztów energii ma towarzyszyć również sukcesywne wdrażanie polityki efektywności energetycznej oraz remonty i budowa domów zgodnie z tym duchem przy udziale unijnych i krajowych systemów finansowania.

Komisja podkreśla również konieczność monitorowania kosztów energii ponoszonych przez europejskie przedsiębiorstwa. Obecnie dostrzegalny jest spadek udziału kosztów energii w kosztach produkcji w zdecydowanej większości sektorów badanych w latach 2008 – 2015, w szczególności wysokie spadki można zaobserwować w sektorach energochłonnych (w szczególności w sektorze stalowym, rafineryjnym, papierniczym, transportu lądowego, prądu i gazu, rolnictwie). Nadal jednak istnieją sektory energochłonne, w których koszty energii ulegają systematycznemu wzrostowi, co można zaobserwować m. in. w sektorze cementu, produktów zbożowych, tartaków i chemikaliów. Łączna kwota kosztów energii w badanych sektorach, zgodnie z przedstawionymi danymi spadła o 8 % w latach 2010-2015. Badania Komisji względem dostępnych sektorów wykazały, że udział kosztów energii w kosztach produkcji w UE jest zwykle wyższy niż w Azji (Japonia, Korea Południowa) i porównywalny z poziomem w USA. W przypadku badanych sektorów, poziom energochłonności utrzymuje się na niższym poziomie niż w Chinach i Turcji, a na porównywalnym poziomie w USA. Powyższe ustalenia nie stanowią zasady.

Komisja wskazuje, że pomimo istotnej poprawy w zakresie energochłonności przemysłu UE i spadku kosztów energii, konieczne jest wprowadzenie innowacyjności w przemyśle i jego stałej dekarbonizacji.

DOCHODY RZĄDOWE Z OPODATKOWANIA ENERGII I SUBSYDIOWANIE ENERGII

Komisja Europejska podkreśla istotną rolę opodatkowania energii w gospodarce. Zapewnia to nie tylko istotne dochody do budżetu ogólnego, ale również zmniejsza skutki zmienności cen paliw kopalnych, co w konsekwencji chroni konsumentów i przedsiębiorców. Podatki służą również do wzmocnienia sygnałów cenowych, mających docelowo zniechęcić do pewnych zachowań, tj. nadmiernego zużycia paliw zanieczyszczających środowisko. Istotne jest również, że dodatkowe przychody rządu mogą niejako służyć dotowaniu zmian w dziedzinach, z którymi rynek energii nie radzi sobie odpowiednio. Zgodnie z danymi Eurostatu, w 2016 r. podatki od energii  pobierane przez państwa członkowskie UE wynosiły 280 mld euro, co stanowi 4,7 % całkowitych przychodów z podatków.

W kontekście obowiązku podatkowego, istotne są również subsydia generowane w stronę sektora energetycznego, polegające nie tylko na wsparciu finansowym ale również regulacyjnym. Komisja aprobuje podejmowane przez państwa członkowskie próby pobudzania innowacji w zakresie nowych sektorów, materiałów lub procesów technologicznych w szczególności w kontekście dekarbonizacji i transformacji energetycznej. Komisja jednak apeluje, aby zaprzestać stosowania nieefektywnych dopłat do paliw kopalnych, które są hamulcem do wprowadzania czystej energii.

Z zebranych informacji wynika, że w ostatnich latach głównym beneficjentem europejskich subsydiów był sektor energetyczny, na który poświęcono w 2016 r. 102 mld euro, co stanowi ponad 60 % kwoty całkowitej subsydiów UE. W dalszej kolejności beneficjentem był sektor mieszkaniowy (24 mld euro), energochłonny przemysł wytwórczy (18 mld euro) i transport (13 mld euro). Przyczyną wzrostu subsydiów były przede wszystkim wysokie dotacje na OZE, które w 2016 r. wynosiły 76 mld euro.

Powyższe dane wskazują na realizację założeń porozumienia paryskiego poprzez wdrażanie licznych środków służących dekarbonizacji i zwiększaniu innowacyjności w sektorze energetycznym, gospodarstw domowych oraz transporcie.

CENY, KOSZTY I INWESTYCJE

Komisja w raporcie dokonała również oceny roli, jaką odgrywają ceny energii w zapewnianiu przedsiębiorstwom energetycznym przychodów na pokrycie ich kosztów i inwestycji. Komisja podkreśliła, że obecnie pomimo wahań i podwyżek cen, na rynku energetycznym wzrasta poziom konkurencyjności, a co za tym idzie innowacyjności i inwestycji. Sytuacja ta powoduje, że rynek nie jest w stanie w pełni zapewnić finansowania inwestycji, a ceny energii nie zawsze są wystarczające by pokryć koszty. Z tego względu, dokonano analizy trendów cen energii i paliw w stosunku do kosztów inwestycji energetycznych, zwłaszcza w odniesieniu do tzw. uśrednionego kosztu energii elektrycznej.

W konkluzji wskazano, że rosnący udział OZE przy jednoczesnym sukcesywnym zmniejszaniu kosztów tego typu technologii i rozwijającym się europejskim rynku gazu docelowo mają doprowadzić do coraz większych przychodów, które będą pokrywać koszty inwestycji w zakresie nowych zdolności wytwórczych w kolejnym dziesięcioleciu. Jednocześnie podkreśla się, że coraz trudniej będzie pokryć koszty zdolności wytwarzania energii elektrycznej z paliw kopalnych.

Analiza doprowadziła również do dodatkowych wniosków, zgodnie z którymi inwestycje w najbardziej zaawansowane technologie wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych będą wymagać mniejszej niż dotychczas pomocy publicznej ponad przychody z cen rynkowych.

Analiza obecnej sytuacji na europejskim rynku energii pozwala wysunąć wnioski, iż konieczne jest podejmowanie dalszych działań na poziomie unijnym, które przede wszystkim pomagałyby chronić UE przed zmiennością cen w poszczególnych państwach członkowskich. Istotne jest przy tym skupienie się na kosztach energii, a nie jej cenie jednostkowej, bowiem to dopiero łączny koszt ma znaczenie dla zrozumienia zagadnienia przystępności cenowej i to dzięki analizie kosztów możliwe jest położenie nacisku na kwestię zużycia.

Państwa członkowskie, zdaniem Komisji, mają w szczególności przeznaczać dochody z podatków na finansowanie ogólnych wydatków publicznych i inwestycji energetycznych służących przejściu na czystą energię oraz wspieranie gospodarstw domowych i przedsiębiorstw o niskich dochodach, które doświadczają nieuczciwej konkurencji międzynarodowej. Jednocześnie, równolegle do działań państw członkowskich, powinny zostać podejmowane działania na poziomie unijnym, które powinny stanowić przemyślaną i wieloletnią strategię inwestycyjną na rzecz energii.

Autor: Joanna Nowak, Wawrzynowicz i Wspólnicy sp. k.

World Energy Outlook 2018

2018-11-16Aktualności, Energetykaenergetyka, gazownictwo, oze, world energy outlookMożliwość komentowania World Energy Outlook 2018 została wyłączona

13 listopada bieżącego roku został opublikowany World Energy Outlook (WEO) przygotowany przez Międzynarodową Agencję Energii (MAE) – długoterminowa analiza dotycząca sektora energii. Dokument zawiera prognozy aż do 2040 roku. Dokument dostępny jest na stronie internetowej International Energy Agency.

Autorzy zwracają uwagę na trzy filary systemu energii, jakimi są dostępność, pewność i zrównoważony rozwój. Poniżej streszczenie informacji z raportu:

  • Koszty PV i energii z wiatru nadal spadają, ale ceny ropy wzrosły powyżej 80 USD / baryłkę w 2018 r. po raz pierwszy od czterech lat. Zagrożenia dla dostaw ropy i gazu pozostają. Jedna ósma ludności świata nie ma dostępu do elektryczności i nowe wyzwania w tym względzie, od elastyczności systemu po bezpieczeństwo cybernetyczne, koncentrują się na sektorze energetycznym.
  • W 2017 roku emisja dwutlenku węgla wzrosła o 1,6 %, a wczesne dane sugerują stały wzrost w 2018 roku. Są to wyniki dalekie od celów klimatycznych.
  • Do 2040 roku globalne zapotrzebowanie na energię zwiększy się o ponad jedną czwartą. Wzrost byłby dwa razy większy, gdyby nie ciągłe ulepszenia w zakresie efektywności energetycznej.
  • Udział elektrowni jądrowych w produkcji energii, stanowiących drugie co do wielkości źródło elektryczności z węgla niskoemisyjnego, zaraz po energii wodnej, pozostaje na poziomie około 10%, ale układ ten zmienia się. Około dwie trzecie dzisiejszej floty nuklearnej w rozwiniętych gospodarkach ma ponad 30 lat. Decyzje o przedłużeniu lub wyłączeniu tej zdolności będą miały znaczący wpływ na energię bezpieczeństwo, inwestycje i emisje.
  • W 2030 r. gaz ziemny wyprzedzi węgiel, aby stać się drugim co do wielkości paliwem w globalnej energii.
  • W 2040 r. gaz ziemny i ropa naftowa będą nadal zaspokajać znaczną część światowego zapotrzebowania na energię.
  • Dzisiejsze projekty wydobywcze wydają się być dobrze dostosowane do zbliżającego się spadku popytu na paliwa kopalne, ale z drugiej strony mogą one doprowadzić do niedoboru podaży i dalszej eskalacji cen.

Autorzy skupiają się głównie na sektorze elektroenergetycznym, który przeżywa najbardziej dramatyczną transformację od czasu jego powstania ponad sto lat temu. W rozwiniętych gospodarkach wzrost popytu na energię elektryczną jest niewielki, ale wymóg inwestycji jest nadal ogromny. Standardy wydajności energetycznej odegrały kluczową rolę w powstrzymywaniu popytu: osiemnaście spośród trzydziestu członków MAE odnotowały spadek zużycia energii elektrycznej od 2010 r. Perspektywy rozwoju zależą od tego, jak szybko energia elektryczna może zyskać popularność w dostarczaniu ciepła dla domów, biur i fabryk oraz energii do transportu. Podwojenie zapotrzebowania na energię elektryczną w gospodarkach rozwijających się stawia czystszą, dostępną oraz w przystępnej cenie energię w centrum strategii rozwoju ekonomicznego oraz redukcji emisji.

Nowym hasłem dla systemów elektroenergetycznych jest elastyczność. Raport potwierdza korzystną pozycję fotowoltaiki wiatrowej w systemach o względnie niskich kosztach elastyczności. Nowa bateria słoneczna PV jest dobrze przygotowana, by prawie całkowicie wyeliminować nowy węgiel, choć według prognoz bez wdrożenia odpowiedniej polityki będzie zmagała się z hamowaniem istniejących instalacji termicznych. Odnawialne źródła energii i węgiel zamienią się miejscami: udział odnawialnych źródeł energii wzrośnie z 25% obecnie do około 40% w 2040 r.; węgiel kroczy przeciwną ścieżką. Skupienie się na elektryczności, źródłach odnawialnych i efektywności ma swoje źródło we wzroście zużycia węgla, jaki odnotowano w 2017 roku, po trwającym dwa lata spadku.

Silnie rośnie (z jednej czwartej dzisiaj do dwóch trzecich w 2040 r.) bezpośrednie wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych – bioenergia, ciepło słoneczne i geotermalne zapewniają ciepło i mobilność. Dostarczanie ciepła wzrasta z 10% obecnie do 25%, a w transporcie wzrasta z 3,5% dzisiaj do 19% (w tym zarówno bezpośrednie wykorzystanie, jak i pośrednie wykorzystanie, np. energia elektryczna oparta na źródłach odnawialnych).

Autor: Agata Szafrańska, Kancelaria Wawrzynowicz & Wspólnicy Sp.k.

Odwiedź też:

Portal zamówienia.org.pl
prawo-naprawcze
Restrukturyzacja

Portal tworzony przez:

Kancelaria Wawrzynowicz i Wspólnicy
ISSN 2719-4140
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Akceptuję Czytaj politykę cookies
Polityka Cookies

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT